سـردردهـای مضمن در میان انسانها رواج بسیاری دارنـد.
هـر چـند عده ای نیز هستند که از سردردهای دائمی رنج مـی بـرنـد. امـا کشـف علـلی که باعث ایجاد سردردهای مختلف می شود ممکن است به شما در پیدا کردن روش درمـان و تـا حـدودی پیشـگیری کـمـک کند تا بتوانید از این طریق درد آنرا کاهش دهید.
درد های اساسی
۲ نوع سردرد وجود دارد:
۱- سردردهای اولیه
این سردردها جزئی علائم سایر بیماری ها به شمار نمی روند. سردردهای اولیه شامل سردردهای عصبی، میگرن و سردردها گروهی می باشند.
سردردهای عصبی از رایج ترین انواع سردردهای اولیه می باشند و اغلب به دلیل وجود اضطراب و تشویش به وجود می آیند. در بعضی موارد درهای ملایمی را ایجاد می کنند و گاهی فشارهای شدیدی را در دو طرف سر به وجود می آورند.
میگرن به اندازه سردردهای عصبی شایع نیست. از انواع بیماری هایی است که به دلایلی عود می کند سپس درد آرام شده و بسته به شرایط مجددا باز می گردد. میگرن معمولا با یک درد شدید در یک طرف سر به همراه گزگز شروع می شود و با حال تهوع و حساسیت شدید به نور و صدا ادامه پیدا می کند. حدود ۶ درصد از مردان به بیماری میگرن مبتلا هستند.
سردردهای گروهی از انواع بسیار نادر سردردهای اولیه به شمار می روند و تقریبا ۸۵ درصد کل افرادی که از این بیماری رنج میبرند را مردان تشکیل می دهند. سردردهای گروهی آن دسته از سردردها هستند که می توانند برای ساعتها روزها و یا هفته ها ادامه داشته باشند. آنها اغلب از اطراف یکی از چشم ها شروع می شوند و چشم مورد نظر کمی باد می کند و پر از اشک می شود و در بعضی موارد با آبریزش بینی و بیرون آمدن خلط نیز همراه است.
۲- سردردهای ثانویه
این نوع سردردها گاهی به دلیل بروز بیماری های معمولی مثل عفونت سینوس ها یا آنفلونزا و بعضی مواقع به وسیله بیماری های حادتری مثل تومور مغزی، ضربه مغزی و مننژیت ایجاد می شوند.
ضد درد
حال که متوجه شدید با چه نوع بیماری مواجه هستید می توانید برای جلوگیری از بروز آن تلاش کنید. اغلب رژیم های غذایی نادرست و شیوه های نامناسب زندگی باعث ایجاد سردرد می شوند. البته دلایل دیگری هم وجود دارد: تازمانیکه نتوانید رییس خود را برای رفتن به سیبری متقاعد کنید و یا گربه پشمالوی همسایه را از بالکن خود بیرون کنید تا بتوانید شب آرامی را سپری کنید، ممکن است سردرد به سراغ شما بیاید.
عوامل رایج ایجاد سردرد
علل وابسته به رژیم های غذایی
مصرف غذاهایی که دارای تیرامین بالا هستند : پنیرهای مانده، ماست، سرکه، سس سویا
مصرف غذاهایی که دارای سولفیت (دی اکسید سولفور) هستند: شراب، میوه های پلاسیده و بعضی جانوران دریایی صدف دار
مصرف الکل : شامل اتانول می باشد که باعث کم شدن آب بدن می شود در چنین شرایطی شریان های خون اتساع پیدا می کنند و همین امر باعث ایجاد سردرد می شود.
استفاده از گوشت های دودی شده، هات داگ، گوشت خوک و گوشت های آماده: کلیه این غذاهای دارای مواد نگهدارنده نیتریت دار هستند که به گوشت رنگ صورتی می دهند و باعث ایجاد سردرد می شوند.
MSG یا نمک اسید گلوتامیک: این ماده برای افزایش طعم مواد غذایی کاربرد دارد که در انواع مختلف پنیرها، برخی چیپس های سیب زمینی، آجیل و سایر فراورده ها به کار می رود.
کافئین: هر چند کافیین برای بالا بردن قابلیت جذب بسیاری از داروها در بدن استفاده می شود اما خود می تواند عامل ایجاد سر درد باشد (به دلیل مصرف بیش از اندازه یا قطع مصرف.) ممکن است متوقف کردن مصرف کافئین باعث ایجاد سر درد شود. این ماده باعث انقباض رگ های خونی می شود. اگر شما استفاده از کافئین را زمانیکه بدن شما به مصرف دوز معینی از آن به طور مداوم عادت کرده باشد قطع کنید این امر باعث اتساع شریان های خونی شده و سبب بروز سردرد می شود.
روش پیشگیری از درد
نوشیدن چای زنجبیلی و یا خیساندن ریشه آن در آب: زنجبیل دارای مقدار کمی آنتی هیستامین می باشد و به عنوان ماده کاهش دهنده تشویش شناخته می شود.
استفاده از میوه ها و سبزی ها را در رژیم غذایی خود افزایش دهید. برای اینکه مطمئن شوید بدن شما به اندازه کافی ویتامین و آنتی اکسیدان دریافت می کند می توانید از قرص های مولتی ویتامین نیز استفاده کنید.
به تدریج مصرف کافئین را کاهش دهید تا بدن شما به آن وابسته نشود.
مصرف غذاهایی را که دارای نیتریت، سولفیت و تیرامین هستند را به طور قابل ملاحظه ای کاهش دهید.
پایین بودن قند خون
سپری کردن چند ساعت بدون غذا، تغذیه نا منظم، استفاده نکردن میزان کافی از غذاها در طول روز، از جمله عللی هستند که می توانند باعث بروز سردرد شوند. روزه گرفتن نادرست (بدون خوردن سحری) بر روی تعداد مشخصی از گیرنده های عصبی تاثیر می گذارد در مقابل شریان های خونی منبسط می شوند و سردرد ایجاد می شود.
روش پیشگیری
میزان غذای یک فرد معمولی را مصرف کنید و در طول روز هر زمان که احساس گرسنگی به شما دست داد از میان وعده هایی که دارای طبخ سریع می باشند استفاده کنید.
کم شدن آب بدن
۶۰ درصد وزن بدن انسان را آب تشکیل می دهد پس به راحتی می توان تصور کرد که هنگامیکه سلول های بدن از بی آبی خشک می شوند و چروک می خورند نتیجه خوشایندی را در بر ندارند. به همین دلیل اگر سلول های عصبی شما حتی به میزان بسیار محدودی نیز آب خود را از دست دهند، شکی وجود نخواهد داشت که شما دچار سردرد می شوید
روش پیشگیری
احساس تشنگی به این معنا است که بدن شما در حال حاضر با کم آبی مواجه است. سعی کنید بیش از اندازه از کلوچه و شیرینی استفاده نکنید. باید ۸ تا ۱۰ لیوان آب در روز بنوشید و اگر ورزش می کنید این میزان را افزایش دهید. در حین انجام تمرین و ورزش بهتر است هر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه یکبار آب بنوشید.
شیوه های زندگی
کمبود خواب، ورزش نکردن، استرس، تنش و افسردگی می توانند شما را به راحتی دچار سردرد کنند.
روش پیشگیری
شما می بایست سطح اندروفین بدن را (هورمون طبیعی ضد درد در بدن) از طریق ورزش های ممتد، خنده و شادی افزایش دهید. در مقابل کاری که برای نامزد خود انجام می دهید از او درخواست کنید که سر و گردن شما را برای رهایی از فشار و درد ماساژ دهد. و یا می توانید یکی از روش های آزاد کردن استرس مثل طب سوزنی، نفس های عمیق و تمدد اعصاب را امتحان کنید شما همچنین می توانید مرکز درد را پیدا کنید و آن قسمت را کمپرس آب سرد کنید تا هم بی حس شده و از تورم نیز جلوگیری شود.
سرگرمی بیش از حد در زیر نور خورشید
قرار گرفتن بیش از اندازه در معرض آفتاب، گرما زدگی و آفتاب زدگی می توانند به میزان زیادی آب بدن شما را کاهش دهند و همانطور که قبلا توضیح داده شد خشک شدن سلول های مغزی باعث ایجاد درهای ناخوشایند در ناحیه سر می شود.
روش پیشگیری
می توانید یک دوش آب سرد بگیرید و آب زیادی بنوشید تا جبران آب از دست رفته بشود و اگر می توانید نباید مدت زمان طولانی در زیر نور خورشید باقی بمانید.
زاویه دید نامناسب
خستگی چشم چه به دلیل نیاز به عینک باشد چه زاویه دید نادرست، به هر حال می تواند ماهیچه های چشم را خسته کند. این ماهیچه ها کنترل حرکت مردمک چشم را به عهده دارند با ایجاد خستگی در این ماهیچه ها شما دچار سر درد می شوید. (البته ما نخواستیم ذکر کنیم که در چنین شرایط چشم های شما لوچ می شوند.) در برخی موارد نادر بیماریهای چشمی نظیر آب سیاه (کوری تدریجی) نیز می توانند باعث بروز سردرد شوند.
روش پیشگیری
هر چند وقت یکبار به چشم پزشکی مراجعه کنید و از چشم دوختن به صفحه کامپیوتر برای ساعت های متمادی پرهیز کنید (اگر کار شما با کامپیوتر است باید هر یک ساعت یکبار از جلوی آن بلند شوید) سر خود را به اندازه آرنجتان بالاتر از سطحی قرار دهید که آنرا مطالعه می کنید و در هنگام مطالعه هر ۱۰ دقیقه یکبار سر خود را بلند کنید و به شیئی که با فاصله زیادی از شما قرار دارد خیره شوید.
داروهای ضد سردرد روی پیشخوان
اگر شما به طور روزانه داروهای ضد سردردی را که بر روی پیش خوان آشپزخانه قرار داده اید مصرف کنید، بدون شک سردرد شما از بین نخواهند رفت. این سردرد ها از انواع جهش یافته می باشند. هنگامیکه شما قرص را مصرف می کنید، سردرد برای مدت زمان کوتاهی فروکش می کند اما هنگامیکه اثر دارو از بین رود، ممکن است سردرد شما به طور شدیدتری باز گردد. بنابراین نیاز شما به دارو دو برابر می شود تا بتواند بر روی درد اثر کند.
روش پیشگیری
وابستگی خود را به مصرف دارو کاهش دهید و سعی کنید روش های مختلف دیگری را امتحان کنید. مثلا رژیم غذاییتان را تغییر دهید و به شیوه های درمانی هومیوپاتی متوصل شوید.
عوامل محیطی
وجود آلودگی صوتی دائمی مثل گربه شوم همسایه و یا تهویه هوا و پنکه های سقفی نیز به شما سر درد های بی پایانی را می دهند.
روش پیشگیری
چند گوش گیر خریداری کنید. اگز ذرات معلق رنگ در هوا پراکنده هستند پنجره ها را باز کنید و اگر در محیط کار با نورهای درخشان و خیره کننده سر و کار دارید حتما عینک های تیره رنگ بر چشم هایتان بزنید.