پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
کی بچه دار شویم؟ کی بچه دار نشویم؟
زنان در بین سنین ۲۰ تا ۲۴ سالگی بالاترین قابلیت باروری را دارند و با افزایش سن احتمال بچه‌دار شدن آنها کاهش می‌یابد و احتمال ناباروری بیشتر می‌شود .
امروزه به دلیل افزایش مشکلات اجتماعی و اقتصادی، ادامه تحصیل، بالا رفتن سطح توقع دختران و پسران و بسیاری دلایل دیگر، سن ازدواج بیشتر از قبل شده و جوانان دیرتر از گذشته به فکر تشکیل زندگی مستقل و خانواده می افتند. سن ازدواج، نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از جوامع در سراسر دنیا افزایش یافته است. آمارها نشان می‌دهد، از سال ۱۹۸۰، تعداد زنانی که در ۳۰ سالگی اقدام به بچه‌دار شدن می‌کنند، بیش از گذشته افزایش یافته است، در حالی که تعداد زنانی که پیش از ۳۰ سالگی بچه‌دار می‌شوند، بسیار کم شده است.
عوامل زیادی در زندگی زوجین منجر شده است که تمایل به بچه‌دار شدن برای آنها اهمیت کمتری داشته باشد. همان‌طور که گفتیم ادامه تحصیل، بهبود وضعیت اقتصادی و جایگاه اجتماعی و تلاش برای داشتن شغل مناسب از عواملی است که موجب شده زوجین، بچه‌دار شدن را جزء اولویت‌های بعدی خود قرار دهند.
در دسترس بودن وسایل پیشگیری از بارداری و تاثیرات گسترده و طولانی آنها و افزایش آگاهی و اطلاعات زوجین از این وسایل، از عوامل موثر بر دیر بچه‌دار شدن آنهاست.
سن و بارداری
به تاخیر انداختن بارداری، تا زمانی که خانواده به بهترین شرایط از نظر اجتماعی و اقتصادی و … برسد، می‌تواند روی باروری زن و مرد تاثیر بگذارد و باروری را با مشکل مواجه کند.
افزایش سن، قابلیت باروری را در زنان بیش از مردان تحت تاثیر قرار می‌دهد طوری که زنان سریع‌تر از مردان قدرت بچه‌دار شدن را از دست می‌دهند. زنان در بین سنین ۲۰ تا ۲۴ سالگی بالاترین قابلیت باروری را دارند و با افزایش سن احتمال بچه‌دار شدن آنها کاهش می‌یابد و احتمال ناباروری بیشتر می‌شود. قدرت باروری در مردان، دیرتر از زنان از بین می‌رود.
مردان قادرند مدت زمان بیشتری نسبت به زنان، قابلیت باروری خود را حفظ کنند.
بسیاری از زوجین،a یعنی تقریبا ۹۲ درصد آنها در صورتی که از وسایل پیشگیری از بارداری استفاده نکنند و به طور منظم در روزهای معینی از چرخه قاعدگی زن، روابط جنسی داشته باشند، تا ۲ سال بعد از ازدواج باردار خواهند شد. روابط جنسی در روزهای معینی از یک چرخه که معمولا در روزهای قبل از تخمک‌گذاری است، شانس باروری را افزایش می‌دهد. تقریبا ۸ درصد زوجین، بعد از ۲ سال اول بارداری بچه دار نمی‌شوند. در صورتی که زنی بالای ۳۵ سال ازدواج کند و یک سال دیگر هم از بارداری جلوگیری کند، -شانس بچه‌دار شدن او کاهش می‌یابد. بنابراین در صورتی که سن شما بالای ۳۵ سال است، بهتر است بیشتر به بچه‌دار شدن فکر کنید؛ چون بسیار مهم است که ناباروری زودتر تشخیص داده و سریع‌تر درمان بشود. بسیاری از پزشکان قبل از اقدام برای درمان ناباروری به زوجین توصیه می‌کنند، حداقل یک سال از وسایل پیشگیری استفاده نکنند. البته این توصیه برای زوجین زیر ۳۵ سال است اما این پزشکان توصیه می‌کنند در صورتی که بالای ۳۵ سال دارید و در بارداری با مشکلی مواجه‌اید، باید سریع‌تر دنبال درمان باشید.
چرا قدرت باروری به سرعت کاهش می‌یابد؟
به محض اینکه سن زنان افزایش می‌یابد، عوامل زیادی روی باروری تاثیر میگذارند و بارداری را با مشکل مواجهه می‌کند. در مجموع، وقتی سن ما افزایش می‌یابد، سلامت عمومی ما نیز کاهش می‌یابد. بیماری‌های موجود ممکن است بدتر شده، یا خدای ناخواسته بیماری جدیدی گریبانگیر ما شود. وقتی پا به سن می‌گذاریم قدرت باروری ما تحت تاثیرعواملی قرار می‌گیرد.
این عوامل شامل:
)۱ اختلا‌ل در تخمک‌گذاری: عملکرد فولیکول‌ها در تخمدان‌ها دچار مشکل می‌شود. با افزایش سن، تعداد تخمک‌های تازه و با قابلیت باروری کم می‌شود و تخمک‌ها بسیار سریع‌تر از قبل رها می‌شوند.
)۲ سیکل قاعدگی : با افزایش سن و نزدیک‌ترشدن به سن یائسگی، نظم چرخه قاعدگی به هم می‌خورد و قاعدگی نامنظم‌تر می‌شود.
)۳ تغییرات رحمی: بافت رحم که آندومتر نامیده می‌شود، ممکن است نازک‌تر شده و توانایی کمتری برای نگهداری تخم لقاح یافته داشته باشد.
)۴ ترشح دستگاه تناسلی: ترشحات واژن کمتر و غلظت آن بیشتر می‌شود و از حالت مایع رقیق در می‌آید به طوری که اسپرم قدرت حرکت و شنا در این مایع را ندارد.
)۵ بیماری‌هایی که روی باروری تاثیر میگذارند: بعضی بیماری‌ها می‌توانند روی دستگاه تولید مثل اثر بگذارند. با افزایش سن، گاهی بعضی بیماری‌ها بدتر می‌شود و بعضی بیماری‌ها نیز که به‌صورت مناسب درمان نمی‌شوند، باروری را تحت تاثیر قرار می‌دهند. بیماری‌هایی مانند تخمدان پر از کیستیک، کلامیدیا و یا بیماری آندومتریوز یا بیماری‌های مزمن و سایر عوامل خطر می‌توانند روی باروری اثر بگذارند.
