پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
اگزما
دکتر حسن صیرفی، متخصص پوست و مو، در این باره می گوید: “خانه‌داری یک شغل است و این شغل مستلزم تماس مداوم با آب و مواد شوینده است. خانه‌دارها می توانند دچار نوعی اگزمای پوستی شوند. البته خوشبختانه این نوع از اگزما از نوع آلرژیک نیست، یعنی احتیاج ندارد که فرد زمینه ذاتی آلرژی و حساسیت به این مواد را داشته باشد. همین که فرد تماس بیش از حد با آب، صابون و مواد شوینده داشته باشد، زمینه ایجاد بیماری فراهم می شود. شاید بیش از ۸۰ درصد از اگزماهای دست در سراسر جهان را همین نوع اگزماها تشکیل دهند. به طور یقین برای درمان این دسته از اگزماها نمی توان مواد شوینده را به طور کامل کنار گذاشت، بنابراین همان محدود کردن تماس هم تا حدود زیادی کمک کننده است، یعنی باید تماس به قدری باشد که ایجاد بیماری نکند. به خانم ها توصیه می کنیم که هنگام استفاده از این مواد، حتماً از دستکش استفاده کنند و پس از شستشو نیز از مواد نرم کننده‌ای مانند وازلین استفاده کنند.”
کارگر
دست‌هایت نشانه رفته‌اند
بیشتر این ضایعات را در دست‌ها می بینیم ولی گاهی به علت آلوده‌شدن لباس‌ها، ضایعات را می توان روی قسمت‌های مختلف بدن نیز مشاهده کرد. ضایعاتی که در صورت رخ می دهد، بیشتر از طریق دست به صورت منتقل شده‌اند و یا مواد به شکل گاز، بخار، گرد و غبار در هوا پراکنده شده و روی پوست صورت نشسته‌اند. گاهی تغییرات رنگی پوست را در افرادی می بینیم که با بعضی مواد شیمیایی سر و کار دارند و این مسئله درباره افرادی که در کارخانه‌ها با فلزات سنگین از قبیل نقره، جیوه و… سر و کار دارند، دیده می شود. در صورت این افراد لکه‌های رنگی در محل تماس دیده می شود.
متهمان ردیف اول
مواد شیمیایی می توانند به دو صورت تحریکی و آلرژیکی سبب التهاب و حساسیت پوست شوند. البته غلظت ماده، نوع ماده و دفعات تماس با آن مواد، در ایجاد و تشدید ضایعات پوستی مؤثر است.
انواع مواد اسیدی، قلیایی و فرآورده‌های نفتی و بنزینی و حلال‌های شیمیایی قادرند با حل‌کردن چربی میان سلولی پوست، به زیر جلد پوست نفوذ کنند و موجب قرمزی و خارش شدید شوند که در موارد شدیدتر به صورت ترشح و تاول هم دیده می شوند.
دستهای روغنی
امان از جوش‌های چرکی
یکی از عوارض تماس پوستی با مواد، جوش‌های چرکی است که به آن آکنه شغلی می گویند. در بعضی از شغل‌ها، آکنه ایجاد یا تشدید می شود و این اغلب در مشاغلی دیده می شود که موجب آبرسانی به لایه شاخی پوست می شوند، از قبیل کارکردن با مواد روغنی حیوانی یا معدنی، نفت و هیدروکربن‌های هالوژنه و تماس ماده شیمیایی با پوست که در صورت و اندام‌ها آکنه ایجاد می کنند.
افرادی که در محیط های گرم کار می کنند نیز به دلیل تعریق زیاد، دچار تشدید آکنه می شوند. از دیگر موادی که می توانند منجر به این صدمه شوند مواد هالوژنی (کلر، ید و…)، گازوئیل، روغن موتور، آزبست و فرآورده‌های قطران هستند.
این آکنه‌ها به شکل جوش‌های قرمز، چرکی و یا زیر پوستی سر سیاه و سر سفید، در همان محل تماس پوست با مواد شیمیایی بروز می کند که حتی بعد از بهبود نیز جای زخم به جای می گذارند.
