کمک به زنان بیوه، مطلقه و بی سرپرست

تجرد زنان بیوه و مطلقه : سرنوشت یا مسأله جهانی؟

تذکر مهم : این مقاله فقط جهت اطلاع رسانی میباشد لطفا از شماره گیری تلفنهای مندرج در سایت و نوشتن پیام درخواست کمک اکیدا خودداری نمایید.

ایسنا در نگاهی ساده و عامیانه زمانی که صحبت از مشکلات و مسائل دختران و زنان بی‌همسراست، دغدغه اصلی بر روی «همسر» متمرکز می‌شود، گویی زنان لزوما باید تحت لوا یا سرپرستی یک مرد به عنوان «همسر» زندگی کنند تا از مشکلات و مسائل آنها کاسته شده و یا به طور کامل حل شود.

اما واقعیت موجود در سطح جامعه از این ساختار ذهنی اجتماعی فاصله بسیار زیادی دارد. از آنجا که ازدواج امری طبیعی، مشروع و منطقی در تمامی اعصار و در همه جوامع بشری تلقی می شود خواه ناخواه زنانی که در سنین ازدواج قرار دارند، اما مجرد مانده‌اند به صورت یک پدیده نامقبول و غیرعادی محسوب می‌شوند.

تجرد زنان و دختران جوان اینک به یک مسأله جهانی تبدیل شده، برخی از مشکلات و مسائل این دسته از زنان در اغلب کشورها مشابه و یکسان است اما بخش دیگری از آن خاص فرهنگ‌ها، ادیان و مذاهب مختلف، قومها، سنت‌های خاص، خرده فرهنگ‌ها، ارزش‌ها و سازه‌های مرسوم اجتماعات گوناگون است.

به گزارش خبرنگار «زنان» ایسنا، زنان بی‌همسر به کلیه زنانی اطلاق شده که به دلایل مختلف از جمله فوت همسر، طلاق و رهاشدگی، مجرد زندگی می کنند و یا دخترانی که به هر دلیلی از مرکز طبیعی و مطلوب یا مرسوم یک جامعه گذشته و هنوز همسری نداشته و مجرد هستند. بیش از نیمی از دختران مجرد تهرانی معتقدند برای ازدواج یک دختر هیچوقت دیر نیست

دکتر انور صمدی‌راد، استاد دانشگاه و آسیب‌شناس با بیان اینکه نگهداری از یک یا چند تن از اعضای خانواده که دچاربیماری یا کهولت، از کارفتادگی و معلولیت هستند موجب مجرد ماندن تعدادی از دختران شده می‌گوید:

این در حالیست که هیچگونه پاداش مادی، بیمه، مستمری و غیره نیز به آنها تعلق نمی‌گیرد.

همچنین بسیاری از دختران به خاطر نداشتن خانواده‌ای برون گرا، معاشرتی و یا داشتن خانواده فقیر، مشکل دار، متعصب، گسسته و پریشان مجال و فرصت ازدواج برایشان فراهم نشده در نتیجه علی‌رغم تمایل و آمادگی شخصی باید همچنان مجرد باقی بمانند.

عوامل مجرد ماندن دختران

وی بیان می‌کند: از سوی دیگر وجود برخی سنت‌ها و آداب و رسوم مانند ازدواج دختران به ترتیب سن، موافقت قطعی پدر برای ازدواج، داشتن جهیزیه کامل، مهریه بالا و … را نیز می‌توان از عوامل مؤثر در ازدواج نکردن دختران برشمرد.

دکترصمدی‌راد با اشاره به تحقیق خود بر روی ۵۴۴ نفر از زنان هرگزازدواج نکرده یا دختران واقع در گروه سنی ۵۵ــ٢٨ ساله و زنان در حال حاضر بدون همسر بر اثر طلاق یا فوت شوهر واقع در گروه سنی ۵۵ــ١٨ ساله شهر تهران اظهار می‌کند:

برخلاف آنچه در ابتدا به نظر می‌رسد، ازدواج نکردن و نداشتن همسر مشکل بزرگ و اساسی اغلب دختران مجرد نیست چرا که ۵/۵٢ درصد دختران مجرد با این موضوع که نداشتن همسر بزرگترین مشکل آنهاست مخالف یا بسیارمخالف بوده‌اند و ٣۴ درصد از آنها، نداشتن استقلال و وابسته بودن به خانواده پدری، نداشتن استقلال مالی یا درآمد شخصی را مهمترین مشکل خود ابراز کرده‌اند.

۵/۵٠ درصد دختران معتقدند که برای ازدواج کردن یک دختر هیچوقت دیر نیست

این در حالیست که ٧٠ درصد دختران ازدواج را یک امر ضروری دانسته و ۵١ درصد بیان کردند برای ازدواج دختران سن و یا محدوده سنی مشخصی وجود دارد که نباید از آن بگذرد.

این استاد دانشگاه بیان می‌کند: ٨٠ درصد دختران تهرانی معتقدند که امکان زندگی بدون دغدغه خاطر و نگرانی برای دختران مجرد در جامعه ما وجود ندارد و در مقابل ٧٠ درصد دیگر علی‌رغم داشتن سنی بیش از ٢٨ سال تمایل به جدا شدن از خانواده و زندگی مستقل را ندارند.

این محقق با بیان اینکه ٩٠ درصد این دختران حمایت‌های قانونی و سیاست‌های اجتماعی را تبعیض‌آمیز و ناکافی می‌دانند می‌گوید: نداشتن مسکن مستقل و مناسب، وجود نگرش‌های افراطی و اشتباه در مورد زندگی مستقل زنان مجرد که برای زنان اعمال می‌شود، از مشکلات و مسایل زنان و دختران بی‌همسر است که با مشکلاتی از قبیل نداشتن شغل و درآمد کافی برای اداره زندگی همراه شده و ابعاد گسترده‌تری به خود می‌گیرد.

٧٩ درصد زنان مطلقه نسبت به آینده و تنهایی خود احساس نگرانی زیادی می‌کنند فرزندان زنان مطلقه احساس حقارت «زیاد» و «بسیار زیاد» می‌کنند ٨٧ درصد زنان مطلقه احساس امنیت اجتماعی «کم» یا «هیچ» می‌کنند

میزان دریافت مهریه در زنان مطلقه

نتایج این تحقیق نشان می دهد ٧٨ درصد زنان مطلقه شهر تهران، مهریه خود را در هنگام طلاق دریافت نکرده و ۴١ درصد برای طلاق گرفتن مجبور به گذشتن از مهریه خود شده‌اند.

این در حالیست که بیش از ٨٩ درصد از زنان طلاق گرفته هیچ نفقه‌ای دریافت نکرده‌اند. وی با اشاره به زندگی حدود ٧١ درصد زنان مطلقه با فرزند یا فرزندان خود و بیان اینکه تنها ١۶ درصد از آنها شاغل هستند، خاطرنشان می‌کند:

زنان غیرشاغل برای تأمین نیازمندیهای مادی زندگی محتاج دیگران هستند و از آنجایی که منشاء بسیاری از نابسامانی‌ها و ناملایمات انسانها در جوامع کنونی به وضعیت اقتصادی و فقر مادی مربوط می‌شود و اکثر زنان مطلقه نیز بیکار هستند و از وضعیت اقتصادی نامطلوبی برخوردارند برقراری سیستم‌های حمایتی از این زنان و فرزندان آنها ضرورت دارد؛ چرا که حدود ٧۶ درصد زنان مطلقه عامل اصلی بسیاری از طلاق‌ها را مشکلات مالی و مسائل اقتصادی می‌دانند.

٩٠ درصد زنان مطلقه دارای فرزند نسبت به آینده فرزندان خود نگرانی زیادی دارند

٣٣ درصد از این زنان عنوان کردند که فرزندانشان به خاطر جدایی از پدر به میزان «زیاد» و «بسیار زیاد» احساس حقارت می‌کنند؛
این در حالیست که این مسأله می‌تواند این کودکان را به انسانهایی افسرده جامعه گریز و جامعه ستیز تبدیل کند.

همچنین ٨٨ درصد دیگربویژه مادرانی که فرزند دختر داشته‌اند نگران آینده فرزندان و موفقیت خود در ازدواج مجدد بودند و ٧٩ درصد نسبت به آینده و تنهایی خود احساس نگرانی زیاد کردند.

به گزارش ایسنا، دکتر صمدی‌راد بیان می‌کند که ٧٠ درصد زنان مطلقه وجود باورهای غلط و قضاوت‌های تنگ‌نظرانه افراد جامعه نسبت به طلاق و زنان مطلقه را باعث احساس بیگانگی، ناامنی و ناراحتی در روابط خود با دیگران دانسته که موجب می‌شود از حضور در جمع فامیلی احساس معذب بودن کنند.

وی ادامه می دهد: ۴۵ درصد زنان مطلقه از مزاحمت‌ها و مداخلات همسر قبلی خود ابراز ناراحتی کرده و از این بابت احساس سلب حقوق فردی و اجتماعی می‌کنند از سوی دیگر۴٠ درصد دیگر نیز محدودیت‌ها و مزاحمت‌های اعضای خانواده خود را مخل امنیت و آزادی خود قلمداد می‌کنند.

 ۵۵ درصد زنان مطلقه از طعنه‌ها و متلک‌های اهالی محل معذب هستند

حدود ۶۶ درصد در معرض انواع سوء‌نیت‌ها و آزارهای دیگران واقع شده و صدمه دیده‌اند که این موارد بازگوکننده میزان ناامنی عاطفی و تضییع حقوق فردی و اجتماعی زنان مطلقه است، به گونه‌ای که ٨٧ درصد این زنان میزان امنیت اجتماعی خود را «کم» یا «هیچ» می‌دانند که نشان از بی‌توجهی مسؤولین به سلامت اجتماعی و امنیت روانی ــ اجتماعی این قشر از جامعه دارد.

وی با اشاره به وجود نگاه مردسالارانه و تبعیض و تنگ‌نظری علیه زنان ادامه می‌دهد: این امر موجب شده که ٣٩ درصد از زنان در پیدا کردن و اجاره مسکن، اسکان و اقامت در هتل‌ها و مهمانسراها با مشکل مواجه شوند.

زنان بیوه مزاحمت‌های کمتری نسبت به زنان مطلقه دارند زنان مطلقه در مقایسه با زنان بیوه از حضور در جمع فامیلی بیشتر معذب می‌شوند.

به گزارش ایسنا، دکتر صمدی‌راد مشکلات و مسائل زنان بیوه را مشابه زنان مطلقه می‌داند و می‌گوید: ۴/٣١ درصد زنان بیوه از آینده فرزندان خود احساس نگرانی می‌کنند اما این احساس امنیت اجتماعی در مقایسه با زنان مطلقه بیشتراست، به گونه‌ای که فرزندان زنان بیوه احساس حقارت کمتری را به خاطر نداشتن پدر دارند و میزان شماتت فرزندان به طور چشمگیری بین زنان بیوه کمتر از زنان مطلقه است.

مشکلات حضانت فرزندان

وی با اشاره به مشکلات فراوان ٣/۴٠ درصد از زنان مطلقه و ٨ درصد زنان بیوه درخصوص حضانت فرزندان بیان می‌کند: این مسأله حاکی از شدت مشکلات زنان مطلقه در سطح جامعه است.

این استاد دانشگاه اظهار می‌کند: ۴/۶٢ درصد زنان بیوه معتقدند که برای تربیت فرزندان خود نیازی به کمک دیگران ندارند؛ در صورتیکه این آمار در زنان مطلقه ۴٩ درصد است.

وضعیت بهتر زنان بیوه در این مورد به دلیل کمک و رسیدگی بیشتر خانواده همسر متوفی است.

همچنین به دلیل اینکه زنان بیوه پس از فوت همسر روابط خود را با خانواده وی حفظ کردند میزان احساس نگرانی از تنهایی در آینده در آنها کمتر از زنان مطلقه است.

دکتر صمدی‌راد با بیان اینکه زنان بیوه در مقایسه با زنان مطلقه از حضور در جمع فامیلی کمتر معذب می‌شوند، می‌افزاید: ٨/٧٢ درصد زنان بیوه هرگز مورد مزاحمت بازماندگان همسر متوفی خود قرار نگرفتند و درمقایسه با زنان مطلقه مداخلات کمتری را از سوی دیگران داشته‌اند همچنین آنها همچون زنان مطلقه و دختران مجرد از طعنه و کنایه‌های همسایگان و کسبه محل مصون نیستند؛ اما میزان این نوع مزاحمت‌ها برای زنان بیوه کمتر است.

تربیت و مراقبت از فرزندان مهمترین دغدغه زنان مطلقه است

به گزارش ایسنا، دکتر صمدی‌راد با اشاره به شرایط نامطلوب حاکم بر جامعه به علت نگرش مردسالارانه و کوچک شماری زن در جامعه می‌گوید: زنان مجرد، اعم از ازدواج نکرده، مطلقه و بیوه متحمل انواع مشکلات از قبیل تبعیض و نابرابری، تعصب و مداخله اطرافیان بویژه مردان خانواده کرده و احساس نامطبوعی در اکثریت زنان مجرد ایجاد می‌کند که سایه این نگرش‌ها همواره همراه این زنان است.

وی تربیت و مراقبت از فرزندان، بویژه کودکان کم سن را از دغدغه‌های اساسی زنان مجرد می‌داند و می‌افزاید: این زنان به امکانات کافی و مستمر برای دریافت کمک، حمایت، مشاوره و … دسترسی نداشته تا بخشی از بار سنگین هزینه‌های فرزند را از دوش خود بردارند.

از سوی دیگراوضاع نابسامان اقتصادی، اکثریت زنان مجرد را از هرگونه تفریح و سرگرمی بازمی‌دارد، که فرزندان این زنان نیز از محرومیت بیشتری نسبت به سایر کودکان رنج می‌برند.

به گفته این محقق اماکن عمومی از خیابان‌ها و مراکز خرید تا محیط‌های کاری و ادارات، تا مراکز تفریحی و … برای زنان مجرد امن نیست و انواع مزاحمت‌ها، متلک‌ها و کنایه‌ها، تبعیض‌ها و تنگ نظری‌ها مانع آرامش و آسایش زنان مجرد است.

سنتها و عرف جامعه موجب محرومیت زنان بیوه و مطلقه

این آسیب‌شناس قوانین و مقررات ناشی از سنتها و عرف جامعه را موجب محرومیت این زنان از حقوق طبیعی، انسانی و مدنی خود دانسته و خاطرنشان می‌کند: اغلب زنان مجرد از تحصیلات، مهارتهای حرفه‌ای و تخصص محروم مانده و اغلب درمشاغل کم درآمد و سطح پایین مشغول به کار بوده، در نتیجه فاقد قدرت خرید لازم برای اداره زندگی مستقل هستند.

از سوی دیگر سیاستهای اجتماعی و خدمات رفاهی موجود پاسخگوی نیازهای زنان مجرد و فرزندان آنها نبوده و اغلب این خانواده‌ها از دریافت مزایای اجتماعی ــ اقتصادی محروم هستند.

به گزارش ایسنا، دکتر صمدی‌راد با بیان اینکه برای فرزندان زنان مجرد، آینده روشن و امیدوار کننده‌ای تصور نمی‌شود می‌گوید: اغلب مادران بیوه و مطلقه چشم‌انداز مطلوبی برای زندگی زناشویی و کاری فرزندان خود ندارند.

از سوی دیگر ازدواج مجدد برای بسیاری ازا طرافیان زنان بیوه و مطلقه در حکم «تابو» بوده و در صورت تمایل زنان به ازدواج مجدد با مخالفت‌ها و کارشکنی‌های فرزندان، خانواده و همسر سابق خود مواجه می‌شوند.

عدم حمایت خانواده ها و نبود امکانات برای زنان بیوه و مطلقه

به گفته وی زنان مجرد فاقد درآمد کافی از جانب خانواده‌های خود نیز حمایت نشده و امکان حضور در دوره‌های آموزش خاص، فنی و حرفه‌ای برای آنها وجود ندارد.

بنابراین از همگنان خود عقب‌تر مانده و شرایط احراز موقعیت‌های برتر و سودآورتر را از دست خواهند داد.

این استاد دانشگاه زنان مجرد را به مراتب بیش از زنان متأهل قربانی سوء نظرها، تعصبات و قیود اجتماعی می‌داند و تصریح می‌کند: بنابراین وجود آموزه‌های غلط و متعصبانه در خانواده‌ها بویژه نزد اغلب مردان جامعه، پائین بودن سطح فکری خانواده‌ها موجب می شود که نگاه فرو دست به زنان داشته باشند و این زنان هستند که باید تاوان کوته فکری‌ها و کوردلی‌های افراد را بپردازند و متأسفانه نهاد یا تشکیلات مشخصی برای مقابله و مبارزه با این مفاسد وجود ندارد.

تذکر مهم : این مقاله فقط جهت اطلاع رسانی میباشد لطفا از شماره گیری تلفنهای مندرج در سایت و نوشتن پیام درخواست کمک اکیدا خودداری نمایید.

ما مجاز به افشای اطلاعات تماس و آی دی افراد نیستیم، در صورتی که تمایل به کمک دارید کامنت بگذارید، چنانچه شخصی بخواهد با شما ارتباط بگیرد به کامنت شما پاسخ داده و از طریق ایمیل به شما اطلاع رسانی خواهد شد.