گیاه مریم گلی

 مریم گلی ( Salvia officinalis)  گیاهی است علفی چند ساله چهار گوش کرکدار ،بلندی گیاه زیاد نیستو در حدود ۵/۰ متر می باشد .متقابل پوشیده از کرک به رنگ سبز مایل به سفید .برگهای پایین ساقه دراز ،بیضی ،به طول ۵-۴ سانتی و نوک تیزپ،کناره برگها دارای دندانه منظم بادمبرگ ولی برگهای واقع در قسمت بالای ساقه بدون دمبرگ و کوچک است.

گلها به رنگ آبی کمرنگ یا ارغوانی معمولا در تابستان سال دوم ظاهر می شود.گونه دیگری از این گیاه که از نظر طبی چندان مورد توجه نیست دارای گلهای قرمز زیبایی است که به نام سلوی در گل کار کاشته می شود،نام علمی آنSalvia ambigua می باشد.

مریم گلی وحشی در اراضی خشک و سنگلاخ مناطق مختلفه آسیا و شمال آفریقا می روید،در ایران نیز این گیاه در آذربایجان شرقی و بعضی مناطق دیگر ایران در باغچه ها کاشته می شود.

تکثیر مریم گلی اگر چه با بذر ممک است ممکن است ولی در باغبان معمولا از طریق قلمه ازدیاد می شود.این گیاه در شرایط مختلفه وسیعی می روید ولی بهتر ین رشد آن در خاکهای رسی غنی زهکش دار می باشد و اراضی رو به آفتاب را ترجیح می دهد.برای تولید تجارتی فاصله بین خطوط کاشت را معمولا یک متر و فاصله بوته ها در روی خطوط را در حدود ۴۰ سانتی متر می گیرند.

محصول سال اول البته کم است ولی در سال دوم و در سالهای بعد حدود یک تن برگ خشک از هر هکتار برداشت سال دوم و در سالهای بعد در حدود یک تن خشک از هر هکتار برداشت می شود.بدیهی این مقدار برگ ،محصول چند چین می باشد.

گیاه مریم گلی در کاهش قند خون، بهبود زخم‌های واریسی و تقویت مو کاربرد دارد اما مصرف زیاد آن به واسطه وجود ترکیبات سمی باعث افزایش ضربان قلب و سرگیجه می‌شود.

مریم گلی گیاهی از خانواده نعنائیان با گلهای سفید و زیبای خوشه‌ای جزء گیاهان معطر و خوشبو است که طعم بسیار تلخی دارد.

ترکیبات اصلى اسانس این گیاه را ۶۰ تا ۳۵ درصد توچون و بقیه را سینئول، بوزنئول و بورنئول استات تشکیل مى‌دهند. اسانس مریم گلی از عنبری است که از میزان بسیار بالای کافور برخوردار است. به همین دلیل از اسانس این گیاه به عنوان اسانس پایه در تهیه عطر استفاده می‌کنند.

مریم گلى به صورت موضعى به عنوان ضد التهاب قابض، ضدباکترى و در درمان آفت و التهابات دهانی موثر است.

این گیاه ضد درد و برای کاهش قند خون موثر است. مریم گلی آرام بخش و مقوی اعصاب بوده و در بهبود صرع کاربرد دارد همچنین برای زخمهایی که بر اثر واریس به وجود می آید التیام بخش است.

در انواع گلو درد نیز از این گیاه استفاده می‌شود. جوشانده غلیظ این گیاه اگر با آب مخلوط شود برای دردهای مفصلی و رماتیسم بسیار مفید و مؤثر خواهد بود.

تنتوره مریم گلی برای تقویت مو به کار می‌رود و دم کرده این گیاه قاعده آور است.

مصرف زیاد این گیاه به واسطه وجود ترکیبات سمی مجاز نیست، زیرا باعث افزایش ضربان قلب و دمای بدن و سرگیجه می‌شود.

از مریم گلی برای التیام زخمهای ساق نیز استفاده می شود به این ترتیب که آن را با عسل جوشانیده و پارچه ای را در این دم کرده وارد و آلوده کرده و ری زخم می اندازند در التیام زخم تسریع می نماید.دم کرده ساده آن هم برای این نوع کمپرسها مفید است. سرانجام از مریم گلی به عنوان مدر و کمک به هضم غذا ضد تشنج و کم کردن مقدار قند خون و قاعده آور استفاده می شود.مصرف جوشانده آن ۱۰ گرم برگ گیاه در ۱۰۰ گرم سرکه مقدار قند خون را به سرعت کاهش می دهد.
در فرانسه از دم کرده ۳۰-۱۵ گرم مریم گلی در یک لیتر آب جوش به عنوان قاعدعه آور استفاده می کنند و یک فنجان در هنگام خواب می خورند.

دم کرده مریم گلی : ۵ گرم برگ خشک مریم گلی را با ۱۰۰۰ رگم آب جوش دم و صاف کرده و برای تحریک تقویت و عرق کردن متدرجا در عرض روز فنجان فنجان مثل چای بخورند.دم کرده ۳۰-۱۵ گرم برگ در۱۰۰۰ گرم آب جوش به عنوان مقوی معده و برای ضعف اعصاب بسیار نافع است.

دود کردن مریم گلی: برگ خشک مریم گلی را گرفته خرد کرده مثل توتون در چپق بریزندو دود کنند و پس از کشیدن دهان و بینی را ببندند ،نفس را بشدت از ریه خارج کنند و چندین دفعه در عرض روز این عمل را تکرار کنند،برای سنگینی گوش و اختلالات نزله و سرما خوردگی و ورمهای حلق ناشی از سرما خوردگی نافع است.