سوءهاضمه را بشناسید

 سوءهاضمه بیماری بسیار شایع و آزاردهنده‌ای است که تعداد زیادی از افراد جامعه را مبتلا ساخته و گرچه بیماری بدخیمی نیست، ولی شناخت ماهیت آن و راه‌های درمان برای عموم بسیار مهم است.

 تعریف این بیماری که اصطلاح پزشکی آن دیس پپسی است، این است: مجموعه مشکلاتی که یک فرد به دنبال خوردن غذا پیدا می کند. این مشکلات شامل درد شکم، احساس پری زیاد، احساس نفخ و زیادی گاز در شکم می شود.

واضح است که هر فردی وقتی پرخوری می کند، این علائم را پیدا می کند و در این حالت به آن بیماری سوءهاضمه اطلاق نمی شود. به این ترتیب مواردی که با خوردن یک غذای عادی فرد علائم پیدا می کند، باید مورد بررسی و درمان قرار داد.

سوءهاضمه و دلایل آن

علت های اصلی سوءهاضمه شامل:

• زخم معده و اثنی عشر،
• فلج معده و کولیت عصبی هستند که در ادامه توضیح داده می شود.

زخم معده

• زخم معده که بیماری شناخته شده تمام جوامع است،
• به دلیل اثر تخریبی اسید معده روی لایه داخلی معده و اثنی عشر ایجاد می شود.
• مهم ترین علامت این بیماری، دردهای شکمی به دنبال غذا یا ساعاتی بعد از غذاست.
• زخم های دوازده که شایع تر است،
  – معمولا دردهایشان دو ساعت بعد غذا شروع می شود و گاهی با غذا خوردن تسکین پیدا می کند.
• عارضه مهم این بیماری خونریزی معده است.
• در آلودگی معده به میکروب هلیکوباکتر علت اصلی این بیماری است و درمان اصلی از بین بردن این میکروب است.
• در کنار این درمان با انواع داروهای خنثی کننده اسید معده نیز در کنترل بیماری اهمیت دارند.

روده تحریک پذیر

• روده تحریک پذیر که به آن کولیت عصبی نیز گفته می شود یکی دیگر از بیماری های شایع است.
• در این بیماری روده ها از نظر ساختمانی مشکلی ندارد.
• علامت اصلی این بیماری درد شکم، بخصوص قسمت زیر ناف است که به طور متناوب (مثلا سه روز در طول یک ماه) ایجاد می شود و همزمان علائم زیر نیز وجود دارند:

1. درد معمولا با اجابت مزاج بهتر می شود.
2. شروع دردها با تغییر اجابت مزاج (اسهال یا یبوست) همراه است.
3. قوام مدفوع معمولا متغیر است.

وقتی معده فلج و موجب سوءهاضمه می شود!

در این بیماری غذا مدت خیلی طولانی در معده باقی می ماند و فرد دچار احساس سیری و پری معده می کند.

این احساس ناخوشایند را همه ما در زمان بیماری های ویروسی سخت تجربه کرده ایم که در بسیاری اوقات همراه با تهوع و استفراغ بوده است. فلج معده چه موقتی و به دنبال بیماری های ویروسی شایع یا داروها رخ دهد و چه این که به دنبال بیماری مزمن و دائمی مثل دیابت بروز پیدا کند باید درمان شود.

خوردن غذاهایی با حجم کم، خوردن غذاهای آبکی و نرم و پرهیز از خوردن غذاهای چرب که مدت بیشتری در معده باقی می مانند باعث بهبودی نسبی می شود. همچنین بهتر است از خوردن غذاهای دیرهضم و سنگین مثل آنها که دارای حبوبات هستند، پرهیز کرد. تحرک بدنی و پرهیز از نشستن و بویژه دراز کشیدن یا خوابیدن بعد از غذا باعث بهتر شدن این عارضه می شود.