حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد بدن ما از آب تشکیل شده است. بیشتر خون، آب است و همینطور عضلات، ریهها و مغز حاوی مقدار زیادی آب میباشند. بدن ما برای متعادل ساختن درجه حرارت بدن و برای انتقال مواد مغذی به اعضا، نیاز به آب دارد. آب موجب انتقال اکسیژن به سلولها میشود. همچنین مواد اضافی را از بدن خارج میکند و نیز عملیات ساخت مفاصل و اعضا را بر عهده دارد.
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
آب بدن از چه منابعی تامین میشود؟
حدود ۲۰ درصد از آب بدن ما از غذاها تامین میگردد. بقیه آب مورد نیاز از نوشیدنیهای مختلف تامین میشود که عبارتد از : – یکی از بهترین نوشیدنیها، آب میباشد. نوشابه و نوشیدنیهای شیرین دارای مقدار زیادی کالری میباشند. – نوشابه های ورزشی حاوی املاح و عناصر مغذی میباشند و برای ورزش مفید هستند.
آب میوهها و سبزیجات دارای ویتامینها و املاح میباشد و مصرف آنها آب و فیبر را به بدن می رساند .
نوشیدنی های دارای کافئین مانند چای و قهوه نیز دارای مقداری آب میباشند. ولی در صور ت مصرف بیش از حد با افزایش ادرار منجر به کم آبی بدن و یبوست می شوند .
به چه مقدار آب نیاز دارید؟
تحقیقات نشان داده که شما میتوانید مقدار آب مورد نیاز خود را از طریق زیر بدست آورید:
وزن خود را بر حسب کیلو گرم حساب کرده و عدد حاصله را در ۳۰ میلی لیتر یا سی سی ضرب نمایید . هر لیوان معمولی معادل ۲۴۰ میلیلیتر است.برای مثال فردی با وزن ۵۰ کیلوگرم ، مقدار ۵۰ ×30 = (1500 میلیلیتر)، آب باید دریافت کند، یعنی تقریبا ۶ لیوان آب. * اگر ورزش میکنید، باید هر ۲۰ دقیقه یک بار، یک لیوان آب بنوشید.
اگر با هواپیما به سفر میروید، باید در هر یک ساعت پرواز، یک لیوان آب بنوشید. اگر می خواهید مقدار زیادی آب را در طول روز بنوشید، آن را به دفعات متعدد مصرف کنید و همه آن را یک باره ننوشید، زیرا در غیر این صورت، از آب زده خواهید شد و حالت تهوع پیدا خواهید کرد. علائم کم آبی بدن شما در حالت عادی، هنگام ادرار کردن، تنفس، تعریق و فعالیت بدنی شدید، مقدار زیادی آب از دست میدهید. مواد ادرار آور نظیر قرصهای کافئیندار و نوشیدن الکل نیز احتیاج به آب را دو برابر میکنند.
با از دست دادن آب، فقط آب بدن کم نمیشود، بلکه الکترولیتهای بدن نیز کم میگردند.یکی از مهمترین عملکردهای روده بزرگ (کولون)، بازجذب آب است. در افرادی که با عمل جراحی کولون برداشته شده، روده نمیتواند کار خود را انجام دهد، در نتیجه مدفوع آبکی است.
نشانههای کم آبی عبارتند از:
تشنگی (جزو اولین علامتهای کم آبی بدن) ، ادرار بودار و زرد پررنگ (برخی داروها و ویتامین B2 نیز رنگ ادرار را پررنگ می کنند)، گرفتگی شکم یا پا، درد مزمن مفاصل و عضلات و کمر، کم ادراری، تولید کم اشک، پوست خشک، لب خشک و چسبناک، خستگی و یبوست و در دراز مدت سنگ های کلیوی .
تذکر مهم :
قبل از این که احساس تشنگی کنید آب بنوشید زیرا وقتی تشنگی ایجاد شد مدت هاست که بدن دچار کم آبی بوده است . نکته : نسبت آب به چای شما باید بیشتر باشد یعنی اگر ۳ فنجان چای می نوشید باید حدود ۶ لیوان آب بنوشید . جلوگیری از کم آبی بدن – وقتی مشغول کار کردن هستید، یا در حال مسافرت و یا ورزش کردن می باشید، برای آن که آب بدن خود را از دست ندهید، بهتر است یک بطری آب همیشه همراهتان باشد و مرتب آن را بنوشید. در این صورت دیگر نگران کم آبی بدنتان نباشید.
اگر شما مشکلی در کلیه و یا غدد فوق کلیه دارید و یا داروهای ادرارآور مصرف میکنید، حتما از پزشک خود راجع به مقدار آب مورد نیاز بدنتان سئوال کنید. – اگر شما مجبورید مقدار زیادی آب را در طول روز بنوشید (مثل بیماران مبتلا به سنگ کلیه)، آن را به دفعات متعدد مصرف کنید و همه آن را یک باره ننوشید، زیرا در غیر این صورت، از آب زده خواهید شد و حالت تهوع پیدا خواهید کرد.
در مورد نوزادان زیر شش ماه، آب مورد نیاز از طریق شیر مادر یا شیر خشک تامین می شود و نیاز به آب اضافی ندارند. اگر هم خواستید به نوزادتان آب بدهید، باید تحت نظر پزشک باشد. آیا می دانید که : نوشیدن یک جرعه آب برای یک فرد بزرگسال معادل ۳۰ میلی لیتر مایعات است، در حالی که برای کودک معادل ۱۵ میلی لیتر.
تذکرات مهم در هوای گرم تابستان:
۱-هنگامی که روی سرتان آب می ریزید، احساس خوبی به شما دست می دهد، ولی این کار روی دمای مرکزی بدن شما تأثیری نمی گذارد. بایستی در هوای گرم تابستان مقدار زیادی آب و مایعات برای بدن خود فراهم کنید.
۲ -همیشه لباس های نازک و نخی با رنگ روشن بپوشید.
۳ – تا جایی که برایتان امکان دارد، در سایه و محل های خنک بایستید و کار کنید.
نکته :
بایستی به خاطر داشته باشید هر موقع، فردی در هوای گرم دچار سرگیجه، بی حالی و بی هوشی شد ، فوراً او را به پزشک برسانید. آیا مصرف ببیش از حد آب مضر است ؟ در صورت مصرف بیش از حد آب ویتامین های محلول در آب بدن که شامل ویتامین های C , B می باشند از بدن دفع می شوند و از سوی دیگر نمک و مواد معدنی موجود در بدن نیز یا دفع شده و یا بسیار رقیق می گردند . آیا بزرگی شکم پس از نوشیدن آب همان چاقی است ؟ خیر . چاقی و بزرگی شکم ناشی از آن به علت تجمع چربی است و ربطی به آب ندارد .
به نقل از پزشک آنلاین