وضعیت و آمار ایدز در ایران و جهان

ایدز از مهمترین بیماریهای قرن حاضر است و هم اکنون نظر دولتمردان دنیا را به خود معطوف داشته است.

هر ساله بیش از ۵ میلیون نفر که نیمی از آنان جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله هستند به ویروس ایدز آلوده می‌شوند.

به نحوی که تنها در سال ۲۰۰۶ میلادی ۹/۴ میلیون نفر به این ویروس آلوده شدند که
از این تعداد ۷۰۰ هزار نفر کودکان زیر پنج سال بوده‌اند در همین سال هم ۱/۳ میلیون نفر در جهان از این بیماری فوت کردند.

به گزارش سرویس بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در سالهای اخیر
در بسیاری از کشورها، ایدز وضعیت فقر را بدتر و رشد اقتصادی را متوقف کرده
و با انگ و تبعیض در مورد مبتلایان، نقض حقوق انسانی را گسترش داده است،
بسیاری از موارد دستاوردهای توسعه‌ای را کم رنگ کرده و حتی امنیت ملی و حیات سیاسی را به مخاطره انداخته است.

در پنج سال آینده ایدز بیشترین عامل مرگ و میر در دنیا خواهد بود

و این در شرایطی است که بیشترین مبتلایان اصلی ویروس، سرمایه‌های اصلی کشور، جوانان و نوجوانان هستند.

میزان شیوع ایدز در ایران

طبق آخرین آمار رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران،
تاکنون ۱۵ هزار و ۵۸۷ ایرانی به HIV و ایدز مبتلا شدند که ۳/۷ درصد از راه آمیزشی بوده است.

دکتر بهنام فرهودی در خصوص سیر بیماری ایدز در کشور گفت: ‌
موج نخست ایدز از طریق دریافت خون و فرآورده‌های خونی آلوده، مشخصا فاکتور ۸ آلوده، آغاز شد.
مداخله سریع و به موقع و اصلاح سیستم خونگیری و کنترل فاکتورهای وارداتی سبب شد که اپیدمی نخست ایدز در کشور مهار شود.

عضو کمیته کشوری کاهش آسیب، در ادامه از پدیده اعتیاد به عنوان یک معضل جهانی نام برد
و افزود: موج دوم ایدز هم برخاسته از روش اعتیاد تزریقی و استفاده از وسایل مشترک تزریق به‌ ویژه در زندانها بود.

وی با اشاره به آغاز طرح کاهش آسیب در کشور و توزیع سرنگ، سوزن و متادون
در اواخر دهه ۷۰ به عنوان راهکار پیشنهادی برای کنترل موج دوم ایدز، گفت:
با وجود شروع خوب این طرح که به دنبال متقاعد سازی سیاستمداران کشوری صورت گرفت
اما هنوز از پوشش مناسبی برخوردار نیست.

فرهودی در ادامه با بیان این که چنانچه طرح کاهش آسیب، ۳۰ درصد از معتادان تزریقی را پوشش دهد
می‌توان مدعی شد در اجرای طرح موفق بوده‌ایم، گفت:
این در حالیست که برای معکوس شدن شیب اپیدمی ایدز به پوشش ۵۰ درصدی این طرح نیاز است.

نگرانی‌های زیادی برای گسترش همه‌گیری ایدز در کشور وجود داشته و دارد

به گزارش ایسنا، برخلاف تصور اولیه که معتادان فعالیت جنسی اندکی دارند
پژوهش‌ها نشان داده که رفتار‌های جنسی با شرکای مختلف و بدون رعایت اصول پیشگیری
در میان معتادان شایع است و نتایج مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری حاکی از آن است که
اغلب زنان مبتلا به ایدز همسران معتادان تزریقی هستند.

وی نیز نگرانی دیگر در خصوص گسترش ایدز را ارتباط جنسی معتادان تزریقی با همسران
و دیگر شرکای جنسی عنوان کرد و در این باره افزود: بیش از یک سوم از ۲۰۰ هزار معتاد تزریقی کشور
متاهل و حدود یک سوم آنان با همسرانشان زندگی می‌کنند.

موج سوم اپیدمی ایدز ناشی از شرکای جنسی و متعدد معتادان تزریقی است

این روش انتقال برای جمعیت جوان کشور با رفتار پرخطر جنسی، نوعی تهدید محسوب می‌شود.

عضو کمیته کشوری کاهش آسیب، گفت: هرچند بار HIV به لحاظ تعداد موارد محدود مبتلایان
به میزان بار اقتصادی ناشی از حوادث و سوانح نیست اما از پتانسیل و قابلیت‌های بالایی برای ابتلا بخش اعظمی از جامعه برخوردار است.

اگر تعداد ۲۰۰هزار مصرف ‌کننده تزریقی مواد با شیوع ۵ تا ۲۵ درصدی ایدز در آنان،
همراه با این واقعیت که نیمی از آنان از نظر جنسی فعال هستند را در نظر بگیریم
نگرانی از گسترش موج سوم اپیدمی ایدز بسیار جدی خواهد بود.

وی برای روشن شدن اهمیت این موضوع توضیح داد:
تصور ظرف بزرگی با حداقل ۲۰۰ هزار معتاد تزریقی با روابط جنسی متعدد حفاظت نشده
و خارج از چارچوب خانواده و یک میلیون و۲۰۰ هزار معتاد منتظر و سخت دسترس حاکی ازعمق فاجعه است.

 

اگر امروز برای مهار ایدز اعتباری هزینه نشود ناگزیر به صرف هزینه‌های میلیاردی در سال ۱۴۰۰ هستیم،

بین سه اپیدمی ایدز، روابط جنسی و مصرف تزریقی مواد مخدر ارتباط مستقیمی وجود دارد
که هر یک از آنها قابلیت تحرک بالایی در این ظرف بزرگ برخوردار هستند
و چنانچه به درستی عمل نشود برای تاوان ناگزیر به پرداخت هزینه‌های سنگینی هستیم.

فرهودی با تاکید بر ضرورت کنترل رفتار پرخطر اعم از رفتار جنسی محافظت نشده و اعتیاد تزریقی به ایسنا، گفت:
برای دستیابی به این هدف باید ضمن ترویج روابط جنسی سالم و توصیه به پرهیزگاری،
وفاداری و پایبندی به خانواده استفاده از روشهای سد کننده (نظیر کاندوم) هم تبلیغ شود.

دستورات دینی و فرامین اسلام هم نوعی کاهش آسیب و آموزش بهداشت جنسی محسوب می‌شوند

اگر با پنهان کاری عاملی برای ابتلای جوانی شویم مرتکب اشتباه بزرگی شده‌ایم.
وی با بیان این که عده‌ای با این اعتقاد که آموزش بهداشت جنسی نوعی ترویج بی‌بندوباری است
و براساس این اعتقاد با اجرای این برنامه‌های آموزشی مخالفند، ادامه داد:
این در حالیست که درستی این باور درهیچ جای دنیا به اثبات نرسیده است.

همانطور که تجربه نشان داده توزیع سرنگ یکبار مصرف تشویق و ترویجی برای اعتیاد تزریقی نبوده و نیست.

فرهودی آغاز آموزش بهداشت جنسی را از سنین کودکی ضروری برشمرد و یادآور شد:
آموزشهای متناسب با سن باید از طرق مختلفی نظیر مدرسه، خانواده، دوستان همسال،
فیلم‌های آموزشی، رسانه‌ها و حتی از طریق متون آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها و رهبران دینی و مذهبی انجام شود.

حرکت کند موج سوم با اطمینان کاذبی در جوامع همراه است که به غافلگیری آنان منجر می‌شود.

عضو کمیته کشوری کاهش آسیب با تاکید بر این که تزریق و دریافت خون و فرآورده‌های خونی آلوده
سریعترین راه انتقال شناخته شده ایدز در دنیاست،
در ادامه گفت: از این رو موج نخست در کشور به سرعت شناسایی و مهار شد.

فرهودی با اشاره به این که دیر به صدا درآمدن موج دوم ایدز از ویژگی‌های مهم آن است
در ادامه مجددا به سیر کند اپیدمی ایدز از راه جنسی اشاره کرد و یادآور شد:
از آنجایی که رفتارهای پرخطر در کشور نوعی جرم محسوب می‌شود،
بنابراین کنترل و دسترسی به این قبیل افراد به سختی امکان پذیر است.

میزان شیوع ایدز در جهان چقدر است؟

دکتر کیانوش خلیلی دبیر هیات مدیره انجمن تنظیم خانواده، هم در خصوص اپیدمی ایدز
و ضرورت آموزش بهداشت جنسی با اشاره به وجود ارتباط شناخته شده
بین بهداشت جنسی با شیوع HIV ایدز در کشورها، نیز به خبرگزاری دانشجویان ایران گفت:

آمارهای جهانی حاکی از آن است که ۱۰ درصد بار بیماریها در گروه سنی نوجوان (رده سنی ۱۰ تا ۱۹ سال)
قرار دارد. این در شرایطی است که ۴۰ درصد جمعیت ایران را
جوانان و نوجوانان در رده سنی ۱۰ تا ۲۴ سال تشکیل می‌دهند.

وی گفت: بنابراین به نظر می‌رسد کمترین فایده آموزش بهداشت جنسی
کاهش بار بیماریهای جنسی (STD) در این گروه سنی است.

ایدز مهم ترین بیماری آمیزشی دنیای کنونی است

با داشتن مبتلایان جوان فراوان به یک معضل جهانی تبدیل شده است.

همه کشورهای دنیا متعهد به معکوس کردن روند گسترش HIV تا سال ۲۰۱۵ هستند.
این درحالیست که دیده می‌شود علت اصلی گرایش برخی افراد به سمت رفتارهای پرخطر صرفا ناآگاهی از عواقب این قبیل رفتارهاست.

وی افزود: بررسیهای کشوری هم حاکی از آن است که گروه سنی ۲۴ تا ۳۵ سال
گروه سنی غالب HIV مثبت در کشور هستند که غالبا به علت ناآگاهی نسبت
به عواقب رفتارهای پرخطری است که آغاز آن دوره نوجوانی بوده است.

روزانه ۱۴ هزار نفر و هر ۶ ثانیه یک نفر در دنیا به ایدز مبتلا می‌شوند

از این ۱۴ هزار نفر ۶ هزار نفر زیر ۲۵ سال سن دارند و ۸۰ درصد موارد ابتلا
به HIV از طریق روابط جنسی محافظت نشده است. بنابراین آمارها، اهمیت و ضرورت
وجود آموزش بهداشت جنسی و روابط جنسی سالم در برنامه‌های پیشگیرانه به خوبی روشن می‌شود.

خلیلی هزینه درمان یک مبتلا به ایدز در ایران را سالیانه پنج میلیون تومان برآورد کرد
و یادآور شد: با این میزان هزینه می‌توان یکصد هزار بروشور با هدف آگاه سازی جوانان
و نوجوانان چاپ و منتشر کرد به عبارتی درمان یک مبتلا معادل آگاه سازی یکصد هزار جوان و نوجوان ایرانی هزینه دارد.

به گزارش ایسنا، به عقیده برخی کارشناسان پرداختن به مقوله بهداشت جنسی کودکان،‌
نوجوانان و جوانان به معنای توانمند سازی در شناخت خطرات و حفاظت از خود،
اتخاذ نگرش‌های سالم از جنس و جنسیت، ایجاد اعتماد به نفس و قدرت «نه» گفتن،
کسب توانایی تجزیه و تحلیل مسایل جنسی، داشتن رفتارهای طبیعی، سالم و به موقع جنسی
و مصون بودن از اختلالات و بیماریها و بالاخره رشد و تکامل کودکان و نوجوانان به بالغین سالم است.

برای روابط جنسی سالم باید از دوران کودکی بفکر بود

عضو کارگروه بهداشت و درمان و تامین اجتماعی استانداری تهران در این باره با اعتقاد به این که
برای کاهش عوارض و تبعات رفتارهای پرخطر جنسی آموزش بهداشت جنسی
و روابط جنسی سالم باید از دوران کودکی و از خانواده‌ها آغاز شود در ادامه گفت: ‌

می‌توان برنامه‌های آموزشی متناسب با سن و جنس را ارایه کرد تا در عین حالی که
منافاتی با هنجارها و سنت‌های جامعه نداشته باشد توانایی نوجوان را از دوره کودکی افزایش دهد.

وی به نقش موثر وزارت آموزش و پرورش به عنوان یکی از ارگانهای در تماس با نوجوانان و کودکان
اشاره کرد و ادامه داد: سهولت دسترسی به اطلاعات نسبت به ۱۰ سال پیش از طریق اینترنت،
CD و ماهواره و نیز به روز شدن فرایند اطلاع رسانی در دنیا باعث شده که جوانان،
نوجوانان و کودکان در معرض انبوهی از اطلاعات غلطی قرار گیرند که حاصلی جز گرایش
به سمت رفتارهای پرخطر جنسی و اطلاعات نادرست از رفتارهای جنسی سالم ندارد.

ضرورت بسیج اجتماعی در خصوص اطلاع رسانی صحیح در زمینه بهداشت جنسی 

آموزش و پرورش، سازمانهای مردم نهاد و مسئولان دولتی بالاخص وزارت بهداشت در این حوزه مسئولیت بیشتری دارند.
خلیلی با بیان این که هنجارهای اجتماعی قابل تغییر و جزئی از فرهنگ هر جامعه محسوب می‌شود، در ادامه افزود:
از وظایف مسئولان کلیدی، NGO ها و رسانه‌ها، فرهنگسازی صحیح، تغییر و اصلاح
هنجارهای اجتماعی است که به غلط در بین عموم جا افتاده است.

وی با اعتقاد به این که کمبود آگاهی نسبت به عوارض رفتارهای پرخطر جنسی
از علل بی توجهی به مقوله بهداشت جنسی است، گفت:
کاهش آگاهی و عدم آشنایی به حقوق و وظایف فردی به معنای کاهش توانمندی فرد است
که متاسفانه برخی موارد هنجارهای غیرعلمی و غلط اجتماعی حاکم بر جامعه در تشدید این مسئله موثر است.

به گزارش ایسنا، نتایج بررسی‌های شهر تهران نشان داده که ضعف برخی باورهای معنوی،
ضعف مهارتهای لازمه برای مقابله با هیجانات جنسی، ضعف آموزش و مهارتهای لازم
و نیز فقدان تعاملات موثر در نظام خانواده و پایبندی افراد و جامعه به برخی از آداب و رسوم
که عمدتا مغایر با شرع و سلامت است علت اصلی گرایش برخی از جوانان به رفتارهای پر خطر جنسی است.

بنابراین به نظر می‌رسد برای مهار موج سوم مهم ترین بیماری آمیزشی دنیا (ایدز)
که به لحاظ آسیب پذیری گروه جوان کشور را مورد هدف قرار داده است
آموزش بهداشت جنسی و آغاز آن از دوران کودکی و از خانواده‌ها الزامی است.