هماور (گوش خر)

هماور از دیرباز برای درمان زخمهای سطحی و کاهش التهاب رگ به رگ شدنها و استخوانهای شکسته مورد استفاده قرار می گرفته است. “آلانتوین”، که برای درمان زخمها خوب است ماده و ترکیب فعال ریشه ها و برگهای هماور است. گیاه و برگ هماور حاوی اسید “روزمارینیک” نیز است که به کاهش التهاب و درمان آسیبهای وارده به عروق خونی ریه ها کمک می کند.

معرفی گیاه
هماور یک گیاه دارویی بادوام و که بومی اروپا و مناطق گرم آسیا است. ترکیبات گیاه فرآورده های حاص از هماور از برگها یا سایر قسمتهای بالای گیاه (نه ریشه آن) تهیه میشوند. البته از ریشه آن نیز میتوان فرآورده تهیه کرد، لیکن فرآورده های حاصل از آن به احتمال زیاد سبب مسمومیت می شوند. هماور حاوی “آلانتویین”، “اسید رزمارینیک” و “الکالویدهای نوع پایرولیزیدین” است. برخی تصور می کنند که هماور گیاه مفیدی است، اما تحقیقات علمی نشان داده است که این گیاه می تواند خیلی سمی باشد. اگر فرآورده های هماور را مثل نوشیدنیها مصرف کنید یا آنرا به طرق دیگر برای مصارف داخلی بدن مورد استفاده قرار دهید، خود را با احتمال خطر مسمومیت مواجه می کنید. بعضی افراد حتی در اثر خوردن یا نوشیدن فرآورده های حاصل از هماور برای اهداف درمانی تلف شده اند. بسیاری از گیاهان تیره هماور حاوی مواد سمی به نام الکالویدهای پایرولیزیدین (PA) است، که برای کبد سمی است. “اکی میدین” سمی ترین الکالوید پایرولیزیدین است که در هماور یافت میشود. هماور رایج (Symphytum officinale) معمولاً فاقد الکالویدهای پایرولیزیدین سمی است (مگر بعضی اوقات). برخی فرآورده های هماور از سایر گونه های آن نظیر هماور تیغ دار (S.asperum) و هماور روسی (S.uplandicum) که به میزان خطرناکی دارای “اکی میدین” بالایی هستند، تهیه می شوند. ریشه تمامی گونه های گیاه هماور ده برابر بیشتر از برگهای آنها دارای مواد سمی است، لذا از مصرف ریشه این گیاه پرهیز کنید، مگر اینکه پزشک معالج از نزدیک بر روند مصرف آن نظارت کند.

اشکال موجود
انواع پمادها (حاوی ۵ تا ۲۰ درصد هماور)، انواع کرم، ضمادها و انواع مرهمهای رقیق تهیه شده از این گیاه از حالت خشک یا تازه یا برگ تازه یا خشک یا ریشه گونه های هماور تهیه می شوند. تنها فرآورده هایی از این گیاه را استعمال کنید که از برگهای آن تهیه شده باشند (S.officinale)، فرآورده های عاری از الکالویدهای پایرولیزیدین نیز یافت می شوند. از فرآورده های تهیه شده از ریشه این گیاه و همچنین فرآورده های حاصل از گونه تیغ دار (S.asperum) و گونه رومی آن (S.uplandicum) استفاده نکنید

نحوه مصرف
تحقیقات علمی به عمل آمده در حیوانات نشان می دهد که هماور دارای خواص درمانی و تسکین درد است. می توانید محصولات تهیه شده از خود گیاه و برگ آنرا در درمان و تسکین درد ناشی از شکستگیها، رگ به رگ شدنها، جراحات و زخمهای سطحی، کبودشدنها، عضلات و لیگامنتهای کشیده شده و رگ به رگ شده، آسیبهای غیر نوک تیز و استخوانهای شکسته شده استفاده کنید.

میزان مصرفی توصیه شده:
در مصرف فرآورده های این گیاه به صورت پمادها تهیه شده از خود آن، ریشه گیاه و سایر فرآورده های موضعی بسیار دقت کنید. تنها مقدار تجویز شده در دستورالعمل مصرف موجود روی بسته تجاری را مصرف کنید و هرگز بیش از این میزان بکار نبرید. مصرف این داروی گیاهی برای اهداف درمانی به مدت بیشتر از چهار تا شش هفته در هر سال ادامه دهید.

نکات احتیاطی
اگر دستورالعمل دوز مصرفی هماور را رعایت کنید و فقط برای مصارف موضعی از آن استفاده کنید. این گیاه اساساً گیاه طبی بی خطر است. هرگز هیچ فرآورده حاصل از هماور را روی پوست ترک خورده نمالید. اگر از این گیاه دارویی برای اهداف و مصارف داخلی به صورت مایع نویدنی یا به صورت دیگری برای مدت طولانی استفاده کنید، در واقع خود را با خطر ابتلا به بیماریهای کبدی (بیماری انسداد سیاهرگ بد) مواجه می سازید. مواردی از مسمومیت آتروپینی ناشی از مصرف این دارو از طریق دهان نیز گزارش شده است. جمع کنندگان گیاهان گاهی به طور ناخواسته مواد گیاهی خم هاور و شابیزک (بلادونا) را مخلوط را مخلوط می کنند، و مسمویت آتروپین منتسب به آن از مواد و ترکیبات موجود در گیاه شابیزک ناشی میشود. همواره اطمینان یابید که از تولیدات تجاری معتبر که از کیفیت تولیدی بالایی برخوردار هستند، استفاده می کنید. برای این منظور نشان تجاری آنرا به دقت بخوانید.

* از فرآورده های حاصل از ریشه هماور اصلاً استفاده نکنید.
* میزان مصرف فرآورده های حاصل از برگ و گیاه هماور را به چهر تا شش هفته در سال محدود کنید.
* در صورت باردار بودن یا شیردهی، از مصرف فرآورده های هماور پرهیز کنید.
تداخل های احتمالی
به شرط رعایت دستورالعملهای میزان مصرفی و بهداشتی مصرف هماور، نباید هیچگونه عوارض منفی در پی باشد.