پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
خبر خوش : بیماری اوسگود – شلاتر خیلی کمتر از اسمش ترسناک است. گرچه یکی از شایع ترین عوامل زانو درد نوجوانان می باشد ولی در واقع اصلاً بیماری نیست بلکه آسیبی است که به دنبال حرکت نابجا و یا شدید مفصل ایجاد می‌گردد. بیماری اوسگود – شلاتر می تواند کاملاً دردناک باشد اما معمولاً خودبخود در عرض ۲۴-۱۲ ماه بهبود می یابد.
بیماری اوسگود – شلاتر چیست؟
بیماری اوسگود – شلاتر التهاب استخوان ، غضروف و تاندون بالای استخوان درشت نی می باشد درست در محلی که تاندون عضله چهارسر ران از روی کشکک زانو عبور می‌کند و به قسمت فوقانی استخوان درشت نی ساق متصل می‌گردد. غالباً فقط یک زانو تحت تاثیر قرار می گیرد . معمولاً در آغاز بلوغ ، زمان جهش رشد، ظاهر می شود. جهش رشد معمولا بین سنین ۱۳ و ۸ سال برای دختران و ۱۵ سال برای پسران آغاز می گردد. بیماری اوسگود – شلاتر در پسران شایعتر است ولی در دخترانی که در ورزش شرکت دارند نیز دیده می شود.
چنانچه نوجوانان در ورزشهایی مانند دویدن، چرخیدن و پریدن مانند بسکتبال، فوتبال، والیبال، تنیس و ژیمناستیک شرکت دارند، در معرض خطر بیشتر بیماری اوسگود – شلاتر می باشند. برخی از پزشکان با مکانیزمهایی که باعث آسیب می شوند مخالفند و بیشتر بر روی نقش استفاده بیش از حد از مفصل و فشار جسمی اتفاق نظر دارند.
جهش رشد کودکان را مستعد این بیماری می کند چراکه رشد سریع استخوان، عضلات و تاندونها همیشه در یک زمان نیست. با ورزش، تفاوت جثه و قدرت بین گروههای عضلانی، فشار غیر عادی بر صفحه رشد بالای درشت نی ایجاد می کنند.
اکثر والدین پس از اینکه کودکشان طی چند ماه از دردهای متناوب شکایت کرد، با پزشک تماس می گیرند. درد ممکن است خفیف بوده و تنها به هنگام فعالیت احساس شود یا شدید و مداوم باشد .
سایر علائم عبارتند از :
· دردی که با ورزش بدتر می گردد.
· تسکین درد با استراحت
· تورم یا قرمزی زیر زانو
· لنگیدن پس از ورزش
· سفتی عضلات اطراف زانو (عضلات خلف ران و ماهیچه چهار سر)
علائمی که در بیماری اوسگود – شلاتر غیر عادی اند عبارتند از : درد به هنگام استراحت ، درد ران بسیار شدیدی که کودک را از خواب بیدار می کند و باعث گریه وی می‌شود. اگر کودکتان هر یک از این علائم را تجربه می کند با پزشکش تماس بگیرید.
چگونه درمان می شود؟
بیماری اوسگود – شلاتر تا سن ۱۸ سالگی یا وقتی استخوانهای نوجوانی به رشد عادی رسیدند برطرف می گردد. تا آن زمان، فقط نیاز به رفع علائم می باشد. استراحت راه حل تسکین درد می باشد. در موارد خفیف، پزشکان توصیه می کنند کودکان فعالیت خود را که باعث درد می شود، محدود سازند. شاید بتوانند مادامی که درد خفیف بوده و طی ۲۴ ساعت برطرف می شود به ورزش خود ادامه بدهند. وقتی علائم ناگهان ظهور می کنند، وقفه کوتاهی در ورزش شاید ضروری باشد.
پس از برگشتن کودکتان به بازی، کف کفش ضربه گیر می تواند از فشار به زانو بکاهد. استفاده از کیسه آب گرم به مدت ۱۵ دقیقه قبل از ورزش و گذاشتن یخ به مدت ۲۰ دقیقه پس از فعالیت می تواند از تورم بکاهد. برنامه کششی خوب که اصولاً بر عضلات عقب ران و ماهیچه چهار سر متمرکز است پیش و پس از ورزش مهم می باشد . پزشک کودکتان هم ممکن است ایبوپروفن را توصیه کند. موارد شدیدتر نیاز به استراحت بیشتری دارند. معمولاً وقفه کامل ورزش و فعالیتهای بدنی برای کودکان فعال بسیار دشوار است اما زانو نمی تواند بدون استراحت بهبود یابد. زانو بعضی نوجوانان را بایستی با گچ‌گیری مدتی بی حرکت نگه داشت.
عوارض بیماری اوسگود – شلاتر معمولاً نادراست. بعضی کودکان دچار برآمدگی همیشگی و بدون درد در زیر زانو می شوند. در موارد نادر، کودکان دچار رشد دردناک و استخوانی زیر کشکک زانو می شوند که باید با جراحی برطرف شود. حدود ۶۰ درصد از جوانانی که بیماری اوسگود – شلاتر دارند، به هنگام زانو زدن دچار درد می‌شوند.
مراقبت از کودکتان
تمرین و ورزش منافع بسیاری دارد اما خطر آسیب دیدگی وجود دارد. مطابق با گفته موسسه ملی امنیت ورزش جوانان ، فعالیتهای ورزشی دومین عامل جراحت در نوجوانان پسر و دختر است . حتی با وجودیکه از این بیماری نمی توان پیشگیری کرد ولی تاثیرش را می توان با پیروی از راهنمایی های ایمنی ورزشی کاهش داد :
* والدین و مربیان باید ورزشکاران جوان را آموزش دهند تا استخوانها را به هنگام کسب مهارتهای ورزشی محافظت نمایند.
* مربیان باید به برنامه های ورزشی نظارت داشته باشند.
* کودکان باید به مدت ۳۰-۱۵ دقیقه پیش و پس از فعالیتها خودشان را سرگرم کرده و کشش عضلانی داشته باشند.
* کودکان آسیب دیده هرگز نباید ترغیب به ادامه بازی شوند.
