شکستگی ها و آسیب عروق بزرگ

    
    
    
شکستگیها تا حدی به بافت های نرم اطراف خود آسیب می رسانند . بویژه به عضلات و عروق خونی کوچک . اما غالباً این آسیب ها همزمان با ترمیم شکستگیها خودبخود ترمیم می یابد . گاهی در اثر عامل ایجاد کننده شکستگی ( مثلاً گلوله ) یا توسط لبه تیز استخوان که در هنگام شکستگی یا پس از آن جابجا شده شریان مهمی آسیب می بیند این عارضه می تواند عوارض وخیمی بدنبال داشته باشد . در واقع ممکن است موجب از دست دادن اندم شود . اما خوشبختانه شایع نیست .
مهمترین نمونه های آسیب شریانی بدنبال شکستگی ها و دررفتگی ها عبارتند از :
۱ ) آسیب به شریان زیربغلی دررفتگی شانه
۲ ) آسیب به شریان بازویی در شکستگی استخوان بازو یا دررفتگی آرنج
۳ ) آسیب به شریان زانویی در نتیجه دررفتگی زانو یا شکستگی همراه با جابجایی
ـ علائم بالینی :
پس از هر شکستگی در استخوان های بلند باید وضع خونرسانی اندام را دقیقاً و بطور مرتب ارزیابی نمود . غالباً اولین علامتی که جلب توجه می نماید درد شدید است .
بویژه درد هنگام تکان انگشتان پا و یا دست . هیچ گاه نباید این موضوع را نادیده گرفت . کرختی یا از بین رفتن حس انگشتان نیز ممکن است وجود داشته باشد .
ـ درمان :
هنگامی که شکستگی با آسیب یک شریان بزرگ همراه باشد باید مورد را اورژانسی تلقی نمود زیرا به سرعت اثرات غیرقابل برگشت می شوند . چنانچه در معاینه اولیه بیمار ضایعه شریانی وجود داشته باشد باید به این فکر افتاد که شریان توسط آسیب مستقیم مسدود شده است و باید اقدامات زیر را انجام داد .
قدم اول : باید هر نوع آتل یا بانداژ خارجی که می تواند ایجاد فشار کند را برداشت و جابجایی قابل ملاحظه قطعات شکسته را در صورتی که قبلاً جانینداخته باشیم باید با ملایمت اصلاح نمود در صورتی که این اقدامات در عرض نیم ساعت موجب برقراری خون کافی نگردد . باید قدم بعدی را برداشت .
قدم دوم : در این مرحله پزشکان اقدام به عمل جراحی می نمایند و شریان آسیب دیده را پیدا نموده و ماهیت آسیب را مشخص می نمایند و آنرا ترمیم می نمایند .