شایع ترین علل سردرد

سردرد یکی از شایعترین مشکلات روزمره بشر در قرن بیستم است به گونه ای که در بسیاری از مواقع افراد را مجبور می کند تا در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنند .

با وجود آنکه دانشمندان هنوز به طور کامل بعلت اصلی این بیماری پی نبرده اند ، اما محققان در پیدا کردن راه حل موثری در جهت درمان و کاهش اثرات آن گامهای موثری برداشته اند .
قسمت‌اعظمی ازاین سردردها ، سردردهای تنشی، میگرن وسردردهای خوشه‌ای، به یک سری پیام دهنده‌ای شیمیایی ناپایدار‌ که ما آنها را پیام‌آورهای عصبی می نامیم، مربوط می‌شود.

سردرهای تنشی :

این نوع سردرد ها را که بسیار شایع نیز هستند ، سردردهای تنشی یا هیجانی هم می‌نامند و با وجود آن که محققان هنوز نتوانسته اند رابطه مستقیمی بین استرس و بروز این نوع سردردها بیابند ، اما همچنان معتقدند که این سردردها از کار زیاد و تنشهای هیجانی ناشی‌می‌شوندکه بیشتر مواقع ناحیه پس سری راگرفتارمی کند . سردردهای تنشی، هم به شکل پراکنده و نامنظم بروز می‌کنندوهم‌به شکل مزمن‌وحاد گریبان افراد را می‌گیرد،طوری که شخص درطول یک ماه ممکن است ۵ روز با این سردرد دست و پنجه نرم کند .
فرد مبتلا دردرا مثل یک فشار سبک و در عین حال ملایم احساس کرده، سنگینی و به هم فشردگی از دو طرف سر عارض می شود. این درد می‌تواند ۳۰ دقیقه تا ۷ روز ادامه داشته باشد . برای درمان سردردهای پراکنده و نامنظم معمولاً می‌توان از قرص های مسکن استفاده کرد. علاوه بر آن، سرد و گرم کردن پیشانی به کمک یک حوله یا ماساژ آرام شقیقه و گیجگاه می تواند تاثیر بسزایی در تسکین این نوع سردرد داشته باشد .

سردردهای خوشه ای :

این نوع سردردها ، شدیدترین و دردناکترین درد را به همراه داشته ، در عین حال کمتر از همه در میان مردم شایع هستند. از هر ۱۰ فرد بیمار، ۹ نفرشان مرد است که اغلب سیگاری های قهار و دایم الخمر در زمره این گروه قراردارند .
سردردهای خوشه ای به صورت گروهی حمله کرده ، معمولاً درد هر روز در یک ساعت معین بروز می کند و ممکن است روزها ، هفته ها یا حتی ماهها طول بکشد . در نهایت هم این امکان وجود دارد که پس از بهبودی نسبی ، درد ماهها یا سالها به سراغ فرد نیاید و او فکر کند که کاملاً خوب شده است .
در هنگام شروع حمله ، دردی شدید و کشنده در یک طرف سر احساس می شود . ضمن آن که ممکن است آبریزش بینی و چشم از همان طرف سر که درد در آن نقطه ریشه دوانده ، آغاز شود .

گاهی اوقات استنشاق اکسیژن خالص در مرحله اول بروز سردرد ، ممکن است درد را متوقف کند . برخی افراد با استفاده از داروهای بی حسی موضعی از راه بینی، یا مصرف داروهای (( سوما تریپتان )) سعی می کنند درد را کمتر احساس کنند . داروهایی نظیر ارکوتامین و وراپامیل می توانند بروز این نوع سردردها نیز جلوگیری کنند .

هنگامی که به این نوع سردرد مبتلا شدید ، سیگار نکشید و از انجام فعالیت های تنش زا خودداری کنید.

میگرن :

به سردرهای شدید میگرن می گویند. میگرن سردرد شدید و گذرایی است که گاه در یک قسمت سر پدید می آید . به این علت آن را میگرن می‌گویند که معنی‌اش درزبان یونانی (( نیمه سر )) است. به طور معمول سردرهای میگرنی با یک دوره مقدماتی آغاز می شود که طی آن شخص به شیوه غیرعادی احساس خستگی وکسالت می‌کند. به دنبال این حالت ، تهوع ، استفراغ، اختلالات بینایی و اغلب بیزاری از نور (ترس از نور) به وجود می آید .

این دوره مقدماتی ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد و متعاقب آن سردرد بروز می‌کند . امکان دارد سردرد به اشکال گوناگون ظاهر شود و در یک فرد هر جمله با دیگری متفاوت باشد . با این حال به مرور زمان بیماران می توانندنوع سردرد را از روی علایم مقدماتی پیش بینی کنند. دردی که با میگرن همراه است به خاطر تعبیر غلط مغز از سیگنالهاست وربطی به اوضاع اتساع رگها ندارد.

در حقیقت ، افراد مبتلابه میگرن نمی‌توانند به خوبی در برابر محرک های طبیعی از قبیل نور ، صدا و حتی علایم درد واکنش نشان بدهند ، در نتیجه میزان درد شدت می یابد .
با اسکن مغز معلوم گردید به هنگام بروز میگرن ، فعالیت های ساقه مغز نیز غیر طبیعی می شود . ساقه مغز به ناحیه ای از مغز گفته می شود که کنترل واکنش های مربوط به گرسنگی و تنفس را برعهده دارد . این ناحیه همانند فیلتر عمل می‌کند و موجب می شود افراد ، سیگنالهای ناخواسته یا مزاحم مثل صداهای اضافی را از خود دور کنند .

هنگامی که ساقه مغز خوب عمل نکند این سیگنالها به سمت مغز هجوم می برند و موجب پر شدن از بارهای اضافی می شوند . این فرضیه این امکان را به بیماران می دهد تا از تجویزهای خلاقانه پزشک معالج خود استفاده کند .

به نظر می رسد داروهای ضد تشنجی که به منظور جلوگیری از حمله صرع ،‌توسط بیماران مبتلا به صرع مصرف می شود ، می تواند آن دسته از سلول های عصبی را که موجب بروز میگرن می شود غیر فعال کند.
طبق تحقیقات حدود ۷۰ درصد بیماران مبتلا به میگرن شدید ، از این داروها استفاده می کنند . داروهای ضد تشنج عوارض جانبی مثل خستگی ، اضطراب و ریزش مو را به دنبال دارند . بنابراین باید به دنبال داروهایی بود که تنها بر روی ساقه مغز اثر بگذارند.

 

منبع:پزشکان بدون مرز