همه میدانیم که شیوههای زندگی امروزی ما زمینه افزایش بروز چاقی را در کودکان فراهم آورده است. وقتی صحبت از این شیوه زندگی میشود معمولا استفاده فراوان از فستفودها و نیز عدم تحرک کودکان و گذراندن وقت زیادی از اوقات فراغت کودکان در برابر تلویزیون به ذهن خطور میکند. اگرچه تاثیر این موضوعات در بروز چاقی برای همه ما ثابت شده، ولی مولفههای دیگری از زندگی امروزی نیز باید در این زمینه مورد توجه قرار گیرد.
مطالعات جدید نشان دادهاند که در دسترس بودن آب برای کودکان در مدرسه به کاهش خطر اضافه وزن در آنها کمک خواهد کرد.
متاسفانه مصرف نوشابهها و نیز آبمیوههای حاوی شکر طی دهه اخیر در بین کودکان و نوجوانان شیوع قابل توجهی یافته است. در مطالعهای که اخیرا در مجله علمی کودکان چاپ شده است، پژوهشگران آلمانی دریافتند کودکانی که تشویق به نوشیدن آب در مدرسه میشوند، در بیش از یکسال، یک سوم کمتر از سایر بچهها دچار اضافه وزن میگردند. در این مطالعه که حدود ۳۰۰۰ نفر از دانشآموزان دوم و سوم ابتدایی در ۳۲ مدرسه دو شهر آلمان را در برمیگرفت، ۱۷ مدرسه به منبع تامین آب فیلتر شده مجهز بودند و به دانشآموزان بطریهای قابل استفاده مجدد داده شد که بتوانند در کلاس نیز آب در اختیار داشته باشند. بعلاوه چهار جلسه درس برای آموزش اهمیت نوشیدن آب برگزار گردید. ۱۵ مدرسه دیگر بعنوان کنترل و برای مقایسه بودند. بعد از یک سال میزان خطر افزایش وزن در کودکان مدرسههایی که آب در دسترس آنان بود به میزان ۳۰ در صد کمتر از گروه کنترل بود. این برنامه بویژه درمورد بچههایی که در مرز اضافه وزن بودند، بیشتر سودمند بود.
مکانیسم اثر این که چگونه نوشیدن آب در کودکان از افزایش وزن آنان جلوگیری مینماید دقیقا مشخص نیست. به نظر میرسد که مصرف آب توسط کودکان در مدرسه باعث کاهش دریافت نوشیدنیهای شیرین شده توسط آنها میشود. مطالعات انجام شده در بزرگسالان نشان داده است که نوشیدن آب بر متابولیسم اثر داشته و باعث افزایش سوخت و ساز بدن میشود. بر همین اساس در بزرگسالان توصیه آن است که در روز ۸ لیوان آب بنوشند. در کودکان اگرچه این تاثیر به اثبات نرسیده ولی قطعا مصرف منظم آب در تنظیم وزن مفید است. این که چه میزان آب در کودکان باید طی روز استفاده شود بسته به شرایط محیطی و نیز میزان فعالیت بدنی کودکان متفاوت است. البته توصیه آن است که در حین وعده غذایی حتی الامکان از آب استفاده نشود.
نکته عملی: آب بهترین نوشیدنی برای حفظ سلامتی کودکان و نیز کنترل وزن آنان است. آموزش کودکان توسط والدین و نیز معلمان میتواند برای ترغیب کردن بچهها به نوشیدن آب بیشتر موثر واقع شود. البته تاثیرگذاری این آموزش منوط به دسترس گذاشتن آب از یک طرف و نیز مصرف بیشتر آب توسط خود والدین و نیز معلمان است.