خواص دارویی پنیرک

خواص دارویی پنیرک

نام علمی: Malva sylvestris

گیاه شناسی

• پَنیرَک از گیاهان خزنده و پایا،
• با بلندای ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر(در برخی شهرهای ایران مثل دزفول ۵۰سانتی متر)،
• و ساقه‌های ستبر، شاخه‌شاخه و کرک‌دار و منشعب،
• و رنگ گل‌ها آبی و صورتی و میوه مسطح است.
• این سرده در ایران ۱۰ گونه گیاه علفی یک‌ساله یا چندساله دارد.
• این گیاه در درمان سرماخوردگی مؤثر است،
• در اغلب نقاط ایران به ویژه در استان خوزستان و شهرستان اندیمشک و دشت های اطراف آن شهرستان به صورت وفور در می‌روید.

خواص پنیرک:

پنیرک یک گیاه پرخاصیت است که مردم از گل و برگ آن برای تهیه دارو استفاده می کنند.

قسمت های مورد استفاده این گیاه:

برگ ها، گل ها، غلاف دانه، ریشه ها.

برداشت محصول:

برگ ها در بهار؛ گل ها در اواخر بهار؛ غلاف دانه در اوایل تابستان.

ریشه ها می توانند هر زمان که به اندازه کافی برای خود بوته گیاه بزرگ باشند، برداشت شوند.

ترکیبات دارویی و مغذی:

ویتامین های A، B، C، E؛ انولین؛ لعاب، فنول، فلاونوئیدها، اسیدهای چرب ضروری؛ فیبر، کلسیم، منیزیم، روی، سلنیوم، پتاسیم.

کاربردهای سنتی و معاصر:

• همانند بسیاری از گیاهان خوراکی، پنیرک نیز سابقه ای طولانی در کاربردهای دارویی دارد.
• پنیرک به دلیل محتوای لعابی بالای آن، گیاهان تسکین دهنده و آرامش بخش را به ویژه برای التهاب، یا برای مجاری ادراری، گوارشی یا تنفسی، به کار برده می شود.
• زنان باردار یا مادران تازه ممکن است دوست داشته باشند بدانند که برگ های پنیرک می توانند مقادیر مفیدی از آهن را فراهم کنند، همچنین روی و بیشتر ویتامین ها.
• بنا بر گزارش ها، همه خانواده پنیرک ها به جز پنیرک پنبه، خوراکی هستند.
• با میزان موکیلاژ زیاد، برگ ها می توانند به عنوان پادزهر اضطراری برای سوزش و یا تحریکاتی که ممکن است ناشی از مصرف اتفاقی گیاهان تند و زننده باشد.
• آشپزهای خلاق می توانند پنیرک را با اسفناج در بسیاری از غذاها از جمله سوپ و سالاد وارد کنند.
• من حتی برگ های پنیرک بزرگ را برای یک ثانیه در روغن داغ سرخ می کنم تا “پاپدام” درست شود.
• هم چنین پنیرک می تواند سوپ را کمی لعاب دار و سفت کند.
• پنیرک به عنوان مهم ترین گیاه در جامعه وجود دارد.

دیگر کاربردهای سنتی:

• هر بهار پنیرک در حومه های شهر جمع می شوند.
• در زمان های قدیم، پنیرک یک محصول قحطی و یک غذای سنتی بود که هر ساله در روز استقلال درست می کردند.
• در زمانی که غذای مصری / خاورمیانه ای به نام مولوخیل تهیه می شود، پنیرک معمولی را می توان جانشین خانواده کورچروس الیتوریوس آکا ‘پنیرک جوت’ کرد.
• در چین، ریشه های پنیرک یک جز اصلی و عام هستند و در سوپ استفاده می شوند.
• غلاف دانه را می توان با سفیده تخم مرغ جایگزین کرد، در صورتی که بخواهد مرنگ پنیرک درست کند. غلاف دانه پوست کنده شده را با استفاده از غلاف دانه ۳ قسمت آب و ۱ قسمت از آن بجوشانید تا مایع به نصف کاهش یابد.
• برای هر نصف لیوان مایع، یک عدد سفیده تخم مرغ، یک قاشق چایخوری فلفل، کمی وانیل و شکر اضافه کنید، بعد آن را انقدر هم بزنید تا حالت کف و فوم شود، درست مثل مرنگ.

استفاده، مزایا و ادعاهایی از درمان های معمول و رایج پنیرک:

مزایای پنیرک

برگ ها و غنچه های گل پنیرک شامل مخاط، تانن، فلاونوئیدها، روغن گیاهی، ویتامین C و مواد دیگر هستند.

آنتوسیانین گلیکوزید مالوین که یک ماده شیمیایی طبیعی است، تنها در گل ها یافت می شود.

مالوا سیلوستریس به طور سنتی به عنوان یک درمان گیاهی برای آسم، برونشیت، سرفه، عفونت های گلو و آمفیزم استفاده می شود.

خواص دارویی پنیرک برای درمان زخم

هم چنین برای درمان زخم یا التهاب غشا مخاطی در دهان، گلو، معده و روده ها استفاده می شود.

درمان سنگ صفرا، سنگ کلیه، التهاب کلیه، سردرد، یبوست، دندان درد و بی خوابی

استفاده دیگر از این گیاه در داروهای گیاهی سنتی شامل درمان سنگ صفرا، سنگ کلیه، التهاب کلیه، سردرد، یبوست، دندان درد و بی خوابی است.

پنیرک یک درمان گیاهی برای زخم ها

به علت داشتن عوامل قابض، باکتریایی و خواص ضد التهابی اش، این گیاه می تواند به صورت موضعی به عنوان یک درمان گیاهی برای زخم ها، کورک ها، جوش ها، نیش حشرات، خارش پوست، اگزما، آکنه و تورم مفید باشد.

پنیرک های معمول، کاربردهای سلامتی مشابه زیادی با مارشملو دارد.

پنیرک برای درمان بیماری های تنفسی

پنیرک معمول یک گیاه محبوب برای درمان بیماری های تنفسی است و به آن کمک می کند، چون خواص درمانی دارد که می تواند به مشکلات مخاط دستگاه تنفسی فوقانی کمک کند. این گیاه حاوی مقدار زیادی از مواد مخاطی است که بافت ملتهب را با یک لایه محافظ پوشش می دهد.

خواص دارویی پنیرک برای درمان سرفه

چای تهیه شده از برگ ها یا گل های این گیاه می تواند برای درمان سرفه، زکام و خشن شدن صدا به کار رود. گل ها و برگ ها باید قبل از استفاده، به مدت چند ساعت در آب ولرم خیس بخورند.

برای حفظ خواص پزشکی این گیاه، نباید جوشانده شوند. امروزه، گل ها و عصاره خشک شده در بسیاری از مخلوط های چای تجاری و داروهای ضد درمانی مورد استفاده قرار می گیرند که برای تسکین سرفه در نظر گرفته شده است.

چای گیاه پنیرک برای مادران شیرده

گفته می شود که چای از این گیاه به مادران شیرده کمک می کند تا شیر بیشتری تولید کنند. مالوا سیلوستریس نیز از آن به عنوان یک منبع غذا استفاده می کند.

دانه های آن شبیه به فندق های جوان هستند و می توانند در سالاد سبز همراه با برگ ها و گل ها قرار بگیرند. استفاده از پنیرک در آشپزخانه عمدتاً فراموش شده است، اما قطعاً سزاوار بازگشت مجدد است.

تاثیر پنیرک بر روی دستگاه ادراری و تناسلی

دمنوش گل پنیرک دارای ویتامین وB وC فراوان می باشد ، مقوی رحم و ادرار آور است و برای درمان بیماری های کلیه ومثانه مانند سوزش مجاری ادراری و عفونت مثانه بسیارمفید و موثر است.

تاثیر پنیرک بر روی غدد

دمنوش پنیرک برای درمان یرقان و سلامت کبد و پاک کردن آن مورد استفاده قرار می گیرد و بسیار مفید است.

تاثیر پنیرک بر روی دستگاه تنفسی

دمنوش گل های پنیرک برای رفع زکام و تورم دهان و گلو بسیار موثر است و به علت داشتن موسیلاژ، از داروهای مفید برای درمان سرفه است ، همچنین دمنوش ساقه و برگ آن ، موجب برطرف شدن گرفتگی صدا می شود.

تاثیر پنیرک بر روی دستگاه گوارش

دمنوش پنیرک سبب درمان دلپیچه می شود و ضد اسهال است . این دمنوش برای رفع تورم های روده ای و معده ای و یبوست به دلیل خواص ملینی آن مفید است . این دمنوش خلط آوربوده و استعمال جوشانده آن به صورت کمپرس گرم و حمام موجب رفع ناراحتی های بواسیر ، بعضی تومورها، ورم پلک چشم و … می شود.

تاثیر پنیرک بر روی پوست

دمنوش پنیرک خاصیت نرم کنندگی پوست بدن را دارد و برای درمان جوش بسیار موثر است، می توان این دمنوش را به صورت لو سیون برای نرم کردن پوست بدن به کار برد.

طریقه و مقدار مصرف پنیرک

تهیه چای:

در یک قوری ۲ گرم گل پنیرک و یک لیوان آب سرد می ریزیم و اجازه می دهیم تا ۵ دقیقه بجوشد، سپس در حالیکه این چای در حال جوش است روی آن یک لیوان آب می ریزیم و بعد از یک ربع آن را صاف می کنیم و این چای مفید را می نوشیم.

نکات قابل توجه

۱- گل پنیرک، موسیلاژ و آنتوسیانین فراوان دارد که موجب بند آمدن سرفه و رفع گرفتگی صدا می شود.

۲- پس از صاف کردن دم کرده، برای استخراج تمام موسیلاژ گل را فشار دهید و سپس تفاله را دور بریزید.

۳- هنگام تهیه ی فرآورده، بیش از ۵ دقیقه آن را نجوشانید، زیرا موجب هیدرولیز موسیلاژ می شود و محصول را کم اثر می کند.

۴- مصرف این گیاه برای درمان کم خونی، مفید است.

مهمترین خواص دارویی پنیرک :

ضد درد، ضد التهاب، ضد عفونی کننده، قابض، ملین، ادرار آور، خلط آور و مقوی رحم.

ب:برگ پنیرک

ترکیبات مهم برگ پنیرک

برگ پنیرک دارای ۸ درصد موسیلاژ و مقداری تانن و فلاونوئید است که پس از هیدرولیز، قندهای آرابینوز، گلوکز، رامنوز، گالاکتوز و اسید گالاکتورونیک اسید تولید می کند.

طریقه و مقدار مصرف پنیرک

یک لیوان آب سرد ریخته را روی ۵ گرم برگ پنیرک بریزید و به مدت ۵ دقیقه بجوشانید و یا روی ۵ گرم برگ، یک لیوان آب در حال جوشیدن می ریزیم و درب آن را بپوشانیم تا دم بکشد ، سپس بعد از ۱۵ دقیقه آن را صاف می کنیم. اگر می خواهید محلول های سرد برگ پنیرک را مصرف کنید ، قبل از مصرف، آن را کمی گرم کنید. برای هر بار مصرف این دمنوش ، یک قاشق عسل به آن بیفزایید تا اثر آن قوی ترشود. روزی سه تا چهار بار این دمنوش را مصرف کنید.

اثرات مهم خواص دارویی پنیرک

درمان تورم قسمت های بالای راه های تنفسی و گلو، درمان تورم های روده ای – معدی

داروهای گیاهی

از ترکیب برگ پنیرک با گیاهان دیگر برای کاهش عوارض سرماخوردگی به خصوص سرفه، استفاده می کنند.

نسخه های طب سنتی برای استفاده از خواص پنیرک :

مدارک تایید شده برای:

_برونشیت.

_ناراحتی شکمی.

_مشکلات مثانه ای.

_اسهال.

_تحریک دهان و گلو.

_سرفه خشک.

_زخم ، املیدن روی پوست یا ریختن در وان حمام .

شرایط دیگر:

شواهد بیشتری برای ارزیابی اثربخشی پنیرک برای این کاربردها مورد نیاز است.

دوزهای ایمن:

برای تعیین مقدار مناسب این گیاه، باید با پزشک متخصص مشورت کنید.

برخی گیاه شناسان این دوز مصرفی را توصیه می کنند:

• مصرف ۵ گرم گیاه ریز شده، خشک شده یا تازه، روزانه و یا دم کرده.

عوارض جانبی و تداخلات رایج آن:

خواص دارویی پنیرک ، این گیاه سمی نیست و هیچ گزارشی از عوارض جانبی و یا تداخل با دیگر داروها برایش وجود ندارد.

این شامل هم گل ها و هم برگ ها می شود.

با این حال، دوزهای زیادش می توانند به عنوان ملین مورد استفاده قرار گیرند و موجب اسهال می شوند.

در برخی از مقالات زنان باردار یا شیرده توصیه می شود که از این گیاه اجتناب کنند، اما هیچ مطالعه ای وجود ندارد که تایید کند که آیا این گیاه ایمن است یا نباید در دوران بارداری استفاده شود.

اطلاعات قابل اعتماد کافی در مورد پنیرک وجود دارد تا بدانیم استفاده از آن بی خطر است یا خیر.

اخطار و هشدارهای ویژه پنیرک:

بارداری و شیردهی:اطلاعات کافی در مورد استفاده از پنیرک در دوران بارداری و شیردهی وجود دارد ؛ در مورد استفاده از آن در حد امن پیش بروید و زیاده روی نکنید.

طرز تهیه بورانی توله

گیاه پنیرک را به خوبی با مواد شوینده مخصوص سبزیجات ، چندین مرتبه می شوئیم تا کاملا تمیز شود سپس آن را خرد می کنیم و با کمی آب می پزیم . سپس پیاز داغ و سیر داغ می کنیم و کمی زرد چوبه و فلفل به آن می افزاییم و چند تخم مرغ به آن می افزاییم ، سپس این مخلوط را به پنیرک پخته شده اضافه می کنیم و ۵ دقیقه درب ظرف را می بندیم تا این مواد طعم دار شوند.این غذای خوشمزه را همراه ماست میل بفرمایید.