محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
حمام نوزاد
حمام نوزاد ، این مقاله به شما کمک میکند چگونه به طور صحیح نوزادتان را حمام کنید و مراقبتهای بعد از آن را انجام دهید.
- زمان حمام کردن لحظات خوشی برای والدین و نوزاد میتواند باشد.
- در زمان حمام کردن، کودک بدون مزاحمتِ لباس میتواند راحت بازی کند.
- همچنین زمان حمام کردن بهترین لحظهای است که مادر و نوزاد همدیگر را بهتر میشناسند. مادر نوزاد را لمس میکند و تماس چشمی برقرار میکند.
- اینکه کودک را کی حمام کنید بستگی به وقت و برنامه شما دارد. در هنگام صبح یا موقع خواب میتوان حمام کرد.
- پرستار یا آموزشیار نحوه حمام کردن کودک را به شما نشان میدهد.
- به محض اینکه بند ناف نوزاد افتاد و محل آن خوب شد، شما میتوانید نوزاد را داخل تشت یا وان حمام کنید.
- بند ناف بین ۱۰ روز تا دو هفته می افتد. تا موقع افتادن بند ناف، نوزادتان را با ابر یا اسفنج بشوئید.
مهم:
- هر روز نیاز نیست که نوزادتان را حمام کنید. هر هفته ۲ الی ۳ بار حمام کردن کافی است.
- در روزهای دیگر (غیـر از روزهای حمام کردن) دستها، پاها، و محل کهنه را با آب و صابون بشوئید.
- صورت کودک را فقط با آب بشوئید.
- حمام کردن قبل از شیردهی انجام شود.
- اگر کودک را بلافاصله پس از شیردهی حمام کنید ممکن است کودک استفراغ کن
اقلام مورد نیاز:
- صابون معمولی بدون الکل یا بدون عطر و بو
- لباس نرم و تمیز
- حولههای معمولی یا دارای کلاه
- ظرف آب کم عمق
- کهنه
- لباسها
- پتو
- شانه و برس مو
- قیچی ناخن یا ناخنگیر
روشهای ایمن:
- درجه حرارت باید ۵/۳۷ درجه باشد تا از لرزش و سوختگی جلوگیری شود.
- وقتی که دماسنج برای کنترل دمای آب در دسترس نیست از مچ دست خود برای کنترل استفاده کنید. آب ظرف باید ولرم باشد و گرم و سوزان نباشد.
- پنجرهها و کولرها نباید باز باشد و نباید هوایی جریان داشته باشد. هرگز نوزادتان را حتی برای یک ثانیه تنها رها نکنید.
- اگر تلفن زنگ زد یا کسی در بزند به آن توجه نکرده و به حمام کردن نـوزاد ادامـه دهید. حـوادث خیـلی سریع اتفاق می افتند.
- با دست خود همیشه موقع حمام کردن، سر کودک را بگیرید.
- همیشه نوزاد را محکم نگه دارید. بدن کودکی که صابون زدهاید ممکن است خیلی لیز باشد.
چگونه نوزاد خود را حمام کنید:
تا زمانی که بند ناف نیفتاده است یا محل ختنه ترمیم نشده است، به روشی که پرسـتارِ نـوزادتـان آموزش میدهد، نوزادتان را روی یک حوله تا شده گذاشته و بهوسیله یک اسفنج بدن نوزاد را بشوئید.
بعد از اینـکه محـل بند نـاف یا محل ختنه بهبود یافت، میتوانید نوزاد را در یک لگن یا تشت حمام کنید.
- وسایل را طوری بچینید که دسترسی به آنها آسان باشد.
- دستهایتان را بشوئید.
- لگن مخصوص حمام نوزاد را با آب ولرم پر کنید.
- درجه حرارت لگن را امتحان کنید تا سرد یا زیاد گرم نباشد.
- لباسهای نـوزاد را درآورید و او را در لگن آب قرار دهید یا اگر با اسفنج او را می شوئید روی پتو بگذارید.
چشمها:
- از آب خالی و با یک دستمال تمیز برای تمیز کردن چشمها استفاده کنید.
- برای تمیز کردن چشمها دستمال را از طرف داخل چشم به طرف گوش بکشید.
- از قسمت دیگر پارچه برای تمیز کردن چشم دیگر استفاده کنید.
صورت:
- صورت را نباید با صابون شست. فقط باید با آبِ خالی این کار صورت گیرد.
گوشها:
- پارچه تمیز مرطوب را دور انگشت کوچک خود بپیچید و گوش نوزاد را تمیز کنید. هرگز برای این کار از وسایل نوک تیز استفاده نکنید.
مو و سر:
- وقتی که نوزاد بر روی ملافه یا در لگن دراز کشیده است با استفاده از بازوی خود سر و پشت نوزاد را بلند کرده و محافظت نمایید.
- در این روش علاوه بر این که نوزاد احساس امنیت میکند شما نیز بدن نوزاد را محکم میگیرید.
- سـر نوزاد را خیس کنید.
- کف صـابون را با یک پـارچه تمیز برداریـد و به سر نوزاد بزنید.
- کف صابون را به طور آرام از جلو به پشت سربمالید و مراقب باشید کف صابون به چشمهای نوزاد نرود.
- سر را با آب تمیز بشوئید و سپس با حوله به طور آرام خشک کنید.
بدن:
- کف صابون را با دستمال شستشو بردارید و شروع به شستن گردن، پشت، شکم، بازوها و انگشتان کنید.
- دستمال شستشو را آب بکشیدو قسمتهایی را که صابون زدهاید با آب تمیز بشویید و دوباره دستمال شستشو را آب بکشید.
- کف صابون را برداشته و محل کهنه نوزاد را از جلو به عقب و به طرف باسنها بشوئید.
- بدن نوزاد را با آب تمیز کنید و با یک حوله نرم یا حوله کلاهدار او را خشک کنید.
بعد از حمام:
- نـوزاد را به خوبی خشک کنید.
- لباسهایش را بپوشانید.
- موهایش را شانه بزنید.
- ناخنهای دست و پاها را با یک دستمال شستشو تمیز کنید.
- از ناخن گیر مخصوص برای گرفتن ناخنها استـفاده کنید.
- این مـهم است که ناخنهای نـوزاد را کوتاه نمایید تا خودش را خراش ندهد.
- در صورت تمایل به جز برای صـورت نـوزاد میتوان از محـلولها برای بدن نوزاد استفاده کرد (طبق نظر پزشک) اگر پودر بچه استفاده میکنید، باید همیشه پائـین تر از کمر بپاشید. مخصوصاً” درنـوزادانی که مشکل ریـوی دارند.
- هیچ وقت پودر و محلول را با هم استفاده نکنید. زیرا استفاده همزمان آنها موجب سفت شدن و تحریک پوست میشود.
مراقبت ویژه:
-
اگر سر نوزاد پوسته پوسته، خشک یا کثیف به نظر میرسد به علت عفونت یا شستن ناکافی نیست.
بلکه به علت افزایش هورمونهای قبل از تولد بوده و بی ضرر میباشد، خود به خود رفع میگردد.
برای درمان آن میتوان از مقدار کمی روغن بچه استفاده کرد. روغن را به خوبی بمالید و بگذارید روغن تمام شب یا حداقـل ۸ ساعت بر روی پوست سر نوزاد باقی بماند. برای جلوگیری از روغنی شدن ملافهها و پتوی نوزاد سر نوزاد را با یک محافظ بپوشانید با استفاده از یک شانه با دندانههای نرم موها را به آرامی شانه زده سپس با شامپو تمیز کنید. اگر بعد از شامپو زدن، سر نوزاد خوب نشد ممکن است نیاز باشد هرروز این کار صورت گیرد، تا موها معمولی و تمیز به نظر برسند. اگر بعد از چند روز از انجام این کار موها تمیز نشد به پزشک مراجعه کنید. همیشه موها را بعد از حمام کردن با یک برس شانه بزنید و بعد از هر بار استفاده، برس نوزاد را شسته و خشک کنید.
-
اگر نوزادتان ختنه شده است تمیز کردن و مراقبت از محل ختنه را طبق جزوه مربوطه انجام دهید.
با احتیاط قسمت باقی مانده از پوست آلت نوزاد را برای تمیز کردن به عقب بکشید. هرگز پوست ختنه شده را محکم به عقب نکشید. تا وقتی که محل ختنه خوب نشده اجازه ندارید نوزاد را داخل لگن حمام کنید. محل ختنه معمولاً” در مدت ۲ هفته بهبود مییابد. در دختر بچهها به یاد داشته باشید که اندام تناسلی نوزاد را از جلو به عقب بشوئید. این عمل موجب میشود که مدفوع از مقعد به طرف جلو و سوراخ مثانه هدایت نشود.عفونتهای دستگاه ادراری در دختر بچهها شایع میباشد و علت آن تجمع باکتریهای مدفوع در مثانه است. همیشه به خاطر داشته باشید که لابلای چینهای اندام تناسلی نوزاد را خوب بشوئید. مدفوع و تکههای کهنه را میتوان در لابلای چینهای اندام تناسلی نوزاد پیدا کرد، بنابراین خوب پاک کردن آنها مهم است.
منابع:
- جزوات آموزشی مرکز پزشکی دانشگاه اوهایو