پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
سنگ کلیه : ابتلا به سنگ کلیه یکی از شایع‌ترین بیماری‌های دستگاه ادراری میان مردان میانسال در سراسر جهان است که به دلیل غلیظ شدن و رسوب کردن موادی از قبیل کلسیم در کلیه‌ها و مجاری ادراری به وجود می‌آید. تشکیل سنگ‌ها، بلورها و کریستال‌ها در دستگاه ادراری با درد و بی‌قراری زیادی همراه است.
این درد به ویژه در شرایطی که سنگ‌ها و کریستال‌ها درون کلیه و مجاری ادراری حرکت‌کنند چند برابر میشود و عوارضی نظیر دل درد، تهوع، استفراغ و تب و لرز را نیز به همراه دارد.
جهت مشاوره آنلاین درمورد بیماری های مربوط به کلیه، میتوانید به متخصصان ما در سامانه ایزوویزیت مراجعه نمایید.
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
بررسی سنگ کلیه و مجاری ادرار از دیدگاه طب سنتی
از دیدگاه طب سنتی علت ایجاد سنگ در کلیه و مثانه، وجود حرارت خارج از حد اعتدال در بدن و تأثیر آن بر روی اخلاط غلیظ و لزج می‌باشد، بدین صورت که حرارت، موجب خشک شدن و افزایش غلظت رطوبت شده و اخلاط غلیظ را متحجر و تبدیل به سنگ می‌نماید. در این میان ضعف قوه دافعه کلیه و تنگی مجاری ادراری نیز مزید بر علت شده و احتمال تشکیل سنگ را افزایش خواهد داد.
از دیدگاه طب سنتی و حکما مهمترین راه پیشگیری از بروز سنگ، جلوگیری از ایجاد فضولات و اخلاط غلیظ و لزج است و این مهم جز با تقویت معده و قوت هاضمه و نیز مصرف مواد غذایی مناسب امکان پذیر نخواهد بود. پس یک اصل مهم در پیشگیری و درمان‌این بیماری توجه به دستگاه گوارش است.
که در این خصوص می‌بایست موارد زیر مورد توجه قرار گیرند:
- بایستی غذا را زیاد جوید تا کاملا با آب دهان آغشته گردد.
- از پرخوری پرهیز نموده و در تقویت معده کوشید تا خوراک را به خوبی گوارش دهد بدین صورت که روزی ۲ بار، صبح و عصر در ساعت معینی نسبت به اجابت مزاج اقدام نمود.
– یکی از توصیه‌های موثر در این زمینه، استفاده از جوشانده‌ی انجیر، سپستان فلوس و ترنجبین است.
– از آنجا که مصرف مسهل‌های قوی در بیماران مبتلا به سنگ‌های کلیه جایز نیست، می‌توان این ترکیب را که یک مسهل ملایم است، توصیه نمود. - یکی دیگر از اقداماتی که می‌تواند در پیشگیری از تشکیل سنگ مفید باشد، ماساژ بدن و استفاده از حمام، به حد اعتدال، در بیماران مبتلا به سنگ کلیه است،
– زیرا یکی از علل تولید سنگ‌های مجاری ادراری در بدن، پرخوری، عدم تحرک و یکجا نشستن است.
– لذا ورزش معتدل و ملایم در این بیماران نیز مفید خواهد بود؛
– اما انجام ورزش‌های طاقت‌فرسا و شدید و نیز جماع مفرط و خارج از اعتدال به سبب افزایش حرارت و ایجاد خشکی، برای این دسته بیماران مناسب نیست.
– علاوه بر این این دسته بیماران هرگز نباید در حالت سیری و پر بودن شکم به ورزش بپردازند چرا که خود زمینه‌ساز ایجاد سنگ خواهد شد.
نکاتی درباره سنگ کلیه
شخص زمانی به این عارضه مبتلا می شود که یک ناهمگونی شیمیایی سبب میشود تا مواد معدنی و پروتئین‌ها در ادرار شروع به کریستال شدن کنند. سنگ‌ها ممکن است صاف یا زبر و خشن، به کوچکی یک دانه و یا به حدی بزرگ که باعث درد شوند باشند.
شما ممکن است سنگ‌های کوچک خود را توسط ادرار بدون اینکه متوجه شوید دفع نمایید. ولی سنگ‌های بزرگ‌تر باعث دردهای شدیدی در هنگام عبور از لوله متصل‌کننده مثانه و کلیه می‌شوند، و حتی گاهی ممکن است در این لوله گیر کنند که در این حالت جریان ادرار را مسدود می نمایند.
اکثر سنگ‌های کلیه از وجود مقدار زیاد کلسیم در کلیه ایجاد می‌شوند. (البته این موضوع به میزان کلسیم موجود در رژیم غذایی بستگی دارد). انواع کمیاب‌تری از سنگ‌ها هستند که توسط عفونت‌های ادراری یا وجود بیش از حد اسید اوریک در ادرار حاصل می‌شوند. محققان نوع بسیار کوچکی از باکتری را کشف کرده‌اند که در کلیه بعضی افراد زندگی می‌کند و در شکل‌دهی سنگ‌ها نقش مهمی دارد.
عوامل زمینه‌ساز بروز سنگ‌های کلیه
عوامل متعددی مانند عوامل ارثی، رژیم غذایی، داروها، آب و هوا و شرایط محیط در ایجاد سنگ کلیه نقش دارند.
- کم‌تحرکی:
کم تحرکی که مثلاً در هنگام بیماری یا ناتوانی رخ می دهد، می‌تواند سبب برداشت کلسیم بیشتری از استخوان شده، لذا غلظت کلسیم در ادرار افزایش می یابد. - پرکاری تیروئید:
پرکاری تیروئید اولیه، سبب افزایش دفع کلسیم میشود. حدود دوسوم افرادی که بیماری غدد درون‌ریز دارند، مبتلا به سنگ کلیه می‌شوند. - کاهش حجم ادرار
- مصرف زیاد نمک:
براساس مطالعات، مصرف زیاد نمک سبب افزایش دفع کلسیم در ادرار میشود. - وجود برخی بیماریها:
عفونت‌های ادراری. بیماری‌های روده. نقرس و بعضی بیماری‌های ارثی بر تعادل ادرار تاثیرگذار است و باعث تشکیل سنگ کلیه میشود. - ننوشیدن مقادیر کافی مایعات:
زمانی که بدن شما کم آب میشود نمک‌ها. مواد معدنی و سایر مواد موجود در ادرار ممکن است با هم تجمع یابند و بنای اولیه یک سنگ را پایه‌ریزی کنند. - پروتئین حیوانی:
رژیم غذایی پر پروتئین همراه با افزایش دفع کلسیم، اگزالات و اورات است. در واقع مصرف زیاد پروتئین حیوانی با بار اسیدی آن سبب افزایش دفع کلسیم می شود. - مصرف برخی داروهای شیمیایی:
داروهای حاوی کلسیم خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می‌دهد.
علایم و نشانه‌ها
بر‌حسب آن‌که چه اتفاقی برای سنگ کلیه بیفتد، علایم این بیماری، متفاوت خواهد بود.
سنگ ممکن است در کلیه بماند یا اینکه از کلیه خارج و از طریق مجاری ادراری دفع شود
در هر یک از این حالت‌ها نیز ممکن است همه یا برخی از علایم زیر پدیدار شوند.
۱٫ بدون علامت:
سنگ‌های کوچک معولاً بدون علامت خاصی از بدن دفع می‌شوند.
۲٫ درد ناگهانی و مداوم:
سنگ کلیه ممکن است باعث ایجاد دردهای شدیدی با کیفیت انقباضی در ناحیه پشت و طرفین کمر، شکم، کشاله ران یا ناحیه تناسلی شود. این دردها با تغییر وضعیت بدن نیز بهبود نمی‌یابند.
– کسانی که حداقل یک‌بار دفع سنگ کلیه را با این کیفیت تجربه کرده‌اند، دردش را این‌گونه توصیف می‌کنند:
«بدترین دردی که تا الان تجربه کرده‌ام.»
۳٫ تهوع و استفراغ
۴٫ مشاهده خون در ادرار:
– این علامت معمولاً در اثر سنگِ باقیمانده در کلیه و نیز در اثر سنگِ به راه افتاده می‌تواند ایجاد شود.
۵٫ سوزش و تکرر ادرار:
– این علایم می‌تواند ناشی از عبور سنگ کلیه از مجاری ادراری باشد.
– البته احساس سوزش و ناراحتی حین دفع ادرار در عفونت‌های مجاری ادراری نیز دیده میشود.
۶٫ تب و احیاناً لرز
۷٫ کاهش اشتها
۸٫ اسهال یا یبوست در اثر سنگ کلیه
۹٫ افزایش تعریق
۱۰٫ احساس خستگی مفرط
به این نکته هم باید توجه داشت که علایم بالا در برخی بیماری‌های دیگر نیز مشاهده میشود، لذا تشخیص نهایی و قطعی ابتلای فرد به سنگ کلیه توسط پزشک و با توجه به علایم بیمار و انجام تست‌های تشخیصی خواهد بود.
پیشگیری و درمان سنگ کلیه
غذاها |
مضر |
مفید |
گوشت |
گوشت شتر، گوشت گاو و گوساله، گوشت‌های مانده، ماهی شور، گوشت اردک، گوشت حیوانات وحشی، ماهی سرخ‌کرده | گوشت تیهو، بزغاله، چلچله، دراج، کبوتر بچه، گوشت کبک، گوشت مرغ جوان |
نان |
نان فطیر، نان حواری، نان بدون سبوس، نان خمیر | نان خشکار |
غذاها |
کله‌پاچه، حلیم، حلواهای لزج، رشته، غذاهای مانده و فریز شده، غذاهای کارخانه‌ای، بادمجان، تخم‌مرغ آب‌پز، ماکارونی | زرده تخم‌مرغ نیم برشت، گوشت طبخ شده جوجه کبوتر در روغن کنجد |
میوه |
شفتالو، زردآلو، گلابی خام، سیب، به، هلو، گردو، نارگیل، خرما کاملا رسیده | خیار، آلبالو، انجیر، انگور، خربزه، زالزالک |
خشکبار |
بادام، فندق، پسته، کنجد | |
روغن‌ها |
روغن بادام، روغن کنجد، روغن زیتون | |
ترشی‌ها |
ترشی کبر، ترشی مارچوبه | |
شربت‌ها |
شربت آلبالو، شربت مارچوبه، شربت آب و عسل، شربت شکر و لیموترش | |
حبوبات |
ماش، باقلا، نخود | |
سبزیجات |
شلغم | کرفس، مارچوبه، کنگر، کاکوتی، شوید، پونه، سیر، کدو، نعناع، کاسنی، شاهی، چغندر |
سایر موادغذایی |
شیرینی‌جات صنعتی، قهوه، شکلات، کاکائو، شیر مخصوصاً شیر غلیظ، شیربرنج، پنیر، رشته، آش کشک، حلوا، زولبیا، آب‌های سنگین و شور، نمک زیاد | زیتون‌پرورده، سیاه‌دانه و عسل، عرق بهارنارنج با آب کرفس، مویز، فلفل، عسل |
- روغن بادام در گرمی و سردی معتدل است و مصرف آن در افرادی که خروج قطره‌قطره ادرار دارند مفید بوده و به دفع سنگ‌های ادراری کمک می‌کند
روغن کنجد نیز دارای خواص کنجد بوده و در رفع سوزش ادرار موثر است.- آب پوست لوبیا سبز به مقدار یک فنجان ناشتا اگر خورده شود، نوشابه‌ای ادرارآور خیلی قوی است که در سنگ کلیه و حبس‌البول مصرف آن بسیار توصیه شده است.
- خربزه چون مدر است مصرف آن برای اشخاصی که سنگ کلیه دارند تجویز شده است،
– ولی در هر حال خربزه باید کاملا رسیده باشد و باید همیشه آن را قبل از غذا خورد. - بیست تا بیست‌وپنج گرم پوست ریشه زرشک را در نیم لیتر آب سرد، ده تا پانزده دقیقه خیس کنید،
– بعد آن را روی آتش گذارید تا به جوش آید،
– سپس آن را صاف و با شکر شیرین کنید و با هر وعده غذا یک فنجان بنوشید
– برای انواع سنگ کلیه توصیه و تجویز شده است. - به طور کلی از دیدگاه طب سنتی بهترین اقدام درمانی برای سنگ کلیه کمک به:
– بهتر شدن هضم،
– تقویت معده،
– ورزش (در زمان خالی بودن معده)،
– و حمام معتدل می‌باشد (حمام کردن بعد از غذا مخصوصاً بعد از غذای چرب و سنگین مضر می‌باشد)
روغن کنجد نیز دارای خواص کنجد بوده و در رفع سوزش ادرار موثر است.دیگر پیشگیری ها
- صد گرم از برگ درخت گلابی و پوست میوه سیب درختی را که خشک‌شده و به اندازه مساوی با یکدیگر مخلوط شده‌اند را دم کنید و بخورید نتایج بسیار مفیدی در دفع انواع سنگ کلیه خواهد داشت.
- افرادی که مبتلا به شن کلیه می‌باشند یکی از موثرترین درمان‌ها برای آن‌ها جوشانده کاکل ذرت است.
- در مورد افراد دارای سنگ کلیه این نکته شایان ذکر است که اسفناج به دلیل دارا بودن نمک اسید اگزالیک، برای اشخاصی که سنگ کلیه دارند مصرف آن منع شده است.
- لیمو مقوی معده است و شربت آن با شکر یا عسل برای این بیماران مفید است.
– در مقالات طب جدید ثابت شده که لیموترش به علت اثرات:
آلکالیزه‌کننده،
دفع‌کننده سیترات،
و آنتی‌اکسیدان در درمان سنگ کلیه به خصوص در بیمارانی که علت بروز سنگ در مجاری ادرارشان، دفع کم سیترات در ادرار (هایپوسیتراتوری) است، سودمند است. - ماش از بهترین حبوبات است و برای بیماری‌های کلیه مفید است.
- همچنین آب جوشانده باقلا از تولید سنگ کلیه جلوگیری می‌کند.
درمان سنگ کلیه با محصولات پارسی طب
بهترین درمان برای سنگ کلیه مصرف دارویی است که اولاً عوارض جانبی نداشته باشد ثانیاً سنگ را به صورت ذره ذره دفع کند تا بیمار متحمل درد و رنج نشود.
معجون جامع محصولی است خمیری شکل که ترکیبی است از انواع گیاهان دافع سنگ کلیه و عسل. این گیاهان جریان خون در کلیه‌ها را زیاد و در نتیجه حجم ادرار را افزایش می‌دهند و به این ترتیب باکتری‌های مضر را دفع کرده و کلسیم و نمک جوهر ترشک را رقیق می‌کنند. آن‌ها عفونت‌های ادراری را از بین برده و همچنین از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری می‌کنند.
لذا تاثیرات این دارو باعث میشود رسوباتی که در کلیه‌ها انباشته شده بصورت ذره‌های کوچک در ادرار حل، و به سادگی دفع شوند که در این صورت بیمار در اکثر موارد متوجه دفع سنگ نمی‌شود.
کسانی که جدیدا دچار سنگ کلیه شده‌اند برای دفع کامل سنگ باید تا چهار نسخه از این دارو مصرف کنند، اما کسانی که سنگ‌های کهنه دارند برای دفع کامل، مصرف دارو تا هشت نسخه لازم می‌آید.
نکتـه:
جهت اطلاع از مقدار سنگ دفع شده پس از اتمام دوره دارو باید سونوگرافی انجام شود.
جهت دریافت مشاوره و خرید داروی معجون جامع سنگ کلیه با شماره های زیر تماس بگیرید :
مشاوره پزشکی رایگان : ۰۲۱۸۸۳۲۲۵۶۴
