التهاب ملتحمه چشم

ملتحمه غشاء نازک و شفافی است که روی سفیدی چشم (صلبیه) و سطح داخلی پلک ها را پوشانده است.

التهاب این غشاء کونژنکتیویت نامیده میشود که ممکن بدلایل عفونی و یا غیرعفونی رخ می دهد.

علل التهاب ملتحمه چشم:

از میان انواع غیرعفونی، شایعترین نوع کونژنکتیویت نوع حساسیتی یا آلرژیک است.

این مشکل بر اثر حساسیت به موادی از قبیل مواد آرایشی، عطر، داروها و محلول لنزهای تماسی۴ ایجاد شده و ممکن است در افرادی که حساسیت فصلی دارند نیز دیده می شود. این نوع از کونژنکتیویت مسری نیست.

نوع عفونی کونژنکتیویت بر دو نوع است:

1. در نوع اول عفونت و التهاب حاصل از ویروس می باشد.
   – معمولا با سرماخوردگی و گلو درد همراه است.
2. نوع دوم کونژنکتیویت ناشی از باکتری (باکتریال) معمولا بر اثر آلودگی با باکتری ایجاد شده و شدت آن به نوع و گونه باکتری بستگی دارد.

 علایم و نشانه هاd التهاب ملتحمه چشم :

• بارزترین علامت کونژنکتیویت قرمزی چشم بر اثر التهاب است.
• یک یا هر دو چشم می تواند قرمز و چسبناک شود، اما بینایی چشم تحت تأثیر قرار نمی گیرد.
• ممکن است احساس وجود شن ریزه یا جسم خارجی در چشمهای خود داشته باشید.
  – که معمولاً با درد همراه نمی باشد.(شکل ۳-۱ و ۴-۱)
• در کونژنکتیویت آلرژیک معمولأ هر دو چشم درگیرمی شود.
• خارش و قرمزی همراه با اشکریزش و تورم پلک ها پدید آمده و بیمار ممکن است بدلیل حساسیت آبریزش بینی هم داشته باشد.
• در نوع ویروسی، معمولا درگیری با یک چشم شروع شده و ممکن است در ادامه، چشم دیگر نیز درگیر شود.
• علائم دیگری نظیر اشک ریزش شدید، ترشح آبکی و قرمزی چشم و حتی در بعضی موارد تورم پلک ها نیزدیده می شود.
• کونژنکتیویت باکتریال (میکروبی) هر دو چشم را درگیر کرده و سبب ترشحی غلیظ می شود که ممکن است بخصوص هنگام بیدار شدن از خواب سبب چسبیدن پلک ها به هم گردد. علائم دیگرآن عبارتند از:
  – تورم ملتحمه و پلک ها،
  – قرمزی،
  – سوزش،
  – درد و اشکریزش.
  – این نوع از کونژنکتیویت معمولاً ابتدا یک چشم را درگیر می کند ولی به سادگی به چشم دیگر منتقل می شود.

 تشخیص:

کونژنکتیویت معمولا در یک معاینه ساده چشم پزشکی با استفاده از اسلیت لامپ۵ تشخیص داده می شود. در بعضی از موارد چشم پزشک ممکن است برای تشخیص نوع باکتری عامل کونژنکتیویت ترشحات چشم را برای کشت به آزمایشگاه بفرستد.

پیشگیری و درمان التهاب ملتحمه چشم :

از آنجا که انواع ویروسی و باکتریال کونژنکتیویت مسری بوده و براحتی منتقل می شوند پیشگیری نقش بسیار مهمی در جلوگیری از انتقال آلودگی به چشم دیگر بیمار و نیز سایر افراد دارد. ب

رای پیشگیری مؤثر توجه به نکات زیر لازم است:

• شستشوی مرتب دستها و خودداری از مالیدن چشم.
  – آلودگی در بسیاری از موارد بر اثرخاراندن چشم درگیر و انتقال از طریق دست آلوده اتفاق می افتد.
• استفاده نکردن از حوله و بالش مشترک
• عدم استفاده از لوازم آرایشی مشترک نظیر خط چشم، سایه چشم و…
• استفاده نکردن از قطره های چشمی مشترک
• شنا نکردن (بعضی از باکتری ها می توانند از طریق آب منتقل شوند)
• ضد عفونی کردن میز و پیشخوان محل کار یا آشپزخانه منزل
• خودداری از دست دادن با دیگران
• عدم استفاده مجدد از دستمال جهت پاک کردن چشم. بهتر است از دستمال کاغذی و بصورت یک بار مصرف استفاده شود.
• جهت پیشگیری از ابتلای سایرین توصیه میشود که فرد بیمار تا مدت ۱۰ روز در محلهای شلوغ مثل مدرسه یا مهدکودک حاضر نشود.

آلرژیک کونژنکتیویت

در نوع آلرژیک کونژنکتیویت، کمپرس سرد و استفاده از اشک مصنوعی در موارد خفیف کمک کننده است.

در موارد شدیدتر ممکن است با تجویز پزشک از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی۶ و آنتی هیستامین ها استفاده شود. در بعضی از بیماران که دائماً کونژنکتیویت آلرژیک دارند ممکن است از قطره های استروئیدی نیز استفاده شود. نکته قابل توجه آن است این داروها جهت کنترل آلرژی بکار می روند و قادر به ریشه کن کردن این بیماری نیستند. بنابراین ممکن است بیمار تا مدت ها جهت کنترل بیماری نیازمند مصرف دارو باشد. نکته مهم دیگر آن است که مصرف قطره های چشمی بطور مداوم، بویژه قطره های استروئید، بدلیل احتمال بروز عوارض جدی می بایست تحت نظارت مستقیم چشم پزشک صورت گیرد.

نوع ویروسی بیماری مانند سرماخوردگی درمان خاصی ندارد و معمولا برای آن داروی خاصی تجویز نمی شود ولی علائم بیماری را می توان با استفاده از کمپرس سرد و اشک مصنوعی تخفیف داد. در موارد خیلی شدید نیز با توجه به نظر پزشک می توان از قطره های استروئیدی (کورتون)  برای کاهش التهاب استفاده کرد. کونژنکتیویت ویروسی معمولا ظرف سه هفته بهبود می یابد.

دردرمان نوع باکتریال معمولا ازقطره ها یا پماد های آنتی بیوتیک استفاده می شود که توسط پزشک به شما تجویز خواهد شد. چند روز طول خواهد کشید تا چشم های شما به درمان جواب دهند. اگر چشم شما بسیار چسبناک است با آب جوشیده سردشده آنها را شسته، سپس با یک حوله پاک آن را خشک و تمیز کنید. به هیچ وجه از پوشش (پد)۷ یا بانداژ بر روی چشم خود استفاده نکنید، چون سبب می شود که عفونت در چشم شما مانده و وضعیت را بدتر کند.

توصیه ها:

هر چند کونژنکتیویت معمولاً عفونتی خفیف بوده و مشکل چندانی ایجاد نمی کند ولی گاهی ممکن است شدت یافته و منجر به مشکلات جدی تری شود بنابراین توصیه می شود در صورت بروزعلائم حتماً به چشم پزشک مراجعه کنید. در طول درمان نیز چنانچه علائم شدید تر شده، دچار درد شدید در چشم و یا تغییری در دید خود شدید حتما پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید. نکته دیگر اینکه اگر فرزند شما به کونژنکتیویت مبتلا شده است، نباید تا زمانی که درمان شود به مدرسه یا استخر برود.