زندگی ماشینی باعث شده تا زوجها به داشتن تنها یک فرزند در زندگی خود بسنده کنند . این در حالی است که والدین تک فرزند همواره احساس گناه میکنند چون بر این باورند که تنها فرزند آنها در طول زندگی خود احساس تنهایی خواهد کرد و به اصطلاح لوس خواهد شد . اما آیا خانوادههای تک فرزند واقعا دچار مشکل خواهند شد و اگر پاسخ مثبت است چگونه میتوان این مشکلات را حل کرد. نظر برجستهترین روانشناسان را در این رابطه مرور میکنیم .
۱) تنهایی :
تنهایی برای یک کودک هم خوب است و هم بد. خوب از این جهت که والدین مجبور نیستند محبت و توجه خود را میان فرزندانشان تقسیم کنند و بد به این دلیل که کودک در برقراری ارتباط با دیگران دچار مشکل میشود و ممکن است حسود شود . چه باید کرد؟ فرصتهای زیادی برای کودک خود(در سنین قبل از دبستان) بوجود بیاورید تا با بچههای همسن ارتباط داشته باشد. دعوت از دوستانی که کودک دارند و یا فرستادن بچه به مهدکودک بهترین راه حل است. همچنین پس از اینکه فرزند شما وارد مدرسه شد ارتباط او با همسن و سالهایش را همواره حفظ کنید . مثلا با بچههای همسایه ارتباط داشته باشد و یا او را در کلاسهای مختلف ثبتنام کنید. سعی کنید با بستگان و خانوادههایی رفت و آمد داشته باشید که فرزند همسن فرزند شما دارند .
۲) رشد سریع :
تک فرزند به دلیل زندگی در یک محیط بزرگسال از لحاظ روحی و روانی بسیار سریعتر رشد میکند و دنیا را از دید بزرگسالان میبیند . چه باید کرد؟ شما و همسرتان باید کمتر به فرزندتان به عنوان تنها همدم خود وابستگی داشته باشید. والدین باید همیشه والدین فرزندشان بمانند نه همدم او .
۳) توقعات بالا :
علت تک فرزندی بسیاری از خانوادهها تجمیع تمام امکانات رفاهی برای تنها فرزند خانواده است. با وجود اینکه تجمیع امکانات برای یک بچه احتمال موفقیت وی را بسیار بالا میبرد اما به موازات آن ممکن است توقعات والدین از فرزند خود را نیز افزایش بدهد . همین موضوع باعث خواهد شد تا فرزند برای موفق شدن و انجام کارهای بزرگ زیر فشارهای روحی و روانی له شود . چه باید کرد؟ کوچکترین کارهای فرزند خود را زیر ذره بین قرار ندهید. اجازه بدهید که وی حریم خصوصی و هویت مستقل برای خود داشته باشد. او باید احساس کند که شما به خاطر همان چیزی که هست دوستش دارید و توقعات غیر معمول از وی ندارید . در فواصل زمانی مشخص با معلمان وی مشورت کنید. آنها میدانند که تواناییهای فرزند شما تا چه حدی است. در صورت آگاهی از این تواناییها دیگر انتظارات غیر معقول از آنها نخواهید داشت .
۴) سرخوردگی :
با توجه به اینکه تک فرزند، کانون تمام توجهات و محبهای والدین در طول زندگی است به همین دلیل تا زمان ورود به دنیای خارج از خانه همه چیز را بر وفق مراد میبیند. اما به محض ورود به این دنیای جدید دچار سرخوردگی میشود چون همه چیز دیگر بر وفق مراد او نخواهد بود . چه باید کرد؟ به فرزند خود بیاموزید که ممکن است در زندگی با ناکامیو مسائل زیادی مواجه شود که بر وفق مرادش نیستند. اما از همه مهمتر درخواستهای فرزند خود را به سرعت اجرا نکنید. به او یاد بدهید که باید برای رسیدن به هدفش تحمل داشته باشد و صبر کند چون دنیای خارج از خانه هم اینگونه است .