توصیههای مفید برای پیشگیری از لخته شدن خون
به وجود آمدن لخته در سیستم گردش خون از عوامل عمدهی سکتههای قلبی و مغزی است. عوامل مهم تأثیرگذار در ایجاد لخته عبارتاند از:
الف) استعداد و گرایش پلاکتهای خون در جهت ایجاد لخته و غلظت بالای آنها. (پلاکتهای خون، سلولهای کوچک و ریزنقشی هستند که با انباشتگی و چسبیدن به یکدیگر یا به دیوارهی رگهای بدن، زمینهساز بوجود آمدن لخته میشوند).
ب) فیبرینوژن که از جنس پروتئینها است و بهعنوان سنگ بنای لختههای ایجاد شده، نقش آفرینی کرده و افزایش مقدار آن در جریان خون ،شاخصی در احتمال بروز لخته بهحساب آورده میشود.
ج) سیستم فیبرنولیتیک: وظیفهی عمدهی این سیستم، شکستن و حل کردن لختههای به وجود آمده در شرایط مختلف است، تا از بروز ترومبوفیلبیت در اندامها یا خطر سکتههای احتمالی ناشی از لخته شدن، در شریانهایخون رسان مغز و قلب جلوگیری کند.
همراه با یک برنامه غذایی مناسب ، روزانه حداقل ۵/۲ لیتر مایعات بهصورت شیر و لبنیات کمچرب، آب، چای، آبمیوههای طبیعی و سبزیهای مورد علاقهی خود را مصرف کنید.
بهطور قطع نقش و اثر مواد غذایی مختلف نیز به صورت بازدارنده یا مساعد کننده در فرآیند لخته شدن خون مهم شناخته شدهاند. از شما یاران همراه و دوستان علاقمند درخواست میشود به توصیههای زیر توجه فرموده و علاج واقعه را قبل از وقوع، بهعمل آورید.
۱-از کاهش آب بدن جلوگیری کنید ؛ بهخصوص تحت تأثیر تعریق در اثر افزایش درجهی حرارت محیط یا تب، اسهال، استفراغ ، مصرف بیرویهی داروهای مُدر( ادرار آور) یا در طی مسافرتهای طولانی مدت با هواپیما. برای تامین و تضمین سلامتی خود در طی روز، بهمقدار فراوان از آب و مایعات مختلف استفاده کنید، بهخصوص صبحها نوشیدن ۲-۱ لیوان آب به طور ناشتا بسیار تأثیرگذار است و در فاصلهی وعدههای غذایی حتی بدون احساس تشنگی با نوشیدن چند لیوان آب به شادابی و سلامتی خود کمک کنید.
۲- کاهش تدریجی اضافه وزن؛ طوری که :
– از دست دادن وزن در هفته حداکثر از ۷۵۰ گرم تجاوز نکند؛
– هنگام اجرای رژیم لاغری، تحت هیچ شرایطی برای رسیدن سریع به وزن مطلوب، هیچ یک از گروههای غذایی را حذف نکنید؛
– به موازات بهرهگیری از رژیمهای متناسب، متنوع و غنی از مواد مغذی و حیاتی، به تامین آب و مایعات بدن نیز توجه نموده و حداقل ۵/۲ لیتر مایعات بهصورت شیر و لبنیات کمچرب ، آب، چای، آبمیوههای طبیعی و سبزیهای مورد علاقهی خود را استفاده کنید.
* توجه: افرادی که دچار بیماری قند هستند، در برنامهی غذایی روزانهی خود ترتیبی اتخاذ کنند که به افت شدید قندخون (هیپوگلیسمی) و یا کتواسیدوز مبتلا نشوند. مشاوره با یک متخصص تغذیه یا پزشک متخصص در این مورد، راهگشا میباشد و سلامتی و طول عمر شما را تضمین و تامین میکند.
۳- اقدام به موقع و حساب شده، در جهت کاهش چربیهای خون، کلسترول و تری گلیسیرید بسیار اهمیت دارد.
۴- استفاده از غذاهای کم چرب و کم کلسترول، طوریکه دریافت اسیدهای چرب اشباع زیر۷ درصد بوده و مصرف روغن جامد، روغن نارگیل و چربیهای حیوانی غیر از ماهی، حذف یا بسیار محدود شود و مقدار کل چربی تعیین شده را نیز بهطور متناسبی در وعدههای خود غذایی تقسیم کنید.
۵- محدود کردن پروتئین به ۸/۰ گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن در روز و کاهش مصرف پروتئینهایی که منشا حیوانی دارد، به خصوص گوشت قرمز. همچنین عدم استفاده یا مصرف خیلی کم منابع غذایی حاوی اسید آراشیدونیک فراوان مثل دل، قلوه، مغز و پیه گاو و گوسفند.
۶- استفادهی بیشتر از مواد غذایی که منشا گیاهی دارد، بهویژه انواع سبزی و میوه ها؛ طوری که از طریق مصرف آنها بیش از ۲۰گرم فیبر به ازای هر ۱۰۰۰ کیلو کالری دریافتی وارد دستگاه گوارش شما شود. بدین ترتیب نه تنها از بروز یبوست میشود، بلکه جذب متعادل موادقندی و چربیها و نیز خنثیسازی مواد سرطان زا، توسط فیبر مصرفی صورت می گیرد. (درصورت استفاده از سبوس گندم جهت افزایش مقدار فیبر دریافتی، باید در طی روی آب زیادی بنوشید، زیرا درغیر این صورت خود این فیبر، باعث یبوست میشود).
برای کاهش لخته شدن خون از روغن جامد، روغن نارگیل ، چربیهای حیوانی، گوشت قرمز، دل، قلوه، مغز ، پیه گاو و گوسفند به مقدار خیلی کم مصرف کنید و به جای آن از لبنیات کم چرب، ماهی، سبزی و میوه ی فروان استفاده کنید.
۷- استفاده از برنامه غذایی حاوی شیر و لبنیات کم چرب، ماهی ، میوه و سبزی فراوان، کاهش مصرف مواد غذایی شیرین، اقدامی در جهت دستیابی به نشاط و شادابی شما تلقی خواهد شد.
۸- استفادهی بیشتر از منابع غذایی حاوی اسیدهای چرب اُمگا-۳ مثل شاهماهی،ماهی تن، ماهیآزاد، خال مخالی و ساردین ، همراه با محدود کردن مقدار مصرف چربی در برنامهی غذایی روزانه.
۹- مصرف ۱۰- ۵ گرم روغن ماهی و ۱۵۰- ۱۰۰ میلیگرم ویتامین E در روز، از لخته شدن خون جلوگیری می کند.
۱۰- خوردن صبحانه و عدم حذف آن بهمقدار قابل توجهی موجب کاهش لخته شدن خون و چسبندگی پلاکتها میشود؛ چرا که میزان بتا ترومبوگلوبولین که نمایانگر فعالیت پلاکتها برای ایجاد لخته است، در افرادی که صبحانه میل نمیکنند، ۵/۲ برابر افرادی است که صبحانه خورده اند. پس برای سلامت خود و فرزندانتان از همین امروز به مصرف صبحانه در محیط گرم و صمیمی خانواده ی خود اقدام کنید تا ضمن کمک به سلامت قلب و عروق، بهعنوان یک الگوی خوب برای عادت دادن فرزندان به دریافت منظم غذا در سه وعده غذایی اصلی و میان وعدهها مطرح باشید.