گیاه درمانى یک نظام طبى بینالمللى و بسیار کهن است که از گیاهان براى پیشگیرى و درمان بیمارىها استفاده مىکند. حفظ و تقویت تندرستى از دیگر کاربردهاى این نظام است.
تقریباً همه گیاهانى که به عنوان ادویه براى رنگ و طعم دادن به غذا استفاده مىشوند خواص درمانى دارند ولى شمار گیاهان دارویى خیلى بیشتر از شمار گیاهان مصرفى در آشپزى و در تولید محصولات آرایشى و بهداشتى است.
استفاده از گیاهان براى درمان بیمارىها پیشینهاى کهنتر از انسان دارد.
این روش چگونه عمل می کند؟
امروزه بىتردید مىدانیم که گیاهان موجوداتى زنده و پویا و فعال هستند و در همه ساعات شبانهروز در حال جذب، تبدیل، ساختن، مصرف و پخش مواد متعدد درون اندامهاى خود مىباشند، و از خورشید و ماه و شاید دیگر سیارات منظومه شمسى تأثیر مىگیرند. این واقعیت به ما مىگوید که براى دسترسى به بیشترین تمرکز مادهاى گیاهى، یک زمان مطلوب وجود دارد. ماده مورد نیاز ما در گیاه برخى اوقات بیشترین تمرکز را در برگها و در برخى اوقات دیگر در ریشه یا گلهاى گیاه دارد.
یکى از اساسىترین اصول طب گیاهى این است که رابطه هر انسان با گیاهانى که در محیط زندگى او مىرویند. طب گیاهى مىگوید گیاهانى که در محیط زندگى هر انسان مىرویند بیشترین احتمال را براى درمان بیمارىهاى او دارند.
روش اجرا چگونه است؟
گیاهدرمانگر ممکن است براى اطمینان یکى از روشهاى مدرن را که معمولاً براى کمک به تشخیص بیمارى به کار گرفته مىشوند چون آزمایش خون، ادرار، اشعه ایکس، یا پاتالوژى را به کار گیرد، گرچه گیاهدرمانگران ورزیده معمولاً از هیچیک از آنها استفاده نمىکنند زیرا در پایان شنیدن تاریخچه زندگى بیمار نوع بیمارى او را تشخیص دادهاند.
هر شخص بیمار دارویى خاص خود دریافت مىکند که مقدار و تنوع و ترکیبش را گیاهدرمانگر با در نظر گرفتن وضعیت و نیاز او تعیین کرده است. اصل مهم روش گیاهدرمانگر بازگرداندن تعادل طبیعى به کل بدن بیمار است نه تیمار علائم بیمارى او.
چه انتقاداتی به این روش وارد است؟
چون بسیارى از داروهاى گیاهى علائم بیمارى را به سرعت رفع مىکنند بیماران ناآگاه این تغییر را درمان اصلى مىپندارند. البته برخى بیمارىهاى حاد چون عفونت آپاندیس را که نیاز به جراحى فورى دارد نمىتوان با داروهاى گیاهى درمان کرد، اما اطباى طب گیاهى مىگویند که حتى چنان پدیدههاى بدخیم اگر زود تشخیص داده شوند با مصرف داروهاى گیاهى بهبود مىیابند.
فلاسفه روزگار باستان باور داشتند که طبیعت داروهاى گیاهى یا معدنى مناسب هر بیمارى را خلق کرده است و اگر ما آن دارو را نمىیابیم نقص از طبیعت نیست. گیاه درمانى بهترین نتایج را در آدمهایى مىدهد که از نبود تعادل انرژیایى مولود زندگى شهرى بیمار شدهاند، و اگر بیمار شیوه زندگىاش را به گونهاى اصلاح کند که به حالتى طبیعىتر بازگردد آثار درمانى واقعاً خوب تولید خواهد کرد. گیاه درمانى براى آدمى که دلخوش یا معتاد به مصرف انواع مسکنها و آنتىبیوتیکها و آرامبخشهاى عصبى شیمیایى و مصنوعى است، اضافه وزن دارد، سیگار یا مواد مخدر چون الکل یا حشیش یا تریاک یا کوکائین مصرف مىکند، خورد و خوابش غیرطبیعى و غیرمعقول است، فعالیت بدنى قابل توجه ندارد، و هواى آلوده شهرى بزرگ را تنفس مىکند معجزه نمىکند.
درمانگر طب گیاهى بیشتر با مردمى سر و کار دارد که از نبود تعادل بین انسان و دنیاى گیاهى او رنج مىبرند. و طبیعى است که بخش عمده توجه او متمرکز بر تغذیه است.