گیاه هلیله
- گیاه هلیله میوه یک درخت هندی است،
- که درخت آن بزرگ و برگ آن باریک و بلند و میوه آن خوشه دار می باشد،
- دارای سه نوع زرد ،کابلی و سیاه است.
- طبیعت هر سه سرد و خشک که هلیله کابلی از همه کمتر است.
- برای تقویت معده و مغز و حواس و حفظ حواس و حافظ باز کردن گرفتگی ها و سردرد، مالیخولیا، وسواس سوداوی، استفراغ، تپش قلب، سرکوب کردن سودای حاصل از صفرای سوخته، زیبایی رنگ صورت، ورم بدن، بواسیر در اثر غلبه باد و خون، تب های مرکب، مسهل رقیق صفرا و بلغم.
- خوردن آن بصورت خیسانده و استفاده از ریشه آن بهتر از خود هلیله است،
– زیرا اخلاط رقیق را دفع و غلیظ را نگه می دارد و قولنج بوجود می آورد. - مضر مدفوع و باعث یبوست و مصلح آن عناب سپستان می باشد.
- وقتی در عصر مصرف شود برای جلوگیری از یبوست روغن بادام یا قند و ترنجبین یا شکر استفاده می کنند.
- بدل آن پوست انار است.
هلیله زرد
تقویت مغز و اعصاب ، سرگیجه و سیاهی رفتن و صرع صفراوی و خیسانده آن در آب انار مسهل صفرا و اگر آن را در روغن گاو تازه بو داده سپس روغن آنرا گرفته و نیمکوب کنیم با پوست سفت نارگیل سوخته مخلوط نمایید و با آب ولرم بخورید سه روز پشت سر هم درمان دل پیچه و بواسیر و پودر آن برای اشکریزش و کاهش رطوبت و شدت و افزایش بینایی مؤثر است.
هلیله سیاه
بهترین نوع آن سیاه سفت بی دانه است. سرد اول و خشک دوم است. تقویت حافظه و تصفیه خون از سودا ، مالیخولیا ، وسواس سوداوی ، اگر از آن با حجر ارمنی و سقمونیا قرص درست کرده با ماءالجبین بخورید درمان مالیخولیا و جویدن آن قورت دادن آن درمان اختلال ماهیچه صورت و کجی آن و نگاهداشتن آن در دهان باعث کاهش رطوبت معده و تقویت معده و روده و درد طحال ، بواسیر ، جذام ، و بو داده آن برای درمان اسهال و نگاهداشتن آن در دهان باعث سیاهی مو و تقویت آن و تقویت لثه می باشد. مضر جگر یا کبد است و مصلح آن عسل است.