همیشه زمانی که صحبت از سلامت استخوان ها و پیشگیری از پوکی استخوان به میان میآید همه به یاد کلسیم میافتند. همیشه این تصور وجود دارد که با جذب بالای کلسیم استخوانها قویتر و محکمتر خواهند شد.
اما غافل از اینکه مصرف زیاد کلسیم به تنهایی کافی نیست و در کنار آن باید از سبک زندگی سالمی برخوردار بود. یکی از مواردی که در کنار جذب کلسیم باید بیشتر به آن دقت کرد محدود کردن مصرف برخی مواد نامناسب برای سلامت استخوانها است. چون این مواد غذایی نامناسب که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد روی میزان کلسیم و قدرت سوخت و ساز پروتئینها تاثیر منفی گذاشته و سلامت عضلات و مفاصل را تهدید میکنند.
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
نمک ، دشمن جذب کلسیم و عامل پوکی استخوان
زیادهروی در مصرف نمک، بدن را به دردسر میاندازد. اکثر مردم جهان نمک زیادی مصرف میکنند به طوری که گفته میشود ۸۵ درصد مردان و ۶۰ درصد زنها روزانه ۲/۳ گرم بیش از میزان لازم، نمک مصرف میکنند.
به عقیده متخصصان نباید روزانه بیش از ۶ گرم نمک مصرف کرد. واقعیت این است که خوردن غذاهای شور میزان کلسیم دفع شده از طریق ادرار را افزایش میدهد و این مساله به ضعیف شدن استخوانها منجر شده و احتمال بروز پوکی استخوان را افزایش می دهد. نمک همچنین باعث اسیدی شدن خون میشود و به این ترتیب نیز احتمال بروز التهاب در بدن افزایش پیدا میکند که برای سلامت مفاصل مضر است.
معمولا روی برچسب ترکیبات مواد غذایی میزان سدیم آن را ذکر میکنند. برای دست یافتن به میزان معادل نمک محصول مورد نظر عدد سدیم را ضرب در ۵/۲ بکنید. بدن شما فقط به ۳/۲ گرم نمک در روز نیاز دارد. سه چهارم نمک از مواد غذایی فرآوری شده و صنعتی تامین میشود.
یادتان باشد که غذاهای آماده، سوسیس و کالباس، کنسروها و غیره سرشار از نمک و برای سلامتی استخوانها مضر هستند. عادت کنید که برچسب مواد غذایی را با دقت مطالعه کنید. در حالت کلی هر ماده غذایی ۱۰۰ گرمی که حاوی بیش از ۵/۰ گرم سدیم باشد خیلی شور محسوب میشود و برای سلامتی تان مضر است. چنانچه این میزان کمتر از ۱/۰ گرم باشد جزو مواد غذایی کم نمک بوده و میتوانید آن را مصرف کنید.
قهوه و کافئین
جذب میزان بالای کافئین به طور جزئی در جذب کلسیم مشکل ایجاد میکند. یک فنجان قهوه میتواند مانع از جذب حدود ۶ میلی گرم کلسیم شود که معادل میزان کلسیم موجود در یک قاشق شیر است.
بنابراین توصیه میشود که قهوه تان را با شیر میل کنید تا جبران مافات شود. اگر عادت به نوشیدن نوشابه دارید نیز کافئین همین تاثیر را به جا میگذارد. علاوه بر این امکان دارد که اسید فسفریک موجود در اکثر نوشیدنی های گازدار (که برای نگهداری آنها افزوده میشود) بافت استخوانها را ضعیف کند.
زمانی که در خون ما میزان فسفر از میزان کلسیم بیشتر باشد، بدن بخشی از کلسیم استخوانها را برمیدارند تا تعادل را برقرار کند.
آلرژیهای غذایی
به نظر میرسد که مصرف برخی مواد غذایی باعث افزایش علائم آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) یا آرتریت مرتبط با پسوریازیس در برخی افراد میشود.
اگر تصور میکنید که دچار آلرژی یا عدم تحمل برخی مواد غذایی هستید مشکل را با پزشکتان در میان بگذارید تا برنامه غذایی تان بررسی شده و در صورت لزوم ماده غذایی مشکوک به تدریج از رژیمتان حذف شود.
مواد غذایی اسیدی و پوکی استخوان
البته تاکنون شواهدی دال بر تشدید آرتریت با مصرف مواد غذایی اسیدی مانند پرتقال یا گوجه فرنگی یافت نشده است. میزان اسیدیته این مواد غذایی کمتر از حالت اسیدی معده است.
اگر متوجه شده اید که با مصرف برخی مواد غذایی علائمتان تشدید میشود از مصرف آن خودداری کرده و به جای آن از مواد غذایی دیگر برای تامین ویتامینهای بدنتان استفاده کنید.
داشتن یک برنامه غذایی پر از گوشت قرمز به معنای جذب پروتئین بالا است که برای سلامتی استخوانها و پیشگیری از پوکی استخوان مناسب نخواهد بود.
پروتئین زیاد باعث دفع کلسیم از طریق ادرار میشود. در حین روند هضم غذا پروتئین های حیوانی اسیدهایی (فسفریک، سولفوریک و..) آزاد میکنند که pH بدن را تغییر میدهند. هر چه pH بدن اسیدیتر باشد احتمال دمینرالیزه شدن استخوانها نیز بالاتر میرود. میزان پروتئین مورد نیاز خانمها ۴۶ و آقایان ۵۶ گرم در روز است.
برای جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان ، لازم است که در کنار این میزان پروتئین میوه و سبزیجات و غلات زیادی نیز مصرف شود تا تعادل اسید – باز بدن حفظ شود.
برای داشتن استخوان هایی محکم لازم است که به ازای هر ۱۰۰ گرم گوشت قرمز ۵۰۰ گرم سبزیجات یا میوه های تازه مصرف شود.