پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
بیماری ام اس یا بیماری (multiple sclerosis)، یک بیماری مزمن است که در سیستم مرکزی اعصاب بدن، اختلال ایجاد می کند.
ام اس به فیبر های عصبی یا همان آکسون ها که همان منتقل کنندگان پیام هستند حمله می کند و رفته رفته باعث از بین رفتن بافتی به نام میلین می شود.
این بافت در واقع وظیفه محافظت از آکسون ها را به عهده دارد. در رایج ترین شکل این بیماری که آن را با نام RRMS می شناسند، اشخاص مبتلا در بازه های زمانی مشخص حملاتی را تجربه می کنند اما این حملات شدت بسیار کمتری دارند.
انواع دیگر ام اس هم شامل:
- ام اس تصاعدی اولیه (PPMS)
- ام اس تصاعدی ثانویه(SPMS)
- ام اس تصاعدی همراه با نوسان(PRMS)
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
چگونه بفهمم مبتلا به ام اس (MS) هستم؟
تشخیص این بیماری، کار دشواری است؛ به دلیل اینکه هیچ آزمایش مخصوصی برای آن کشف نشده است و نشانه های آن هم مطابق با شرایط افراد می تواند مشابه و یا متفاوت باشد. بعضی از نشانه های زودهنگام و رایج، به ترتیب زیر اند:
– بی حسی و یا حس سوزن سوزن شدن، معمولا در بازوها و یا پاها.
– ضعف، خستگی و سرگیجه های بی دلیل.
– دید تار و دوتایی و یا کاهش بینایی.
برخی از علائم ممکن است مستقل از ام اس باشند. پزشکان از آزمایش های زیر ، برای جدا کردن این علائم استفاده می کنند:
– بررسی پرونده ی پزشکی و امتحانات فیزیکی
– تصاویر MRI از مغز و ستون فقرات
– آزمایش مایع نخاعی در ستون فقرات
– گرفتن نوار مغزی برای بررسی سرعت ارتباطات مغزی
قبل از تشخیص رسمی ام اس، پزشکان باید سه چیز را کشف کنند:
– بیماران باید حداقل دو حمله را طی یک ماه به مدت ۲۴ ساعت تجربه کرده باشند.
– هیچ دلیل دیگری نباید برای این حمله ها کشف شود.
– صدمات نخاع و مغز باید در بیش از دو ناحیه پدیدار شوند.
اگر فکر می کنم ام اس دارم، با چه پزشکانی باید مشورت کنم؟
یک پزشک معمولی هم می تواند ام اس را تشخیص دهد. هر چند، ام اس یک بیماری پیچیده است که بر روی سیستم عصبی تاثیر می گذارد. بنابراین مراجعه به یک پزشک متخصص مغز و اعصاب ، می تواند گزینه بهتری باشد. متخصصان مغز و اعصاب آشنایی بهتری با این بیماری داشته و در روش های مقابله با آن نیز مهارت بیشتری دارند و به اصطلاح به روز ترند.
چگونه به MS مبتلا می شوم؟
دانشمندان به طور دقیق دلیل این بیماری را نمی دانند. هر چند بسیاری بر این باورند که ام اس زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن مختل می شود و به میلین یا همان پروتئین محافظ فیبر های عصبی، حمله می کند و این پوشش را از بین می برد.
محققان به این نیز مشکوک هستند که پای ویروسی در میان باشد که در اوایل زندگی وارد بدن شده است و باعث این اختلالات می شود.
این بیماری مختص به قشر خاصی از مردم نیست، ولی در افرادی با شرایط زیر بیشتر مشاهده شده است:
– علائم ام اس برای اولین بار بین سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی نمایان می شوند.
– سفید پوستان دو برابر نژاد های دیگر استعداد ابتلا به ام اس را دارند.
– زنان نیز ۲ تا ۳ برابر مردان به این بیماری مبتلا می شوند.
– کسانی که در مناطق گرمسیری زندگی می کنند، در مقابل این بیماری مقاوم ترند.
– هیچ مدرکی برای اثبات ارثی بودن این بیماری وجود ندارد.
چگونه MS را درمان کنم؟
هیچ درمان قطعی و ثابت شده ای برای این بیماری وجود ندارد. با این حال، دارو ها و جلسات درمانی مختلفی وجود دارند که به شما کمک می کنند تا آن را کنترل کنید و زندگی عادی خود را داشته باشید:
– دارو های اصلاح کننده که ظاهرا از فیبرهای عصبی محافظت کرده، از شدت و تعداد حملات می کاهند. این داروهای تزریقی، از طرف سازمان غذا و دارو(FDA) تایید شده اند و عبارتند از: آونکس و ربیف (اینترفرون بتا ۱-a)، بتاسرون(اینترفرون بتا ۱-b)، کوپاکسون(گلاتیرامر استات)، تایسبری(ناتالیزیوماب) و نوانترون(میتوزانترون). در سال ۲۰۱۰ نیز FDA اولین داروی خوراکی (بلعی) را برای درمان ام اس معرفی کرد. قرصی به نام جیلنیا(فینگولیمد)
– استروئیدها. دارویی که با کاهش التهاب، شدت حمله ها را کاهش می دهد.
– فیزیوتراپی، گفتار درمانی، روان درمانی حرفه ای و گروه های پشتیبانی که به فرد کمک می کنند تا با ناراحتی و افسردگی مقابله کند، سطح عملکرد بدن خود را به حداکثر برساند و مهارت های مقابله با ام اس را فرا گیرد.
– ورزش نیز برای سالم نگه داشتن عضلات بسیار ضروری است.
آیا MS از بین می رود؟
- این بیماری تا آخر عمر در فرد باقی می ماند؛ ولی اثرات آن روی هر شخص متفاوت است.
- الگوی ۸۵ درصد مبتلایان به ام اس، RRMS می باشد.
- مبتلایان به RRMS حملات شدید همراه با دوره هایی از آرامش مابین آنها را تجربه می کنند و یا برای ۱ یا حتی ۲ سال رو به بهبودی می روند.
- این روند های رو به بهبود طی سال های متمادی کمتر می شوند.
- ماندن روی یک برنامه ی درمانی مشخص، تغذیه ی مناسب، ورزش کردن و کاهش استرس به فرد مبتلا کمک می کند تا زندگی راحت تری داشته باشد.
چگونه مطمئن شوم بیماری ام اس من به خوبی مدیریت می شود؟
برای بهترین مراقبت ها:
- یک محیط دوستانه و قابل اعتماد بین خود، پزشکان، پرستاران، پرسنل و دستیاران پزشکی ایجاد کنید.
- برای جلسات ویزیت پزشکان یک دفتر تهیه کنید: علائم بیماری و این که چه چیز آنها را آرام و یا تشدید کرده را یادداشت کنید.
- صورت جلسه تهیه کنید و سوالاتی را که می خواهید بپرسید را در آن بنویسید.
- برای ورزش و تغذیه خود برنامه بریزید و روی کم کردن استرس خود کار کنید.
آیا MS باعث از کار افتادگی می شود؟
ام اس یک بیماری پیچیده و غیر قابل پیشبینی است که اثراتش روی هر شخص متفاوت است. در کل کسانی که در سن کمتر از ۳۰ سالگی شروع به بروز علائم ام اس کرده اند، می توانند با کمی مشکل تا ۲۰ سال یا بیشتر به فعالیت ها روزانه خود ادامه دهند. با این حال گاهی در ادامه، حملات بیشتر و شدیدتر می شوند و بدن بعضی افراد به صورت تدریجی از کار می افتد.
در آخر برای بهتر زندگی کردن با ام اس، حتما از متخصصان تغذیه مشاوره بگیرید. از جلسات توانبخشی دریغ نکنید و همواره با کمک روان پزشکان از استرس و اضطراب جلوگیری کنید.
درصورت نیاز به مشاوره آنلاین پزشکی، به متخصصان در سامانه ایزوویزیت مراجعه نمایید.
