سینوزیت

احساس بی حالی و درد عمومی دارید .
فکر می کنید که سرما خورده اید .
داروئی برای سرما خوردگی مصرف می کنید ولی افاقه نمی کند.
به علت سردرد و بی حالی بیشترپزشک مراجعه می کنید .
او پس از شنیدن صحبتهای شما معاینه کاملی از صورت ، سر، دهان و حلق ، بینی و گوش شما به عمل آورده و شاید یک عکس رادیوگرافی هم برایتان تجویزکند وسپس به شما می گویدکه؛سینوزیت دارید .
سینوزیت به طور ساده یعنی التهاب یا عفونت سینوسها .
متخصصین ، سینوزیت را به سه گروه حاد (سابقه کمتر از یک ماه ) ، تحت حاد (سابقه یک تا سه ماه ) و مزمن (سابقه بیش از سه ماه ) تقسیم می کنند .. البته یک نوع هم سینوزیت عود کننده می باشد که در طی سال چندین بار اتفاق می افتد .
براساس آمار موجود در ایالات متحده هرسال ۳۷ میلیون نفر به سینوزیت مبتلا می شوند . حدود ۳۳ میلیون نفر نیز مبتلا به سینوزیت مزمن می باشندو هر ساله میلیاردها دلار خرج درمان سینوزیت می شود .
در ایران آمار تحقیقی نداریم ولی می دانیم که یکی از شایعترین علل مراجعه بیماران به درمانگاهها و مطبهای پزشکان عمومی ، داخلی ،‌اطفال و بالاخره گوش و حلق و بینی سینوزیت است .

سینوسها فضاهائی در داخل استخوانهای صورت و سر و اطراف بینی و چشم می باشند . به طور طبیعی این سینوسها پر از هوا بوده و توسط یک لایه مخاط ساده پوشیده شده و به وسیله یک مجرای باریک به بینی متصل میشوند و از طریق این مجرا ترشحات خود را به بینی می ریزند .
چهار گروه سینوس وجود دارد :

۱- سینوسهای پیشانی که در پیشانی وسمت بالای چشم قرار دارند .

۲- سینوسهای فکی که در گونه ، بالای دندانهای بالائی وزیز چشم قرار گرفته اند .

۳- سینوسهای اتموئید که در زیر پل بینی و در قسمت بین دو چشم واقع شده اند .

۴- سینوسهای اسفنوئید که از تمام سینوسها عقب تر بوده و پشت چشم قرار دارند .

برای عملکرد صحیح سینوسها حتما مجرای آن باید باز باشد . هر گونه عاملی که مجاری را تنگ یا مسدود کند می تواند ایجاد بیماری نماید . این عامل معمولا یک سرما خوردگی ساده است ولی آلرژی ، پولیپ و انحراف تیغه بینی و عوامل دیگری هم وجود دارند . وقتی مجرای سینوس بسته شد مخاط متورم می گردد . سپس ترشحات درداخل سینوس به دام می افتد و با کمتر شدن فشار اکسیژن در آن آسیب مخاط هم شروع شده و آنگاه باکتریها شروع به تکثیر و ایجاد عفونت می نمایند . هوا و ترشحاتی که در سینوس گیر می افتند روی دیواره آن فشار می آورند و باعث درد شدید می شوند . حتی خلاء، ایجاد شده به دنبال عدم ورود هوا می تواند ایجاد درد نماید .

علائم دیگر سینوزیت چیست ؟
v درد : بسته به اینکه کدام سینوس گرفتار است محل درد متفاوت است . وقتی درد درناحیه پیشانی باشد نشاندهنده درگیری سینوس پیشانی می باشد عفونت در سینوس فکی باعث درد در فک بالا و دندانها می گردد . درد در بین دو چشم نشانه درگیری سینوس اتمویید و در بالا یا پس سر نشانه عفونت سینوس اسفنویید می باشد . البته این تقسیم بندی حتمی نیست . و درد در هر مکانی ممکن است وجود داشته باشد . درد معمولا“ به صورت ضرباندار بوده و با خم شدن بدتر می شود .

v تب : معمولا“ خفیف می باشد ولی بچه های کوچک ممکن است تب بالا داشته باشند .

v ضعف و بی حالی و خستگی

v سرفه : به خصوص در بچه ها و عمدتا“ در شب روی می دهد .

v ترشح بینی به صورت چرک سبز یا زرد رنگ و گاهی همراه خون

v ترشحات پشت حلق که خصوصا“ صبح ها بیشتر است و علامت آن تمیز کردن مرتب گلوست . همین ترشحات می توانند ایجاد گلو درد بکنند .

v درموارد نادر سینوزیت می تواند باعث عوارض خطرناک چشمی و مغزی گردد .

علل سینوزیت حاد چیست ؟

بیشتر سینوزیتهای حاد با سرما خوردگی شروع می شوند که ویروسی است . ویروسها باعث ایجاد علائم سینوزیت نمی شوند ولی می توانند مخاط سینوسها را ملتهب کنند . این حالت معمولا“ ظرف یک هفته تا ده روز خود به خود خوب می شوند ولی گاهی به دنبال این التهاب و گیر کردن ترشحات داخل سینوس باکتریها نیز هجوم آورده و تکثیر می شوند . این باکتریها معمولا“ به صورت طبیعی در بینی و حلق اکثر افراد و جود دارند ولی در حالت معمول ایجاد عفونت نمی کنند . تنها در زمانی که موقعیت مناسب باشد ایجاد بیمار میکنند .

گاهی مواقع قارچها ایجاد سینوزیت حاد می کنند و با این که قارچها در محیط زندگی ما فراوانند ولی برای افراد سالم خطری ندارند و این نشانه مقاومت خوب بدن در مقابل آنهاست . در مواقعی که به هر دلیل مقاومت بدن کم شود قارچها بیماری زا می شوند . Aspergillus می تواند در این شرایط ایجاد بیماری کند . در شرایط خاص نیز برخی افراد به قارچ ها حساسیت دارند .

التهابات مزمن بینی و سینوس ها که به علت حساسیت ،رینیت وازوموتور ، هوای سرد ، الکل و برخی شرایط محیطی به وجود می آیند می توانند سینوزیت مزمن به وجود بیاورند . برخی افراد به سینوزیت مستعد ترند مثل افرادی که نقص ایمنی دارند یا کسانی که عملکرد غیر طبیعی مژکها و یا ترشحات بینی دارند .

علت سینوزیت مزمن چیست ؟
اگر شما مبتلا به آسم یا آلرژی هستید احتمال این که مکررا“ دچار سینوزیت شوید وجود دارد . در هر حالتی که مجرای سینوسها بسته شود و این بسته شدن مجراوقتی ادامه یابد سینوزیت مزمن به وجود می آید . این حالتها ممکن است به علت انحراف شدید تیغه بینی ، تومور ، پولیپ و یا آلرژی باشد . افرادی که کمبود و نقص ایمنی مثل AIDS دارند و یا حرکت مژکها اختلال داشته باشد و یا ترشحات غیر طبیعی دارند دچار سینوزیت مزمن می شوند .

سینوزیت چگونه تشخیص داده می شود ؟
در سینوزیت حاد علائم مشخص و واضح است تنها ممکن است سرما خوردگی با سینوزیت حاد اشتباه شود ولی سرماخوردگی معمولا“ تا یک هفته بهبود می یابد . در سینوزیت مزمن علائمی مثل سردرد، انسداد بینی و ترشحات بینی و ترشحات پشت حلق یا شدت کمتر به مدت طولانی وجود دارند . انجام معاینه دقیق به خصوص با استفاده از اندوسکوپ و همچمنین گرفتن عکسهای CTS برای تشخیص سینوزیت مزمن ضروری است .