محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
ساختمان گوش:
به سه قسمت گوش خارجی ، گوش میانی ، گوش داخلی تقسیم میشود.
لاله گوش ومجرای گوش که به پرده گوش ختم میشود گوش خارجی را تشکیل می دهند.
گوش میانی حفره ای است که از یک طرف به پرده گوش محدود می شود واز طرف دیگر از طریق لوله ای به نام شیپور استاش به حلق راه پیدا می کند.
لوله استاش حالت ارتجاعی دارد یعنی در حالت معمول جداره های آن روی همدیگر خوابیده اند و هنگامی که فشار داخل حلق زیاد شود ( مثل بلع و یا زورزدن ) این فشار جدار لوله استاش را از هم باز کرده وهوا به گوش میانی می رسد . باید بدانیم وقتی پرده گوش بیشترین حرکت وبهترین حالت را دارد که فشار دوطرف پرده گوش با یکدیگر ( یعنی با فشار اتمسفر یا محیط اطراف ) برابر باشند . از طرف دیگر می دانیم ، خون موجود در مویرگهای روی مخاط پوشاننده جداره های گوش میانی، هنگام عبور از گوش میانی مقداری از هوای موجود در حفره میانی رادر خود حل کرده وباخود می برند.
لذا به تدریج از میزان هوای گوش میانی کم میشود و فشار هوا در گوش میانی کمتر میشود وشیپور استاش برای جبران آن از طریق حلق ، هوا به گوش میانی می رساند تامجددا فشار سمت داخل پرده گوش رابه فشار سمت خارج پرده برساند واین سیکل مداوماً ادامه دارد . حال چنانچه بدلایلی شیپور استاش نتواند کار خود را خوب انجام دهد، فشار گوش میانی کم وکمتر میشود . به عبارتی دیگر فشار داخل گوش میانی منفی میشود.
این فشار منفی حالتی مثل مکش ایجاد می کند!
این فشار منفی حالتی مثل مکش ایجاد می کند واین مکش بر روی جدار مویرگها نیز اعمال می شود وباعث می شودازآنها خونابه به داخل گوش میانی وارد شود. بدین ترتیب خونی که از مویرگهای گوش میانی می گذرد هوای گوش میانی را با خود برده وبه جبران آن مایع به گوش میانی وارد می کند.
این مایع بتدریج غلیظ و غلیظ تر میشود تا حدی که قوامی مثل آدامس پیدا می کند. وجود این مایع که ‘چسب’ نامیده میشود باعث کاهش شنوایی میشود. متاسفانه این بیماری به جز کاهش شنوایی که آن هم تدریجی صورت می گیرد علامت دیگری مثل درد ندارد ولذا معمولا کودک یا خانواده وی از وجود چنین مایعی بی خبرند و در نتیجه برای درمان آن اقدامی نمی کنند.
معمولا این بیماران در معاینات روتین شناسایی می شوند البته در مواردی نیز وقتی والدین مشاهده می کنند که کودک بلند صحبت می کند ویا صدای تلویزیون را خیلی بلند می کند ، کودک را نزد پزشک می برند . چنانچه این بیماری درمان نشود مایع پشت پرده باعث وارد آمدن آسیبهای غیر قابل جبران به گوش خواهد شد.
پیدایش مایع پشت پرده گوش ناشی از کارکرد نامناسب شیپور استاش است.
عوامل متعددی ممکن است عملکرد استاش را با مشکل مواجه سازند از جمله می توان از بزرگی لوزه سوم، آلرژی، شکاف کام وعفونتهای بینی و سینوس ها نام برد.
تشخیص این بیماری بر مبنای معاینه بالینی واودیومتری یا ” نوار گوش” است.
درمان مایع پشت پرده گوش :
اگر مدت زیادی از تجمع مایع پشت پرده گوش نگذشته باشد، ممکن است با برطرف کردن عامل انسداد شیپوراستاش ( مثلا درمان حساسیت بینی ) وبا درمان طبی این مایع بتدریج جذب شود ولی در مواردی که مدت زیادی از تجمع مایع پشت پرده گوش گذشته باشد و این مایع تبدیل به چسب شده باشد علاوه بر برطرف کردن عامل ایجادی باید خود گوش نیز تحت عمل جراحی قرار گیرد.
پس برای درمان چسبندگی مایع پشت پرده گوش بیمار عمل میشود. تحت بیهوشی عمومی از طریق مجرای داخل گوش ، پرده گوش را سوراخ کرده و درون آن سوراخ ، وسیله ای که شبیه قرقره بسیار بسیار کوچک می باشد را تعبیه می کنیم. از طریق سوراخ وسط این وسیله ، هوا از کانال گوش به گوش میانی می رسد. بلافاصله بعد از عمل کودک احساس می کند که خیلی خوب می شنود.
عملکرد این دستگاه:
این وسیله به گونه ای طراحی شده است که وقتی مشکل گوش برطرف شوداین وسیله نیزاز پرده جدا شده و داخل کانال گوش بیفتد. معمولا حدود ۵-۴ ماه زمان لازم است تا این اتفاق صورت گیرد یعنی بعد از ۵-۴ ماه وضعیت شیپور استاش بهتر می شود وگوش میانی به حالت طبیعی برمیگردد و وسیلهُ جاگذاری شده داخل مجرای گوش می افتد ودر مراجعه کودک به مطب با پنس مخصوص این وسیله را ازطریق مجرای گوش بر میداریم.
بعد از جدا شدن وسیله از پرده گوش و افتادن آن در مجرای گوش به تدریج سوراخ پرده بصورت خود بخود بسته میشود و معمولا مشکل گوش بطور کامل برطرف میشود. درموارد نادری ممکن است بعد از بسته شدن سوراخ ، مجددا به تدریج مایع در پشت پرده گوش جمع شود، در این صورت گوش باید مجددا مورد عمل جراحی قرار گیرد، اما اینبار به جای وسیله قرقره مانند از وسیله دیگری استفاده می کنیم. این وسیله لوله کوچکی است که در انتهای آن دو شاخه عمودی دارد و لذا شبیه T انگلیسی است شاخه های این وسیله را در سمت داخلی پرده قرار می دهیم وخودلوله از طریق سوراخ پرده وارد مجرای گوش میشود.
برخلاف وسیله قرقره ای شکل که خودبه خود دفع می شد، وسیلهُ T شکل خود بخود دفع نخواهد شد وبعد از گذشتن مدت زمان بیشتری وپس از اینکه پزشک اطمینان کامل پیدا کرد که مشکل شیپور استاش برطرف شده است، در داخل مطب وتوسط پنس مخصوص از طریق مجرای گوش برداشته می شود.
نکاتی که بیمار باید بداند :
- عمل از طریق مجرای گوش انجام میشود وبرشی روی گوش یا صورت داده نخواهد شد و برش ما فقط محدود به ایجاد سوراخ بسیار کوچک در پرده گوش جهت گذاشتن پروتز است.
- بلافاصله بعد از عمل کاهش شنوایی بیمار برطرف میشود.
- بعد از عمل مراقبت خاصی لازم ندارد.
- تا هنگامی که پروتز داخل کانال گوش نیفتاده است هر دو ماه یکبار به پزشک خود مراجعه نمایید.
اگر به دنبال مظالی بیشتر هستید و یا سوال و مشورتی مبنی بر قبل و بعد بیماری دارید میتونید از ویزیت آنلاین خانم دکتر الهه بهبودی متخصص گوش و حلق و بینی استفاده نمایید.