پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
در انسان پیاز یا فولیکول مو به دو دسته تقسیم می شود :
۱ ) موی کرکی : در سراسر پوست بدن بجز کف دست و پا این نوع مو دیده می شود .
۲ ) موی انتهایی یا ترمینال : در قسمت سر دیده می شود . بعد از بلوغ جنسی این نوع مو در قسمت های تناسلی و زیر بغل و همچنین صورت مردان دیده می شود . این نوع مو زبر و خشن می باشد .
رشد مو دارای دوره هایی است که شامل : دوره رشد ، دوره انتقالی و دوره استراحت میباشد .
طول مدت دوره رشد مو در سر حدود سه سال ، دوره انتقالی ۲ تا ۴ هفته و دوره استراحت حدود ۳ تا ۴ ماه میباشد .
در سر انسان حدود صد هزار پیاز مو وجود دارد و با حساب اینکه هر مو حدود هزار روز رشد دارد ، پس ریزش ۱۰۰ صد عدد موی سر در روز طبیعی است و بیشتر از آن نیاز به پیگیری دارد .
عوامل اصلی ریزش مو :
ریزش مو دارای علت های فراوانی است که از آن جمله میتوان به موارد ارثی ، هورمونى ، تغذیه اى ، اعصاب و روان ، مصرف دارو ، بیماری هاى داخلى و پوستی ، اعمال جراحی و بارداری اشاره کرد.
* طاسی سر نوعی ریزش مو در قسمت جلو و پیشانی سر است که پیشرفت کرده و تا وسط سر پیش می رود. البته گاهی این ریزش از وسط سر شروع می شود .
طاسی بیشتر در مردان دیده می شود و علت ارثی – هورمونی دارد . این نوع ریزش مو قابل پیشگیری و درمان است و افراد درگیر بایستی با حوصله فراوان، درمان طولانی مدت را تحمل کنند . داروها و توصیه های درمانی گوناگونی وجود دارد که بسته به افراد مختلف متفاوت می باشد .
* سوء تغذیه چه به صورت عدم دسترسی کافی به مواد غذایی و چه به صورت رژیم های لاغری یکی از علت های ریزش مو است . کمبود پروتئین ، اسیدهای چرب ضروری ( بدن قادر به تولید آنها نیست و باید از طریق غذا به بدن برسد ) ، ویتامین ها و املاح از علل مهم ریزش مو هستند که قابل پیشگیری و درمان می باشند.
شایع ترین علت ریزش مو در خانم ها از سنین نوجوانی تا سنین میانسالی کمبود آهن بدن است که با مصرف غذاهای حاوی آهن و یا قرص آهن این مشکل بر طرف می گردد .
* وجود استرس ( فشار روحی ) ، ناراحتی و افسردگی می تواند از علل ریزش مو باشند. مثلا” استرس ناشی از امتحانات درسی یا افسردگی در جوانان که امروزه به طور فراوان دیده می شود.
با کنترل این هیجانات ( که البته اگر بوسیله خود شخص کنترل شود نتیجه مطلوب تری دارد؛ چون مصرف داروهای اعصاب نیز باعث ریزش مو در بعضی افراد می گردند) در مدت زمان کوتاهی این ریزش مو برطرف می گردد .
* از علل دیگر ریزش مو می توان مصرف داروها را نام برد. همه داروها باعث ریزش مو نمی شوند . همچنین یک داروی خاص نیز در تمام افراد باعث ریزش مو نمی شود . بعضی افراد به داروی خاصی حساسیت بیشتری نشان می دهند که بستگی به سیستم داخلی بدن در غیر فعال کردن و هضم دارو دارد .
البته داروهایی هستند که در بیشتر افراد باعث ریزش مو می شوند . از این گروه داروها میتوان داروهایی که بعنوان شیمی درمانی استفاده میشوند را نام برد .
مصرف داروهای اعصاب و قرص های پیشگیری از حاملگی و داروهای قلبی در افراد زیادی باعث این عارضه می شود .
* بعضی از بیماری هایی داخلی و پوستی میتوانند باعث ریزش مو شوند؛ مثلاً تب بالا، حدوداً بعد از ۳ ماه باعث ریزش مو می شود .
در افرادی که دارای بیماری موضعی پوستی در قسمت سر هستند و یا ناراحتی پوستی وسیعی دارند می تواند ریزش مو داشته باشند، از جمله این بیماری ها میتوان لوپوس۱ ، داءالصدف یا پسوریازیس۲ ، بیماری های تاولی و غیره را نام برد .
* اعمال جراحی و حاملگی نیز میتوانند باعث ریزش مو شوند . فاصله زمانی این بیماری ها و شروع ریزش مو معمولاً ۳ ماه می باشد ؛ مثلاً در خانم ها حدود ۳ ماه بعد از زایمان ریزش مو شروع میشود که علت های زیادی برای آن وجود دارد که از جمله : کم خونی ، وجود استرس زایمان ، بالا بودن هورمون های جنسی در طول بارداری و … است .
درمان افرادی که دچار این بیماری ها هستند ، باعث کاهش ریزش مو در آنها می شود.
پی نوشت :
۱- لوپوس: از دید طب نوین یک بیماری خود ایمنی مزمن است که اندام های مختلفی مانند پوست، مفاصل، خون و کلیه را درگیر می‌کند و درمان قطعی برای آن وجود ندارد اما در طب سنتی این قبیل بیماری ها کاملا درمان پذیر هستند.
۲- پسوریازیس : یا داء الصدف یک بیماری شایع پوستی است که لزوماً خارش دار نبوده و با پلاک های قرمز رنگی همراه با پوسته ریزی مشخص می شود که مرتبط با سیستم ایمنی بدن است. این بیماری هم در طب سنتی درمان قطعی دارد.
پی بردن به علت بیماری و ارائه راهکار درمانی بدون بررسی دقیق وضعیت بیمار ممکن نیست، برای این کار باید حداقل به ۴۰ پرسش پاسخ دهید تا امکان تشخیص و ارائه راهکار درمان ایجاد شود، برای این منظور از لینک زیر وارد شوید و با دقت به سوالات پزشک پاسخ دهید:
