گوارش و هپاتیت

از شایع ترین بیماری هایی که در کشور وجود دارد بیماری های گوارش و کبد است که علت افزایش این بیماری ها به تغییر شیوه زندگی و روش های تغذیه، عدم تحرک و استرس روز افزون بر می گردد.
دکتر رضاملک زاده، فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس مرکز تحقیقات گوارش و کبد، به طرح کلیاتی برای پیشگیری از این بیماریها پرداخته است که می خوانیم:
رفلا کس (GERD) به مفهوم برگشت اسید معده به مری که بیش از ۵۰ درصد بیماران گوارشی- کبدی به آن مبتلا  هستند و همچنین هپاتیت ناشی از کبد چرب شیوع بیشتری دارد. هپاتیت، از رسوب چربی در کبد به وجود می آید و اساسا ناشی از چاقی و پرخوری است.
بخشی از این بیماریها ناشی از تغییراتی است که در شیوه زندگی مردم، در طی ۲۰ سال گذشته اتفاق افتاده است. در گذشته معمولا  بیماریها ناشی از عفونتها و انگلها و… بود و حالا  شکل جدیدی از بیماریهای گوارشی داریم که ناشی از روش های تغذیه، عدم تحرک و تغییر شیوه زندگی است.
دلیل افزایش این بیماری این است که از ۲۰ سال گذشته، بچه های ما خوردن غذاهای جدید را شروع کردند. مثل ساندویچ، پیتزا، سس قرمز، نوشابه گازدار، تنقلا ت مختلف و کاکائو به گونه ای که میزان مصرف نوشابه های گازدار در حال حاضر، در کشور ما خیلی بالا  است.
همچنین می توان گفت حدود ۶۰  درصد مردم تهران وزنشان بیشتر از وزن استاندارد است. بنابر این رابطه ای بین شیوه های زندگی در ۲۰  سال گذشته و بیماری که در آن موقع شایع بوده وجود دارد.
مثلا  در گذشته زخم معده و زخم اثنی عشر خیلی شایع بود، در حالی که حالا  با موارد کمتری از آنها روبرو هستیم و بیماری رفلا کس زیاد شده است.
یک عامل دیگر هم در ایجاد بیماری های گوارشی نقش دارد. یعنی بطور کلی خود شهر نشینی برای افرادی اضطراب آور است. فرق می کند که انسان در یک روستای کوچکی زندگی کند تا در یک شهر که بطور دایم در استرس باشد، در استرس رقابت و فعالیت کردن،در استرس ترافیک بودن و…
بنابر این استرس است که باعث می شود دریچه بین معده و مری شل شود و در نتیجه، اسید بیشتری بالا  بیاید.
در مطب، ما می بینیم که خیل زیاد جوانهای ۱۸–۱۷ ساله با این بیماری مراجعه می کنند از این رو، و وظیفه یک رسانه ای مثل روزنامه است که اطلا عات صحیح و علمی را در اختیار مردم قرار دهد تا به این وسیله برای پیشگیری از بروز این بیماری، کمک موثری انجام شود.

علا ئم بیماری
رفلا کس (GERD) :

علا مت رفلا کس این است که بیمار ترش می کند، سوزش سر دل دارد و بعد از غذا احساس سنگینی و نفخ می کند که نتایج بدی نیز دارد. وقتی بیمار به ۶۵ سالگی برسد، ممکن است مبتلا  به سرطان انتهای مری و بالا ی معده شود. این سرطان هم، در کشور ما در حال افزایش است. بنابر این فعلا  این بیماری خوش خیمی است که در دراز مدت می تواند آثار بدی داشته باشد.

هپاتیت

آیا مصرف آب و غذای آلوده می تواند باعث هپاتیت شود؟
هپاتیت یعنی التهاب، تورم و عفونت کبد. علا مت این بیماری تب، بی اشتهایی، خستگی، درد و ناراحتی در قسمت راست و بالا ی شکم و زرد شدن تدریجی سفیدی چشم و رنگ پوست است که یرقان نام دارد. چندین نوع هپاتیت ویروسی وجود دارد که از آن جمله اند هپاتیت A، B، C.

هپاتیت A

نتیجه عدم شست و شوی صحیح ظروف در اماکنی است که عده زیادی از آنها استفاده می کنند مانند رستورانها و خوابگاهها همچنین ممکن است نتیجه عدم شست وشوی دستها قبل از تهیه سالا د و امثال آنها  یا مصرف مواد غذایی خصوصا آب آلوده باشد. راههای جلوگیری از بیماری هپاتیت A  آسان است و بطور خلا صه افراد پاکیزه خور به آن مبتلا  نمی شوند.

هپاتیت B

در اولین اردوی دانش آموزی پیشگامان سلا مت که در تابستان ۱۳۸۲ در رامسر برگزار شد گفتار مربوط به هپاتیت B  بود که این چنین نظر داشتند: یکی از بیماری های مسری ویروسی است که روی قسمت های مختلف بدن از جمله کبد تاثیر گذاشته و اگر درمان نشود باعث نارسایی کبدی و در مراحل پیشرفته باعث مرگ می شود شایع ترین راه انتقال این بیماری عبارتند از: تماس های جنسی با فرد بیمار، تزریق با سرنگ آلوده، خون و فرآورده های آلوده به آن، انتقال از مادر آلوده به جنین، مایعات بدن فرد آلوده مانند بزاق، ادرار و…
هپاتیت B  در بزرگسالا ن در ۸۰ در صد موارد و در کودکان ۹۵ درصد موارد بدون علا مت است، اما گاهی نیز به صورت هپاتیت حاد ظاهر می گردد که به آن زردی نیز گفته می شود. مهمترین علا مت این بیماری، زردی ملتحمه چشم و پوست می باشد.
بی حالی، بی اشتهایی، ضعف و گاهی تب، ادرار تیره و مدفوع روشن، از علا ئم دیگر آن است.

توصیه های پیشگیری:

– قبل از تماس با بیماران باید واکسن زده شود
– بعد از تماس با افراد آلوده و بیمار از ایمنوگلوبین استفاده شود.
– باید اصول اخلا قی را رعایت کرد.
– از سرنگ های تزریقی آلوده باید اجتناب کرد.
هرگز از وسایل تیز و برنده، نظیر سرنگ سوزن، تیغ اصلا ح و مسواک و ناخن گیر به صورت مشترک استفاده نکنید.
– باید نسبت به واکسیناسیون نوزادان اقدام شود.
در صورتی که جز» یکی از گروه های ذیل هستید نسبت به سه نوبت واکسیناسیون اقدام کنید.

– افراد تحت دیالیز

پزشکان، دندانپزشکان، پیراپزشکان
– افرادی که به  علت ابتلا  به بیمار های زمینه ای نظیر هموفیلی، تالا سمی که مکرر ا خون یا فرآورده های خونی  دریافت می کنند و افراد خانواده فرد آلوده که با وی هم منزل هستید.

هپاتیت C

این بیماری همراه با ایدز است و در واقع مخزنشان در انسان هایی است که دارای رفتارهای ناهنجار اجتماعی هستند.مهمترین آنها را معتادان تزریقی تشکیل می دهند که بر اساس بررسی های ما ۸۰ درصد شان هپاتیت C دارند. این افراد معمولا  می روند زندان یا اگر زندان نمی روند، در جامعه پخش می شوند ونمی گویند ما معتادیم.
در آرایشگاه ها و محل های مختلف به هر حال این بیماری را به خانواده خود و دیگران انتقال می دهند و این، یک اپیدمی نهفته است که به موازات ایدز در جامعه ما، در حال افزایش است.
بنابر این ما باید آگاهی مردم را بالا  ببریم و مراقبت های ویژه را بیشتر مورد توجه قرار دهیم، یک موضوع دیگر هم که افراد توجه چندانی به آن ندارند هپاتیت ناشی از کبد چرب است.
کبد چرب در حال حاضر، میزان شیوعش از هپاتیت بیشتر است. ۲/۵ درصد از مردم تهران هپاتیت ناشی از کبد چرب دارند. این بیماری ناشی از چاقی و پرخوری است. نتایج مطالعه ای در ایران نشان می دهد که ایرانی ها، ۴۰ درصد بیشتر از وزنشان قند و حدود ۳۰ درصد بیشتر از نیازشان چربی می خورند.به عبارتی، مشکل اصلی تغذیه ای ما پرخوری است. هیچ وقت ما این را تبلیغ نکرده ایم که مردم کم بخورید پرخوری عمر شما ر ا کوتاه و بیمارتان می کند.