دانشگاه علوم پزشکی کابل که هسته تشکیل دانشگاه کابل بود در دوران “نادر خان ” و در اول آبان سال ۱۳۱۱ شمسی بنیان گذاشته شد.
اولین دانشجویان این دانشگاه، هشت نفر بودند که زیر نظر “کامل بیگ ” یکی از اساتید ترک زبان که اولین استاد این دانشگاه بود تحصیلات خود را آغاز کردند.
دانشگاه پزشکی کابل بعد از تاسیس خود با دانشگاه پزشکی “لیون ” فرانسه عقد قرار داد کرد و در رشتههای مختلف پزشکی از اساتید این دانشگاه استفاده می کرد.
در سال ۱۳۲۸ شمسی، دانشکده داروسازی در کنار دانشکده پزشکی فعالیت خود را آغاز کرد.
در کنار دانشکده پزشکی کابل در همان سالهای نخست، چند مرکز درمانی هم در کابل تاسیس شد که با درمان امراض گوناگون، زمینه آموزش عملی را برای دانشجویان دانشکده پزشکی مساعد ساخت.
بیمارستان “نادر شاه ” که در سال ۱۳۱۵ در کابل تاسیس شد و سالانه حدود ۵۰۰۰ هزار بیمار را معالجه می کرد، از مهم ترین مراکز درمانی وابسته به این دانشگاه بود که دانشجویان پزشکی در این مرکز در رشته های جراحی، گوش، حلق و بینی، چشم، پوست و رادیولوژی فعالیت می کردند.
در سال ۱۳۲۰، بزرگترین بیمارستان افغانستان که زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی کابل اداره می شد در شهر کابل تاسیس شد که به تمامی بخشها از جمله دندان پزشکی مجهز بود و سالانه حدود ده هزار بیمار در این مرکز تحت درمان قرار می گرفتند.
بیمارستان ۱۰۰ تختخوابی “سنایی ” که مخصوص بیماران روانی بود نیز در همین دوران در کابل تاسیس شد که دانشجویان پزشکی این مرکز علاوه بر آموزشهای عملی، در معالجه بیماران نیز سهم می گرفتند.
به تدریج بر مراکز درمانی افغانستان افزوده شد و دانشگاه علوم پزشکی کابل علاوه بر بیمارستانها و کلینیکها، به آزمایشگاههای تخصصی نیز مجهز شد.
این دانشگاه علوم پزشکی در برهه ای از زمان از معتبرترین دانشگاه های منطقه بود و دانشجویان فراوانی از دیگر کشورها نیز در این دانشگاه درس می خواندند.
“سید عبدالحمید معصومی ” پزشک افغان، که از همین دانشگاه فارغ التحصیل شده است در گفتوگو با فارس، از ارتباط این دانشگاه با دانشگاه های معتبر فرانسه سخن گفت و اظهار داشت: اساتید زیادی از آن کشور به کابل می آمدند و دانشجویان زیادی نیز برای ادامه تحصیل به فرانسه سفر می کردند.
دانشگاه علوم پزشکی کابل تا چند دهه بعد از تاسیس، زیر مجموعه وزارات آموزش عالی افغانستان بود و در دهه پنجاه شمسی بود که دانشگاه علوم پزشکی کابل مستقل شد و زیر نظر وزارت بهداشت افغانستان قرار گرفت.
“احمد شاه فرهت ” از پزشکان افغان که از دانشگاه علوم پزشکی کابل فارغ التحصیل شده است، بر این باور است که این دانشگاه زمانی از معتبرترین دانشگاه های منطقه بود.
وی افزود: دانشگاه علوم پزشکی کابل از دانشگاه های خوب منطقه بود و علت آن هم این بود که اساتید آن همه تحصیل کرده اروپا و آمریکا بودند و فرانسوی ها در این دانشگاه نقش عمده ای را داشتند.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه افزود: دولت کمونیستی، اساتید بزرگ این دانشگاه را یا به زندان برد و یا اعدام کرد و تعداد دیگری از اساتید هم به کشورهای همسایه، کشورهای اروپایی و آمریکایی مهاجرت کردند.
“عبیدالله عبید ” رئیس دانشگاه علوم پزشکی کابل در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل از روند روبه رشد این دانشگاه و تعامل آن با دانشگاههای معتبر دنیا خبر داد.
وی با بیان این که دانشگاه کابل، پس از دوره سیاه طالبان، بار دیگر اعتبار خود را به دست آورده، اظهار داشت: در حال حاضر این دانشگاه با اقدامات انجام گرفته به یکی از دانشگاههای معتبر در منطقه تبدیل شده است.
وی افزود: در این دانشگاه از استادان با تجربه داخلی و خارجی استفاده می شود و سیستم تدریسی آن به تائید دانشگاههای بزرگ پزشکی جهان رسیده است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی کابل گفت: اولین دانشگاهی که در افغانستان ایجاد شده دانشگاه پزشکی کابل است که در سال ۱۳۱۱ هجری شمسی مطابق با ۱۹۳۲ میلادی در زمان پادشاهی نادرخان تاسیس شد.
به گفته عبید، ریاست و مدیریت ۳ دوره این دانشگاه به دست ترکها بوده است.
وی اظهار داشت: این دانشگاه به مدت ۱۰ سال تحت سرپرستی مستقیم دانشگاه “لیون ” فرانسه که همه استادان آن فرانسوی بوگی دند قرار داشت و در آن زمان یکی از دانشگاههای معتبر در منطقه شناخته می شد.
عبید در ادامه افزود که در آن شرایط دانشجویانی از ایران، پاکستان، هند و برخی کشورهای دیگر برای آموختن علوم پزشکی به این دانشگاه می آمدند.
استاد برجسته افغان با اشاره به این که دانشگاه کابل زمانی شهرت جهانی داشته، اظهار داشت: متاسفانه بر اثر جنگهای خانمان سوز داخلی همه چیز از بین رفت و دانشگاه علوم پزشکی اعتبار خود را از دست داد.
عبید تصریح کرد: مدت پنج سال است که وی ریاست این دانشگاه را به عهده دارد و وضعیت آن به مراتب از زمان “دکتر نجیب الله ” رئیس جمهور سابق افغانستان، بهتر شده است.
وی افزود: در حال حاضر این دانشگاه همه آن چه را که یک دانشگاه عادی باید داشته باشد را داراست.
عبید خاطر نشان کرد: دانشگاه علوم پزشکی کابل تلاش دارد تا بار دیگر ارزشهای از دست رفته خود را بازیابد.
استاد افغان گفت: دانشگاه پزشکی کابل با ۹ دانشگاه بین المللی تعامل دارد و در سیستم تدریس آن تجدید نظرهایی اعمال شده که مورد تائید دانشگاههای معتبر دنیا نیز قرار گرفته است.
عبید از همکاری کشورهای آذربایجان، تاجیکستان، دانشگاه های “لبراسکا “، “ماساجوست “، “توکیو “، دانشگاه پزشکی فرانسه، “آقاخان ” کراچی و ایران که به تازگی قراردادی را به امضا رسانده، با دانشگاه علوم پزشکی کابل خبر داد.
وی افزود: در حال حاضر تعداد دانشجویان پزشکی این دانشگاه در پنج دانشکده آن به ۲۲۰۰ تن می رسد که ۴۰ در صد آنان را دختران تشکیل می دهند.
وی خاطرنشان کرد که در دوره سیاه طالبان تعداد دانشجویان دختر این دانشگاه به صفر تنزل پیدا کرده بود.
عبید در مورد استادان دانشگاه کابل گفت: در این دانشگاه استادان داخلی و خارجی مشغول تدریس هستند، و اساتیدی به طور visiting professor نیز از دانشگاههای معروف جهان برای دورههای کوتاه به منظور تدریس حضور می یابند.
به گفته وی برخی از این اساتید خارجی بوده و برخی دیگر افغانهایی هستند که در حال حاضر تابعیت کشور دیگری را پذیرفتهاند و در دانشگاههای معروف جهان تدریس می کنند.
عبید تصریح کرد: در حال حاضر ۲۵۰ استاد در این دانشگاه مشغول تدریس هستند که ۲۰ درصد آنان را بانوان تشکیل می دهند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی کابل افزود: دانشگاه علوم پزشکی کابل چهار بیمارستان دارد که دانشجویان در این بیمارستانها دوره های عملی خود را سپری می کنند.