پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
صرع عبارت است از یک نوع اختلال در کار مغز که مشخصه آن عبارت است از حملات صرعی ناگهانی و تکرارشونده، حملاتی کوتاه‌مدت از رفتار غیرطبیعی و نامناسب، تغییر در وضعیت هوشیاری، یا حرکات غیرطبیعی. نام دیگر صرع تشنج است که یک علامت است نه بیماری.
صرع مسری نیست
صرع می‌تواند در هر دو جنس و در هر سنی رخ دهد. صرع معمولاً بین سنین ۱۴-۲ سالگی آغاز می‌شود.
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
● انواع صرع
- صرع به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شود که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. بعضی از انواع صرع عبارتند از:
● صرع کوچک:
- که غالباً در کودکان رخ می‌دهد. کودک به یکباره فعالیت خود را متوقف می‌کند،
- و برای حدود یک دقیقه با نگاهی بی‌حالت به اطراف خیره می‌شود بدون اینکه بفهمد در اطراف او چه می‌گذرد.
● صرع بزرگ:
- که در تمام سنین رخ می‌دهد.
- فرد هوشیاری خود را از دست می‌دهد،
- عضلات بدنش سفت می‌شود،
- و سپس دست و پا و بدن وی دچار تکان‌های غیرقابل کنترلی می‌شوند.
- امکان دارد اختیار ادرار نیز از دست برود و فرد خود را خیس نماید.
- حمله صرع بزرگ چندین دقیقه طول می‌کشد و غالباً به‌دنبال آن فرد به خواب عمیقی فرو می‌رود یا گیج است. قبل از بروز حمله صرع، فرد ممکن است علایم هشداردهنده‌ای را احساس کند: احساس عصبی بودن؛ اختلالات بینایی؛ احساس بوی بد؛ یا شنیدن صداهای عجیب و غریب.
● صرع کانونی:
- که طی حمله آن، یک قسمت کوچک از بدن دچار تکان‌های غیرقابل کنترل می‌شود.
- این حالت تکان خوردن به قسمت‌های دیگر بدن گسترش می‌یابد و ممکن است تمام بدن شروع به تکان خوردن نماید.
- اما فرد هوشیاری خود را از دست نمی‌دهد.
● صرع لوب گیجگاهی مغز:
- که طی حمله آن، فرد ناگهان رفتاری غیرطبیعی که با شخصیت و رفتار عادی وی همخوانی ندارد بروز می‌دهد،
- مثلاً ممکن است ناگهان عصبانی شود یا از خود خشونت بروز دهد؛ بدون دلیل بخندد؛
- یا حرکات بدنی عجیب و غریب داشته باشد (از جمله حرکات جویدن غیرطبیعی).
عوامل بیمای صرع
- بیش از ۵۰ اختلال و بیماری مغز می‌توانند صرع ایجاد کنند،
- اما اصولاً بیماری‌هایی که در ساختمان مغز خلل وارد می‌آورند تنها در ۲۵% موارد صرع یافت می‌شوند.
در این ویدئو با بیماری صرع بیشتر آشنا شوید
● علل شایع عبارتند از:
▪ آسیب رسیدن به مغز به‌هنگام تولد یا قبل از تولد
▪ سوءمصرف الکل یا مواد
▪ مسمومیت شیمیایی
▪ وارد آمدن آسیب شدید به سر
▪ عفونت و تومور مغز، و اصولاً هرگونه ضایعه بزرگ‌شونده‌ای که مغز را تحت فشار قرار دهد.
▪ تب بالا
● عوامل افزایش‌دهنده خطر
▪ سابقه خانوادگی صرع افراط در مصرف الکل
▪ استفاده از مواد روان‌گردان
▪ قرار گرفتن در معرض دودها و بخارات سمی
▪ پایین بودن قند خون
▪ سابقه صدمه به سر
▪ بعضی از داروها که یکی از اثرات جانبی آنها افزایش خطر حملات صرع است.
● پیشگیری
▪ راه خاصی برای پیشگیری از به‌وجود آمدن صرع وجود ندارد.
● عواقب موردانتظار
▪ صرع را بجز در موارد نسبتاً نادری که آسیب، تومور، یا عفونت مغزی قابل درمان وجود دارد، نمی‌توان معالجه کرد.
اما با کمک داروهای ضد تشنج می‌توان از بروز بسیاری از حملات صرعی جلوگیری نمود،
به‌طوری که فرد می‌تواند زندگی تقریباً طبیعی داشته باشد.
● عوارض احتمالی
▪ ادامه حملات (علی‌رغم درمان) و ندرتاً افت عملکردهای ذهنی فرد
● اصول کلی درمان
▪ اقدامات تشخیصی صرع ممکن است عبارت باشند از: سی‌تی اسکن یا ام‌آرآی از مغز، نوار مغز، و آزمایش خون
▪ درمان صرع عبارت است از دارودرمانی برحسب نوع صرع
▪ همیشه یک دستبند یا گردن‌آویز مخصوص به همراه داشته باشید که نشان‌دهنده این باشد که صرع دارید.
این کار کمک می‌کند که در صورت وقوع حمله صرع دیگران و کارکنان پزشکی بهتر بتوانند به مراقبت از شما بپردازند.
▪ از قرار گرفتن در هر موقعیتی که قبلاً باعث بروز حمله صرع شده است خودداری کنید.
▪ وقتی با فردی که دچار حمله صرع شده است روبه‌رو می‌شوید، لباس‌های او را شل کنید، وی را روی زمین بخوابانید و از آسیب حفظ کنید. حمله صرع اگرچه در ظاهر ترسناک به‌نظر می‌رسد، ندرتاً به خودی خود زیان‌آور است.
● داروها
▪ داروهای ضدتشنج. طی درمان، پزشک به بررسی پاسخ شما به دارو می‌پردازد. اغلب لازم می‌شود که دوز دارو تغییر یابد یا دارو عوض شود.
▪ تا آنجا که می‌توانید اطلاعات خود را در مورد داروی دریافتی افزایش دهید.
▪ باید توجه داشته باشید که در کنار مهار حملات صرع، دارو ممکن است اثرات جانبی قابل توجهی داشته باشد.
● فعالیت
▪ محدودیت برای آن وجود ندارد.
▪ در اغلب جاها در صورتی که فرد به‌مدت یک سال حمله صرع نداشته باشد به وی اجازه داده می‌شود رانندگی کند.
● رژیم غذایی
▪ رژیم خاصی توصیه نمی‌شود. الکل ننوشید، نوشیدن الکل ممکن است اثر دارو را کاهش داده و باعث بروز حمله صرع شود.
● در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید!
▪ اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان صرع دارید.
▪ اگر دچا علایم جدید و غیرقابل توجیه شده اید. داروهای مورد استفاده در درمان صرع ممکن است عوارض جانبی به‌همراه داشته باشند.
