تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی

تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی : نقش وراثت را در ابتلای اشخاص به سندروم پیش از قاعدگی
یا همان PMS نمی‌توان نادیده گرفت اما تنها دلیلی که این سندروم بین دخترهای مادران مبتلا به آن
شایع‌تر است وراثت نیست بلکه بخشی از آن نیز اکتسابی است!

بی‌حوصلگی، خستگی، احساس یأس و ناامیدی و گاهی هم خشم و زودرنجی، سردرد و کمردرد
مشکلات شایعی هستند که بسیاری از خانم‌ها با شدت و ضعف‌های مختلف قبل
و در حین دوران عادت ماهانه آن را تجربه می‌کنند‌؛ البته باورهایی نیز در این زمینه وجود دارند.

باورهایی مبنی بر اینکه همه این مشکلات و تغییر خلق و خوها بعد از ازدواج از بین می‌روند!

و گروهی نیز معتقدند بعد از مادر شدن این مسائل برطرف خواهند شد!
اما آیا این باورها پایه و اساس علمی‌دارند یا نه؟ اصلا دلیل این تغییرات خلقی در این دوران چیست
و چه افرادی بیشتر دچار این مشکل می‌شوند و از همه مهم‌تر اینکه
چگونه می‌توان این مشکلات را به حداقل رساند؟

دکترآزیتا صفارزاده، فلوشیپ نازایی و لاپاراسکوپی از فرانسه درباره تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی و مشکلات آن توضیح می‌دهد.

 ریشه تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی در کجاست؟

علت اصلی همه این نشانه‌ها و تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی به هم خوردن تعادل در هورمون‌های بدن خانم‌ها در دوران قاعدگی است.
در دوران عادت ماهانه سطح هورمون‌های بدن خانم‌ها یعنی استروژن و پروژسترون به هم می‌خورد.
به عبارت دیگر دو هفته بعد از تخمک‌گذاری سطح هورمون‌های بدن خانم‌ها افزایش پیدا می‌کند
و اگر در این دوران، بارداری انجام نشود سطح هورمون‌ها به شدت پایین خواهد آمد.

هنگامی‌که سطح هورمون‌های زنانه در بدن خانم افزایش پیدا می‌کند،
نشانه‌هایی ایجاد می‌شود که یکی از آنها احتباس آب در بدن است که منجر به درد و تورم در سینه‌ها می‌شود.
سردرد یکی دیگر از مشکلاتی است که خانم‌ها در این دوران از آن شکایت می‌کنند. این سردرد به خاطر تورم دور سلول‌های مغز ایجاد می‌شود.

تورم پاها و احساس درد در ساق پا و احساس سنگینی در پایین شکم نیز ممکن است
به دنبال افزایش هورمون زنانه پروژسترون ایجاد ‌شود اما با شروع قاعدگی و افت سطح هورمون‌های زنانه
در بدن ماده‌ای ترشح می‌شود که باعث تنگ‌تر شدن عروق شده و در نتیجه آن
اکسیژن کمتری به بافت‌ها می‌رسد و فرد دچار درد در بافت‌ها و عضلاتش می‌شود.

درد قاعدگی و سندرومPMS دو مفهوم جداگانه هستند.

اما همه داستان به همین جا ختم نمی‌شود و مشکلات جسمی،‌تنها شکایت خانم‌ها در این دوران نیست
بلکه برخی از خانم‌ها از تغییرات خلق‌و‌خو هم رنج می‌برند و البته گاهی ممکن است
نشانه‌های جسمی ‌و تغییرات خلق و خو، هر دو در یک نفر ظاهر شوند؛
از جمله این تغییرات خلق و خو می‌توان به اضطراب، پرخاشگری، تغییرات خواب و … اشاره کرد که
در افراد مختلف متفاوت بوده و شدت آنها نیز متغیر است.

 

ژنتیک هم بی‌تاثیر نیست

نقش وراثت را در ابتلای اشخاص به سندروم پیش از قاعدگی یا همان PMS  نمی‌توان نادیده گرفت
اما تنها دلیلی که این سندروم بین دخترهای مادران مبتلا به آن شایع‌تر است وراثت نیست
بلکه بخشی از آن نیز اکتسابی است! تعجب نکنید تلقین و یادگیری در ابتلا به این سندروم موثر هستند
و مادری که این دوران را راحت‌تر می‌گذراند فرزندانش شانس بیشتری دارند که کمتر این سندروم را تجربه کنند.

ابتلا به تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی و شدت و ضعف آن تاحدودی نیز به شخصیت افراد بستگی دارد؛
در کسانی که سابقه ابتلا به افسردگی یا اضطراب را دارند یا افراد بسیار حساس یا کسانی که
در معرض استرس زیادی هستند این سندروم شایع‌‌تر است و نشانه‌های آن شدیدتر ظاهر می‌شوند.

همچنین این سندروم در بین نوجوانان و جوانان شایع‌تر است
و با افزایش سن و کاهش حساسیت‌ها اغلب نشانه‌های این سندروم در فرد کمتر می‌شود.

ازدواج تاثیری در کاهش PMS ندارد

شاید شما هم شنیده‌اید که می‌گویند نشانه‌ها و عوارض سندروم پیش از قاعدگی،
بعد از ازدواج و بچه دار شدن از بین می‌روند اما واقعیت این است که ازدواج تاثیری در از بین رفتن این سندروم ندارد.
با این حال در صورتی که خانم مادر شود و زایمان طبیعی داشته باشد این نشانه‌ها در او  تا حدی کاهش پیدا می‌کنند؛
چرا که گیرنده‌های عصبی در دهانه رحم به خاطر زایمان طبیعی از بین می‌روند.

مقابله با سندروم پیش از قاعدگی

این سندروم اغلب نیاز به درمان خاصی ندارد اما برای افرادی که در این مدت خیلی اذیت می‌شوند یکسری توصیه‌ها وجود دارد که در اینجا به آنها اشاره می‌کنیم:
۱۰ روز قبل از شروع عادت ماهانه مصرف برخی از داروها و چربی‌های خاص می‌تواند باعث کاهش دردها شود؛
بنابراین بد نیست با متخصص زنان و زایمان خود در این زمینه گفت‌و‌گویی داشته باشید تا در صورت لزوم برای شما داروی لازم را تجویز کند.

برخی از داروهای گیاهی ایرانی هم در کاهش دردهای این دوران موثر هستند.

ویتامین E: مصرف یک روز در میان ویتامین‌‌E 400 میلی‌گرم می‌تواند تا حدود زیادی به کاهش این عوارض کمک کرده و به ویژه درد سینه‌ها را کاهش دهد؛ البته مراقب باشید چرا که ویتامین E از جمله ویتامین‌های محلول در چربی است و مصرف زیاد آن می‌تواند باعث مسمومیت شود.
بهتر است در این دوران کمتر فلفل و ادویه‌جات مصرف کنید.
پیاده‌روی و ورزش‌هایی مانند یوگا هم به خاطر تمرکز و آرامشی که به شما می‌دهند در کاهش علائم این سندروم مفید هستند.

 مصرف مسکن‌ها تا به کجا؟

داروهای متفاوت و متنوع زیادی هستند که گاهی در این دوران، خانم‌ها برای کاهش دردها
و عوارض این سندروم استفاده می‌کنند که برخی از آنها مضر هستند؛
بنابراین در این زمینه حتما با پزشکتان مشورت کنید.

به یاد داشته باشید که مصرف طولانی‌مدت قرص‌های مسکن به ویژه قرص‌های ضدالتهابی
عوارضی مانند زخم معده و مشکلات کلیوی را ایجاد خواهند کرد.

یکی از داروهای شایع که در این دوران مصرف می‌شود بروفن است که اگرچه مصرف یکی،
دو بار این دارو بلامانع است اما مصرف مداوم و طولانی‌مدت این دارو شما را در معرض ابتلا به پوکی استخوان قرار می‌دهد.

از دیگر داروهایی که برخی از مردم فکر می‌کنند مصرف آنها می‌تواند باعث کاهش این نشانه‌ها شود،
کلسیم و منیزیم است؛ این در حالی است که تحقیقاتی در تایید این امر وجود ندارد
و نمی‌توان براساس مستندات علمی ‌ادعا کرد این دو دارو در کاهش علائم سندروم پیش از قاعدگی تاثیری دارند؛
با این حال کلسیم و منیزیم باعث شل شدن عضلات شده و اسپاسم(گرفتگی) عضلانی را برطرف می‌کنند؛
بنابراین می‌توانند به کسانی که در این دوران چنین عوارضی را تجربه می‌کنند کمک کنند.

نقش یادگیری در PMS

نقش وراثت را در ابتلای اشخاص به سندروم پیش از قاعدگی یا همان PMS  نمی‌توان نادیده گرفت
اما تنها دلیلی که این سندروم بین دخترهای مادران مبتلا به آن شایع‌تر است وراثت نیست بلکه بخشی از آن نیز اکتسابی است!