آفت دهان چیست؟
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
آفت عود کننده
- آفت زخمهای عود کننده بطور معمول در دوران طفولیت تا بلوغ شروع می شوند و بهبودی آن حدود ۱ تا ۴ هفته طول می کشد.
- زخم آفت معمولاً گرد یا بیضی بوده و یک حاشیه قرمز زنگ با مرکز زرد یا خاکستری دارد .
عوامل ایجاد کننده
- علت واقعی این بیماری هنوز ناشناخته است. سابقه خانوادگی در یک سوم بیماران دیده می شود.
- در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد بیماران اختلالاتی مانند کمبود آهن یا فولیک اسید یا ویتامین B۱۲ دارند.
- عواملی مانند هیجانات روحی، ضربه، قاعدگی، حساسیتهای غذایی نیز در ایجاد این بیماری مؤثرند.
- این بیماری همچنین در ایدز و بندرت در کودکان همراه با گلو درد و تب و در بعضی از بیماریهای دیگر دیده می شود.
- با گذشت سن شدت بیماری کاهش و یا بهبود می یابد و تا کنون عامل عفونی برای این بیماری کشف نشده است.
علائم بالینی
- آفت یا یک بیماری شایع بوده و تا ۲۰ درصد جمعیت را مبتلا می سازد.
- در افرادی که سطح اقتصادی و اجتماعی بالاتری دارند شایعتر است و سه فرم عمده دارد:
۱) آفت با فرم مینور ( کوچک )
- فرم مینور ( کوچک ) که حدود ۸۰ درصد موارد را شامل می شود.
- این فرم عمدتاً در گروه سنی ۱۰ تا ۴۰ سال دیده شده و ناراحتی مختصری ایجاد می نماید.
- زخمهایی بین ۲ تا ۴ میلیمتر در لبها ، گونه ها ، کف دهان و زیر زبان ایجاد می شود.
- این زخمها در لثه ها ، کام و روی زبان شایع نیستند.
- تعداد زخمها در یک زمان معمولاً کم بوده و بین ۱ تا ۶ عدد متغیر است.
- ضایعات طی ۷ تا ۱۰ روز بهبود یافته ولی با فواصل نامنظمی ممکن است عود کند.
- زخمهای معمولاً گرد و یا بیضی بوده ولی ممکن است خطی باشند.
- رنگ زخم ابتدا زرد رنگ بوده ولی بتدریج خاکستری می شود. حاشیه زخم ملتهب و قرمز رنگ است و بهبودی بدون جوشگاه صورت می پذیرد.
۲) آفت با فرم ماژور ( بزرگ )
- فرم ماژور ( بزرگ ) حدود ۱۰ درصد موارد را شامل می شود.
- این زخمها بزرگتر بوده، عود بیشتری داشته، مدت بیشتری باقی می ماند و از نوع مینور دردناکتر می باشد.
- اندازه آنها ممکن است از یک سانتی متر هم بزرگتر شده و در هر جای دهان حتی روی زبان و کام نیز دیده شوند.
- تعداد آنها کم ( معمولاً ۱ تا ۶ عدد ) و طی ۱۰ تا ۴۰ روز بهبود می یابند.
- بهبودی آنها می تواند با بجا گذاشتن جوشگاه باشد.
۳) آفت با فرم شبه تبخال
- این فرم در سنین کمی بالاتر از فرمهای قبلی دیده شده در خانمها شایعتر است.
- این فرم بشدت دردناک بوده و آنقدر فواصل عود کم است که زخم تقریباً بطور مداوم وجود دارد.
- این فرم با ایجاد تاولهای ریز شروع می شود که سریعاً تبدیل به زخمهای کوچک ( ۲ میلیمتری ) می شوند.
- این ضایعات در هر جای دهان ممکن است باشند.
- این زخمها بزرگتر شده و به یکدیگر می پیوندند تا یک زخم بزرگ که طی ۱۰ روز یا بیشتر بهبود می یابد تشکیل شود.
- بدلیل شباهت ظاهری این فرم آفت به تبخال، فرم شبه تبخال نام گرفته است.
پیش آگاهی
- در عمده بیماران بیماری با گذشت عمر بهبود یافته یا دفعات عود کم می شود.
- در صورتی که در یک فرد بالغ آفت شروع یا تشدید شود بایستی به یک عامل زمینه ای مشکوک شویم.
درمان آفت دهان
- ابتدا بایستی بیماریهایی که آفت معمولاً به همراهآنها دیده می شود یا عوامل مستعد کننده عمومی برای ایجاد آفت رد شوند.
- درمان همیشه رضایت بخش نیست ولی رعایت بهداشت دهان و استفاده از دهان شویه تتراسایکلین، می تواند به بهبودی بیمار کمک نماید.
- در صورتی که ارتباط با یک ماده غذایی (مثل گردو و پسته و …) دیده می شود بایستی آن ماده غذایی از رژیم غذایی بیمار حذف شود.