پیشگیری از تشکیل سنگ های صفراوی

سنگ های صفراوی در جامعه ما شیوع زیادی پیدا کرده است و علت آن رژیم های غذایی ناسالم میباشد.

کیسه صفرا، اندامی گلابی شکل واقع در قسمت تحتانی کبد است که نقش آن ذخیره صفرا می‌باشد.

زمانی که غذای نیمه هضم شده از معده وارد روده می‌شود، این اندام، صفرا را به داخل روده ترشح می‌کنند تا به هضم مواد غذایی به ویژه چربی کمک کند.

صفرا حاوی میزان بالایی کلسترول است که به شکل محلول در صفرا وجود دارد؛ زمانی که میزان کلسترول به حد فوق اشباع برسد، صفرای اضافی، تشکیل کریستال‌های ریز می‌دهد که به مرور زمان این کریستال‌ها تجمع می‌یابند و منجر به تشکیل سنگ‌هایی می‌شوند که به تدریج بزرگ‌تر شده و در مجاری صفراوی ایجاد انسداد می‌کنند.

به تجمع سنگ‌ها در کیسه صفراوی، کوله لیتیازیس و به تجمع آن‌ها در مجاری صفراوی کوله دوکولیتیازیس گویند.

بسیاری از سنگ‌های صفراوی منجر به درد، تهوع و استفراغ می‌شوند. انسداد به باکتری‌ها اجازه می‌دهد تا رشد کنند و منجر به عفونت شوند.

پیشرفت عفونت، همراه با تب، یرقان (زرد شدن رنگ پوست و سفیده چشم) و خارش می‌باشد.

عوامل خطر تشکیل سنگ های صفراوی کلسترولی عبارتند از:

سابقه خانوادگی ابتلا به سنگ کیسه صفرا.
چاقی، که باعث افزایش ترشح کلسترول در صفرا می‌شود.
کاهش وزن سریع با رژیم‌های بسیار کم کالری.
هورمون‌های جنسی زنانه (هورمون استروژن، داروهای حاوی استروژن و قرص‌های ضد بارداری خوراکی به عنوان عوامل مستعد کننده شناخته شده‌اند.
بیماری‌های التهابی روده کوچک و یا برداشتن آن در طی عمل جراحی.
افزایش سن به ویژه در زنان.
کاهش تحریک کیسه صفرا به دنبال تغذیه وریدی طولانی مدت، روزه گرفتن، بارداری و …
درمان با کلوفیبرات.
کاهش ترشح اسید صفراوی به دنبال سیروز صفراوی اولیه.
رژیم غذایی پرچرب و سرشار از کلسترول.
افراد دارای سطح کلسترول بالای خون (هایپر کلسترولمی)
فعالیت کم و شیوه زندگی کم تحرک

برای پیشگیری از تشکیل سنگ های صفراوی چه باید کرد؟

بهترین راه برای درمان سنگ های صفراوی ، پیشگیری از بروز آن است. رژیم غذایی نقش مهمی در پیشگیری و درمان بیماری‌های صفراوی دارد.

کاهش مقدار کلسترول خون ممکن است توانایی بدن را برای تشکیل سنگ‌های صفراوی کاهش دهد. به عبارت دیگر کاهش مصرف کلسترول راه کاری برای مقابله با تشکیل سنگ‌های صفراوی است. کلسترول رژیم غذایی منحصراً از منابع حیوانی تأمین می‌شود مانند گوشت و فرآورده‌های لبنی که برای کاهش میزان کلسترول باید از این غذاها و چربی اشباع شده اجتناب کرد.

همچنین پزشکان توصیه می‌کنند که برای کاهش خطر تشکیل این سنگ‌ها باید میزان کالری مصرفی را کاهش دهید.

اگر چند قاشق مرباخوری روغن زیتون در تهیه غذاها و سس سالاد استفاده شود به شرط آن که مازاد بر نیاز روزانه نباشد، به تحریک کیسه صفرا برای بیرون راندن مایع درون آن به داخل روده کمک می‌کنند که با تخلیه مداوم و مرتب کیسه صفرا از انباشته و متراکم شدن مایع صفرا و کلسترول و کریستالیزه شدن آن جلوگیری می‌شود.

به نقل از باشگاه خبرنگاران