مقاله ای جامع درباره خواص روغن کنجد

روغن کنجد در بین روغن های خوراکی به ملکه روغن ها مشهور است.

این روغن تاثیر چشمگیری در پیشگیری از بیماریهای مفصلی و ارتروز داشته و هم چنین موجب تعدیل و تنظیم وزن و جلوگیری از پارکینسون و اب مروارید میشود.

روغن کنجد حاوی انتی اکسیدان های طبیعی است که باعث از بین رفتن سرطان های خفته در بدن شده و موجب جلوگیری از سرطان های دستگاه گوارش، پروستات (دومین سرطان شایع مردان) و سینه (دومین سرطان شایع در زنان) میشود. هم چنین این روغن به دلیل دارا بودن ویتامین e موجب شفافیت و لطافت پوست میگردد. روغن کنجد به دلیل داشتن مقاومت بالا در برابر حرارت دود نمیکند، کف نمیکند، تغییر رنگ نمیدهد و بوی نامطبوع در آشپزخانه تولیدنمیکند. به همین دلیل جهت سرخ کردن بسیار مناسب است در عین حال موجب خوش طعم شدن مواد غذایی شده و برای تهیه و مصرف سالاد توصیه میگردد. همچنین این روغن یکبار مصرف نمیباشد و میتوانید بدون اینکه نگران سرطان و یا بیماری دیگری باشید چندین بار برای سرخ کردن غذا از آن استفاده کرده و از طعم خوش آن لذت ببرید.

خواص روغن کنجد :

• کاهش دهنده سطح کلسترول بد خون و افزایش جذب کلسترول خوب
• کاهش فشارخون در افراد مبتلا به فشار خون بالا
• جلوگیری از سرطان های سینه، پروستات و سرطان های دستگاه گوارش
• جلوگیری از تصلب شرایین و بسته شدن عروق
• جلوگیری از بروز سکته قلبی
• حاوی اسید اولئیک به میزان ۳۸%
• جلوگیری از بروز اب مروارید
• شفافیت و لطافت پوست به دلیل غنی بودن از ویتامین E
• مناسب برای سرخ کردن به دلیل مقاومت بالای حرارتی
• نقطه دود ۲۲۶ درجه سانتیگراد
• کاهش ابتلا به بیماری پارکینسون
• جلوگیری از بیماری های مفصلی و ارتروز
• به تاخیر انداختن عوارض سالخوردگی
• متعادل نکه داشتن وزن

خداحافظ کلسترول

روغن کنجد عاری از هر گونه کلسترول بد (LDL) است و مانع سنتز این کلسترول در بدن تا میزان ۵۰% میشود
هم چنین روغن کنجد موجب جذب کلسترول خوب (HDL) به میزان ۸۵% در بدن میگردد
که از بسته شدن عروق و شریان های منتهی به قلب جلوگیری میکند.
مصرف روغن کنجد برای کسانی که از ناراحتی فشار خون بالا رنج میبرند بسیار توصیه میشود.

مشخصات و تاریخچه دانه کنجد

• کنجد به عنوان یکی از قدیمی ترین گیاهان کشت شده توسط انسان است.
• ابتدایی ترین آثار ثبت شده مربوط به تمدن بابلی ها و آشوری ها در بیش از ۴۰۰۰ سال پیش میباشد.
• گیاه کنجد گیاهی یک ساله با ارتفاع حدود یک متر است.
• که قسمت انتهایی ان پوشیده از کرک است.
• برگ های ان بیضی شکل و باریک و نوک تیز است .
• گل های آن اغلب به رنگ سفید یا قرمز و به صورت تک تک در کنار برگ های قسمت انتهایی ساقه ظاهر می شوند.
• میوه این گیاه به صورت کپسول و محتوی دانه های کوچک و مسطح و بیضوی است که دانه کنجد نامیده میشود و قسمت مورد استفاده این گیاه است.

روغن کنجد در یک نگاه:

• دانه کنجد بیشترین میزان روغن را در بین دانه های روغنی دیگر داراست اما با وجود این تولید آن بسیار کمتر از دانه های دیگر نظیر سویا، آفتابگردان و گلرنگ است.
• روغن کنجد به عنوان یک روغن با قیمت و کیفیت بالا شناخته میشود.
• این روغن بیشترین مقاومت و ماندگاری را در بین روغن های خوراکی با درصد بالای چربی غیراشباع دارد.
• نوع لیگنان و آنتی اکسیدان های طبیعی موجود در این روغن باعث بروز مقاومت بسیار بالا در برابر اکسیداسیون و خواص فیزیولوژیکی ارزشمند روغن کنجد شده است.
• در آسیای شرقی روغن کنجد توسط عملیات پرس روی دانه بو داده شده بدست میآید و بدون تصفیه و با طعم و مزه طبیعی استفاده میشود.
• در غرب روغن کنجد توسط پرس های مکانیکی چند مرحله ای استحصال و به صورت روغن بکر یا تصفیه شده استفاده میشود.

خواص شیمیایی روغن کنجد

ترکیب اسیدهای چرب

• روغن کنجد به گروه اسیدهای اولئیک – لینونیک متعلق است.
• این روغن کمتر از ۱۵% اسید چرب اشباع دارد که بیشترین ان پالمیتیک و استئاریک و بیش از ۸۵% مجموع اسیدهای چرب ان غیراشباع است.
• اسید اولئک و اسید لینولئیک بیش از ۸۰% کل اسیدهای چرب روغن کنجد را تشکیل میدهند.

 

• برخلاف روغن های گیاهی دیگر در این گروه، درصد اسید اولئیک روغن کنجد حدود ۴۵% و اسید لینولیک آن حدود ۴۰% از مجموع کل اسیدهای چرب ان می باشد.

ترکیبات اسیدهای چرب روغن کنجد را با سایر روغن ها مقایسه میکند:

استرول ها (Sterols)

• روغن کنجد در مقایسه با سایر روغن های گیاهی، مواد غیر قابل صابونی (حدود ۲%) بیشتری دارد.
• مواد غیرقابل صابونی شامل استرول ها، تری ترپن ها و تری ترپن الکل ها، توکوفرول ها و لیگنان های کنجد میباشد.
• روغن کنجد یکی از منابع غنی استرول های گیاهی (فیتواسترول) میباشد.
• جدول شماره ۲ درصد استرول های موجود در روغن آن را نشان میدهد.
• بتا سیتوسترول بیشترین میزان استرول روغن کنجد را شامل میشود و پس از آن کمپسترول، دلتا ۵، اوناسترول و استیگما استرول میباشند.
• فیتواسترول ها و کلسترول ساختارهای مشابهی دارند؛
• فیتواسترول ها یا استرول های گیاهی رقیب کلسترول در جذب هستند.
• بنابراین مصرف فیتواسترول موجب کاهش کلسترول خون،
• و در نتیجه جلوگیری سبب جلوگیری از حملات قلبی و عروقی میشود.

فیتواسترول ها و بطور خاص بتا سیتوسترول، از:

• رشد سلولهای سرطان کولون،
• سرطان پروستات،
• و سرطان سینه جلوگیری میکنند.

توکوفرول ها (Tocopherols)

• شهرت روغن کنجد به خاطر مقاومت در برابر اکسید شدن آن است.
• یکی از دلایل این مقاومت بیش از حد بخاطر وجود توکوفرول در این روغن است و میزان آن در روغن کنجد ۱۲۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم است.
• گاما توکوفرول بیشترین میزان موجود در روغن کنجد را شامل میشود و پس از ان دلتا و الفا هستند
• که حدود ۵% توکوفرول موجود در روغن را شامل میشوند.
• در بین اقسام مختلف ایزومرهای توکوفرول، گاما توکوفرول قویترین انتی اکسیدان موجود در روغن ها میباشد.
• این خاصیت انتی اکسیدانی، ماندگاری این روغن را در برابر حرارت در مقایسه باروغن های دیگر بسیار افزایش داده است.
• مقاومت اکسیداتیو روغن کنجد در برابر حرارت ۱۱۰ درجه سانتیگراد ۱۷٫۵ ساعت میباشدکه این روغن را در دسته روغن های با مقاومت بالا قرار میدهد.
• همچنین نقطه دود این روغن ۲۲۶ درجه سانتیگراد میباشد.
• شایان ذکر است مقاومت حرارتی روغن های مخصوص سرخ کردنی در همین دما حداکثر ۱۴ ساعت میباشد.
• لذا از این روغن میتوان در مصارف سرخ کردنی عمیق با طیب خاطر استفاده نمود.

معجزه آنتی اکسیدان های طبیعی

• روغن کنجد باعث کاهش LDL (کلسترول بد) و افزایش HDL  (کلسترول خوب) در خون شده
• و به علت وجود مقدار زیاد سسمین (انتی اکسیدان طبیعی دانه کنجد) موجب سنتز کلسترول در بدن میشود.

• یکی از آنتی اکسیدان های موجود در روغن کنجد ویتامین E است.
• از آنجا که این ویتامین قابل حل در چربی است، از سلول های مناطق پرچربی بدن در مقابل حملات رادیکال های آزاد به سلول ها اسیب میرسانند و در نهایت باعث بروز عوارضی از قبیل ناراحتی های قلبی و سرطان میشوند.
• وظیفه دیگر ویتالمین E جلوگیری از اکسید شدن کلسترول یا رسوب ان در عروق خونی و در نتیجه محافظت از قلب است.
• علاوه بر این، این ویتامین در حفظ گلبول های قرمز و ترمیم و تجدید بافت ها نقش دارد و در بهبود زخم ها، دردهای ماهیچه ای و بیماری های مفصلی موثر است.

تحقیقات نشان داده است که ویتامین E در پیشگیری و بهبود بسیاری از بیماریها از جمله:
آلزایمر،
آسم،
بیماری عروق خونی قلب،
کلسترول بالای خون و ضعف دستگاه ایمنی تاثیرات فراوانی دارد.

اسیدهای چرب جادویی

ترکیب اسیدهای چرب روغن آن به گونه ای است که برای هر سه مصرف سرخ کردن، پخت و پز و سالاد قابل استفاده است.

خواص روغن کنجد برای پوست:

• مصرف موضعی این روغن پوست را نرم و لطیف می کند.
• خاصیت ضدقارچی و ضدباکتریایی دارد.
• غرغره کردن آن، باکتری ها را ازجمله باکتری های سرماخوردگی از بین می برد.
• محافظ طبیعی در برابر اشعه فرابنفش به حساب می آید.
• مانع شوره سر می شود.
• پوست را در برابر کلر موجود در آب استخر محافظت می کند.
• ماساژ با روغن کنجد انعطاف پذیری مفصل ها را زیاد می کند.
• بریدگی ها و جراحت های سطحی را درمان می کند.
• پوست صورت را به خصوص اطراف بینی سفت می کند و مانع بزرگ شدن منفذهای پوستی صورت می شود.
• از بروز آکنه جلوگیری می کند.