در خون، چربیهای مختلفی وجود دارد. دوتای آنها که از نظر سلامتی اهمیت بیشتری دارند عبارتند از: ۱ـ کلسترول ۲ـ تری گلیسیرید کلسترول جزء ضروری ساختمان سلولهای بدن بوده و وجود آن برای عملکرد طبیعی بسیاری از بافتهای بدن جنبه حیاتی دارد. قسمت عمده کلسترول در کبد یا جگر سیاه ساخته شده و وارد خون میگردد و قسمت کمتر آن نیز از طریق مواد غذایی وارد بدن میشود. مقدار طبیعی آن در خون در حالت غیر ناشتا کمتر از ۲۰۰ واحد یا دو گرم در یک لیتر خون است.
تری گلیسیرید منبع مهم سوخت بدن میباشد و عمدتاً برای تأمین انرژی فعالیتهای روزانه به کار میرود. تری گلیسیرید نیز چون کلسترول، هم در کبد ساخته شده و هم از طریق مواد غذایی وارد خون میشود. افزایش بیش از حد آن در بدن موجب میشود تری گلیسیرید در زیر جلد و یا در بافتهای چربی دیگر ذخیره گردد. مقدار تریگلیسیرید خون یک ساعت بعد از هر وعده غذای پر چرب، شدیداً افزایش یافته و بعد به تدریج در بافتهای چربی ذخیره شده و یا ممکن است مورد سوخت و ساز قرار گرفته و کم گردد.
اما مقدار کلی آن بعد از یک شب ناشتا بودن نباید از ۲۰۰ تا ۲۵۰ واحد یعنی ۲ تا ۵/۲ گرم در لیتر تجاوز کند. بنابراین هر نوع افزایش در مقدار تریگلیسیرید و یا کلسترول خون که بیشتر از مقادیر فوق باشد به عنوان چربی خون بالا شناخته میشود.
حدود بیست درصد از افراد جامعه به نوعی افزایش چربی خون دارند، ولی چون غالباً نشانه واضحی ندارد اکثراً از آن بیاطلاعند.
به همین علت توصیه میشود تمام افراد بالاتر از ۲۰ سال هر پنج سال یکبار، کلسترول خون خود را اندازهگیری کنند. برای این کار، ناشتا لازم نیست. اگر مقدار کلسترول از ۲۰۰ واحد بیشتر بود، لازم است چند هفته دیگر مجدداً اندازهگیری شود. در صورت بالا بودن کلسترول، با توجه به سایر شرایط بیمار از جمله مرد بودن، سیگاری بودن، چاق بودن، وجود دیابت، فشارخون و یا وجود سکته قلبی در پدر، مادر، خواهر و یا برادر در سن کمتر از ۵۵ سال، همچنین بر مبنای وجود یا عدم وجود بیماری قلبی یا مغزی در بیمار، به ارزیابی و درمان چربی خون بالا تصمیمگیری میشود.
در تعداد کمی از بیماران ممکن است حلقه سفید رنگی دور سیاهی چشم و یا رسوبات زرد رنگ چربی را در روی پلک ببینیم. این رسوبات چربی ممکن است بعضاً بر روی زانو، آرنج، کف دست، مفاصل انگشتان و یا پاشنه پا نیز دیده شوند که در این موارد باید به فکر ارثی بودن بیماری بود و تمام افراد خانواده را مورد بررسی و آزمایش دقیق قرار داد.