پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
رشد صفات ثانویه مردانه در خانمها که ناشی از عدم تعادل هورمونی می باشد را مردانه شدن گویند .
سن : ممکن است از هنگام تولد وجود داشته باشد . اما معمولاً در سالهای بعدی گسترش و بروز می نماید .
ژنتیک : در بعضی موارد ، علت آن ارثی است .
نحوۀ زندگی : عامل قابل توجهی به شمار نمی آید .
به طور طبیعی مقدار اندکی از هورمونهای مردانه در خانمها وجود دارد و این هورمونها توسط غدد آدرنال ( فوق کلیه ) و تخمدانها ساخته می شوند . در هر حال در صورتیکه نولید این هورمونهای مردانه افزایش قابل ملاحظه ای داشته باشد . صفات مردانه متعددی شروع به رشد و ظهور می نمایند و به این حالت مردانه شدن گویند .
مردانه شدن اغلب در سنین بزرگسالی شایع است و موجب علائمی نظیر خشونت صدا ، رشد شدید مو در صورت و سطح بدن که هیرسوتیسم Hirisutism نامیده می شود و کلفتی موهای گیجگاهی و تاج سر می گردد . این علائم اغلب موجب آشفتگی روحی می گردند . این حالت به ندرت در زمان تولد وجود دارند . در صورتیکه در هنگام تولد وجود داشته باشند ، مردانه شدن معمولاً ناشی از اختلال ژنتیکی است که باعث سطوح غیر طبیعی هورمونی می گردد.
علل بیماری
هنگامیکه مردانه شدن دیرتر بروز می نماید ، عوامی احتمالی شامل اختلالات تخمدان نظیر انواع خاصی از کیست تخمدان ، سرطان تخمدان و سندرم تخمدان پلی کیستیک می باشند . سطوح هورمونی نیز می تواند در اثر تومورآدرنال و مصرف هورمونهای مردانه خاصی که ورزشکاران استفاده می نمایند ، افزایش یابد .
علائم بیماری
علائم به تدریج با افزایش هورمونهای مردانه ظاهر می شوند و عبارتند از :
* رشد شدید مو روی صورت و سطح بدن .
* بی نظمی یا عدم قاعدگی .
* کاهش اندازه پستان یا در موارد نادر اختلال در رشد پستانها .
* بزرگ شدن کلیتوریس .
* بزرگی غیر قابل برگشت حنجره ( سیب آدم ) که موجب کلفتی و خشونت صدا می شود .
* ضخیم شدن موهای گیجگاهی و تاج سر .
عدم تعادل هورمونی ممکن است منجر به افزایش رشد عضلانی و ایجاد هیکل مردانه شود .
اقدامات درمانی
پزشک فرد مبتلا را مورد معاینه قرار داده و آزمایشاتی جهت تعیین علت علائم درخواست خواهد کرد که شامل آزمایشات خون جهت اندازه گیری سطوح هورمونی ، MRI یا CT اسکن جهت بررسی تومورآدرنال و سونوگرافی به منظور بررسی تخمدانها خواهد بود . درمان علل بیماری نظیر برداشتن تومور باید موجب بازگشت بعضی تغییرات شود . اگر عاملی برای این بیماری پیدا نشد ، قرصهای ضد بارداری ممکن است برای جلوگیری از تولید هورمون توسط تخمدانها و کاهش سطوح هورمونهای مردانه تجویز شود . برای از بین بردن موهای زائد در صورت و بدن ، استفاده از الکترولیز و موزدایی توصیه می شود
