بیماری های قلبی عروقی یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در دنیا است. همچنین شایعترین علل مرگ و میر در کشور ما نیز بیماری های قلبی عروقی است.
افزایش این نوع بیماریها از تغییرات در رژیم غذایی، فعالیت بدنی و مصرف دخانیات تاثیر میپذیرند و این بیماریها عمدتا به دلیل تغییر در شیوه زندگی ناشی از شهرنشینی و صنعتی شدن بروز میکنند.
امروزه مردم نسبت به گذشته، بیشتر غذاهای پرکالری مصرف میکنند و از طرفی تحرک بدنی آنها نیز کمتر از گذشته شده است. بنابراین یکی از مهمترین مداخلات به منظور پیشگیری و کنترل بیماری های قلبی عروقی اصلاح رژیم غذایی است.
اختلال در چربیهای خون (بالا بودن سطح کلسترول خون)، کم تحرکی، فشار خون بالا، رژیم غذایی نامناسب، استرس و فشارهای روحی – روانی، چاقی و استعمال دخانیات از عوامل موثر در بروز بیماریهای قلبی _ عروقی به شمار میروند.
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
توصیههای تغذیهای موثر در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی
– تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه:
تعادل به معنی مصرف مقادیر کافی از مواد غذایی مورد نیاز برای حفظ سلامت بدن است و تنوع یعنی مصرف انواع مختلف مواد غذایی که در پنج گروه اصلی غذایی (گروه نان و غلات، گروه شیر و لبنیات، گروه گوشت، تخممرغ، حبوبات و مغزها، گروه میوهها و سبزیها) معرفی میشوند.
– کاهش مصرف چربی و روغن در برنامه غذایی:
غذاها تا حد امکان به صورت آب پز، بخارپز یا کبابی مصرف شوند و از سرخ کردن زیاد غذا خودداری شود.
همچنین لازم است مصرف غذاهای سرخ شده، سوسیس، کالباس، خامه، چیپس، پفک، سسها، مغز، دل و قلوه، کله و پاچه در برنامه غذایی کاهش یابد. پوست مرغ و چربیهای قابل مشاهده گوشت و مرغ قبل از طبخ جدا شود و از قسمتهای کمچرب گوشت استفاده شود.
از گوشتهای کمچرب مانند گوشت مرغ و ماهی استفاده شود .
همچنین لازم است از انواع لبنیات کمچرب مانند شیر، ماست و پنیر استفاده شود و از مصرف پیه و دنبه که حاوی چربیهای اشباع هستند خودداری کنید.
از مغزهایی مانند گردو، فندوق و بادام که دارای چربیهای مفید هستند نیز به مقدار مناسب استفاده کنید.
– توجه به نوع روغن مصرفی:
از روغنهای مایع مانند روغن زیتون و کنجد به جای روغن نباتی مایع و جامد (برای پیشگیری از افزایش کلسترول خون) استفاده شود.
از مصرف غذاهای سرخ کرده پرهیز شود و در صورت لزوم از روغن کنجد استفاده شود؛ چرا که روغن جامد هیدروژنه حاوی اسیدهای چرب اشباع و اسیدهای چرب ترانس است که خطر ابتلا به امراض قلبی و عروقی را افزایش میدهد.
مصرف روغن زیتون و مغزها به دلیل کنترل انرژی دریافتی باید متعادل باشد. از روغنهای مایع معمولی و روغن زیتون در سرخ کردن غذاها استفاده نشود.
– کاهش مصرف مواد قندی:
مصرف بیش از حد مواد قندی و نشاستهای مانند برنج، ماکارونی، شیرنی، کیک، شکلات، مربا، عسل، نوشابهها باعث افزایش وزن، بالا رفتن فشار خون و چربی خون شده و منجر به بروز بیماریهای قلبی – عروقی میشود. بنابراین باید در برنامه غذایی روزانه از مصرف بیش از اندازه این مواد خودداری شود.
از میوههای تازه به جای شیرینی و شکلات به عنوان میان وعده استفاده شود.
از دوغ کم نمک و بدون گاز، آب و آب میوههای طبیعی به جای نوشابههای گازدار استفاده شود. از مصرف زیاد قند و شکر همراه با چای خودداری شود. همچنین زیادهروی در مصرف کشمش و خرما به افزایش کالری دریافتی و چاقی منجر خواهد شد.
– کاهش مصرف نمک:
مصرف نمک باید هنگام تهیه و طبخ غذا کاهش یابد و از نمکدان در هنگام صرف غذا و سر سفره استفاده نشود.
از مصرف غذاهای کنسرو شده و بسیاری از مواد غذایی بستهبندی شده آماده به دلیل دارا بودن مقادیر زیادی نمک خودداری شود.
از مصرف بیش از اندازه غذاهای شور مانند ماهی دودی، آجیل شور، چیپس، پفک، انواع شور، سوسیس و کالباس خودداری شود.
از سبزیهای تازه، سیر، لیموترش تازه، آب نارنج، آویشن، شوید و … برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک استفاده شود.
– افزایش مصرف فیبر:
فیبرها ترکیباتی هستند که در دیواره سلولهای گیاهان مانند سبزیها، میوهها، سبوس، غلات کامل، حبوبات و مغزها وجود دارند.
مصرف فیبرها خطر ابتلا به بیماریهای قلبی – عروقی را کاهش میدهند و همچنین از یبوست پیشگیری میکنند.
– افزایش مصرف میوهها و سبزیها در برنامه غذایی روزانه:
میوهها و سبزیها در پیشگیری از بیماریهایی نظیر بیماریهای قلبی _ عروقی و برخی از انواع سرطانها به خصوص سرطانهای سیستم گوارشی و یبوست موثرند، بنابراین مصرف ۳ تا ۵ واحد از میوهها و سبزیها در برنامه غذایی روزانه توصیه میشود.
در برنامه غذایی روزانه سبزیها یا سالاد (کاهو، کلم، گوجهفرنگی، خیار، هویج، فلفل دلمهای سبز و …) همراه با غذا مصرف شود.
میوههای تازه به عنوان میان وعده مصرف شوند. به جای تنقلاتی که ارزش غذایی کمی دارند از خشکبار (برگه زردآلو، کشمش و …) و سبزیهای تازه (هویج، گلکلم، خیار، گوجهفرنگی و …) به عنوان میان وعده استفاده شود.
همچنین برای داشتن قلب سالم، فعالیت بدنی، ورزش منظم متناسب با سن و شرایط جسمی خود را فراموش نکنید.
روزانه حداقل ۳۰ دقیقه پیادهروی کنید. استرس و فشارهای روانی یکی از عوامل ابتلا به بیماریهای قلبی است، روشهای کنترل و برخورد مناسب با استرس را یاد بگیرید.
برای مشاوره آنلاین با پزشکان مجموعه پارسی طب در خصوص این بیماری به سامانه مشاوره آنلاین پارسی طب مراجعه فرمایید.