پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
بیشتر از دو قرن پیش بومی های آمریکا کشف کرده اند ریشه گیاه توت مار
(Cimiafuga Racemosa) در درمان بسیاری از بیماریهای زنان از جمله گرفتگی (کرامپ) دوره قاعدگی و گرگرفتگی، سردردها، تحریک پذیری و سایر علائم یائسگی مؤثر بوده است. از آنجا که این گیاه بیشتر در درمان زنان مورد استفاده قرار می گیرد، آنها توت مار را “زلف پیر” خواندند. ناراحتی ناشی از یائسگی معمولاً با استفاده از داروی ترکیبی هورمون زنانه استروژن درمان میشود. استروژن میلیونها زن را در طول تغییرات زندگی کمک کرده است، هر چند غالباً دارای عوارض جانبی نیز است. جدی ترین عارضه جانبی آن خطر ابتلا به سرطان سینه است (بسیاری از زنان از سرطان سینه آنقدر وحشت دارند که رنج یائسگی بدون درمان را تحمل می کنند) تعداد معدود اما فزاینده ای از زنان که درصدد آرامش بدون عوارض جانبی استروژن بودند به فواید توت مار پی بردند. گیاه درمانی می تواند همانند استروژن، موجب آرامش باشد بدون اینکه عوارض جانبی جدی در پی داشته باشد.
توت مار در درمان ناراحتیهای زیر مؤثر بوده است:
* ناراحتی قبل از قاعدگی.
* قاعدگی دردناک.
* گر گرفتگی.
* سردرد ناشی از یائسگی.
* تپشهای قلبی ناشی از یائسگی.
* عصبیت و تحریک پذیری ناشی از یائسگی.
بومیهای آمریکا از این گیاه برای درمان سایر عوارض غیرمربوط به قاعدگی یا یائسگی استفاده می کردند. دانشمندان امروزه بتوانائی توت مار در درمان یک سری بیماریها خوشبین هستند. اما این عده از دانشمندان فواید آنرا در درمان کامل این بیماریها به اندازه اثر آن در درمان قاعدگی و یائسگی مطالعه نکرده اند. سایر حالاتی که میتوان با مصرف این گیاه درمان کرد شامل موارد زیر است:
* التهاب، مانند آرتریت و روماتیسم.
* فشار خون نسبتاً بالا.
*احتقان تنفسی ناشی از سرماخوردگیها.
میزان مصرف
میزان مصرفی روزانه این دارو ۴۰ میلی گرم است. اگر تنتور توت مار را مصرف می کنید، این میزان با ۲ میلی لیتر ۳ بار در روز با آب یا چای برابر خواهد بود. ممکن است انواع کپسول یا قرص آنرا ترجیح دهید. مصرف ۲ عدد کپسول یا قرص با میزان مصرفی روزانه توصیه شده برابر خواهد بود. بمنظور تهیه نوشیدنی این دارو، ۲۰ گرم از ریشه خشک شده آنرا با ۱ لیتر آب مخلوط کنید، سپس آنرا بجوشانید و بعد از آن به مدت ۲۰ الی ۳۰ دقیقه آنرا تا زمانی که میزان آب موجود در آن تا ۱/۳ کاهش یابد، بهم زنید. سپس آنرا از صافی عبور دهید، رویش را بپوشانید و در یخچال یا هوای خشک و خنک نگه دارید. مایع مزبور را می توان تا ۴۸ ساعت نگه داشت اگر میزان مصرفی توت مار شما متفاوت است، طبق دستورالعمل تولید کننده یا پزشک خود عمل کنید. همانند اغلب داروها و تقویت کننده ها، به پزشک خود علاقه خود را مبنی بر مصرف توت مار ابراز کنید. باید پس از شش تا هفت هفته مصرف، بهبود خود را حاصل کنید. مصرف آنرا بمدت شش ماه ادامه دهید.
نکات احتیاطی
تحقیقات بعمل آمده در آلمان نشان داده است که عوارض جانبی جدی از توت مار بر جای نمی ماند. به نظر نمی رسد که مصرف دارویی آن سبب افزایش خطر سرطان زنان گردد، هر چند باید قبل از مصرف آن در صورتی که سرطان داشته اید یا در زمره افراد در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان هستید با پزشک معالج خود مشورت کنید. در صورت شیردهی یا باردار بودن از مصرف توت مار اجتناب ورزید. مصرف توت مار سبب تحریک انقباضها و تولد نوزاد نارس می گردد.
در پاره ای از بیماران که میزان مصرفی بالایی داشتند عوارض جانبی از قبیل موارد زیر گزارش شده است:
* درد شکم، اسهال، سرگیجه، سردرد، دردهای مفاصل، تهوع، ضربان قلب کند، لرزش، ضعف بینایی و استفراغ.
توت مار سیاه را با توت مار آبی که نوعی گیاه طبی و مشابه آن است اشتباه نگیرید. اما دانشمندان هنوز توت مار آبی را بطور کامل مطالعه نکرده اند و بی خطر بودن آن هنوز قطعی نیست.
تداخل های احتمالی
از آنجا که توت مار سیاه مثل استروژن عمل می کند، عوارض جانبی آن اگر توأم با داروهای هورمونی مصرف شود به مراتب بیشتر است. اگر قرض ضد بارداری مصرف می کنید یا تحت درمان جایگزینی هورمون (HRT) هستید، از مصرف توت مار اجتناب ورزید.
