پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
آبسه پستان عبارست است از یک ناحیه عفونی شده بافت پستان که در اثر مبارزه بدن باعفونت، چرک در آن جمع می‌شود، آبسه دربر گیرنده بافت پستان، نوک پستان، غدد شیری، و مجراهای شیری است.
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
- 1 ـ علایم شایع آبسه پستان :
ـ علایم شایع آبسه پستان :
۱. درد، حساسیت به لمس، قرمزی و سفتی پستان
۲. تب و لرز
۳. احساس ناخوشی عمومی
۴. دردناک شدن گره‌های لنفاوی زیر بغل
ـ علل بیماری آبسه پستان :
وارد شدن باکتری‌ها از راه نوک پستان (معمولاً از راه زخم‌های کوچک روی نوک پستان که در روزهای اولیه شیردهی ایجاد می‌شوند).
ـ عوامل افزایش‌دهنده خطر:
۱. عفونت لگنی پس از زایمان
۲. دیابت (مرض قند)
۳. آرتریت روماتویید
۴. استفاده از داروهای استروییدی
۵. سیگار کشیدن به مقدار زیاد
۶. سابقه برداشتن قسمتی از پستان همراه با اشعه درمانی
۷. پستان مصنوعی سیلیکونی
ـ پیشگیری از آبسه پستان :
۱. نوک پستان و خود پستان را پس از هر بار شیردهی کاملاً بشویید.
۲. اجازه ندهید کودک شیرخوارتان نوک پستان شما را گاز بگیرد یا بجود.
۳. از پارچه‌هایی که پستان را اذیت می‌کنند استفاده نکنید.
۴. نوک پستان را پس از شیردهی با پماد ویتامین ـ آ و د، یا سایر داروهای موضعی، نرم کنید (در صورت توصیه).
ـ عواقب مورد انتظار:
با درمان معمولاً در عرض ۱۰-۸ روز خوب می‌شود. برای تسریع بهبود آبسه، گاهی تخلیه آن ضروری است.
ـ عواض احتمالی آبسه پستان :
ندرتاً لازم است شیردهی متوقف شود، حتی در مواردی که عفونت شدید است. گاهی لزوم مصرف بعضی آنتی‌بیوتیک‌ها (به خصوص تتراسیکلین) و داروهای ضد درد موجب می‌شود که شیردهی برای مدت کوتاهی قطع شود. در این حالت باید شیر را مرتباً پمپ نمود.
ندرتاً ممکن است فیستول ایجاد شود (فیستول عبارت است از به وجود آمدن یک مجرای غیرطبیعی بین دو عضو بدن، یا بین یک عضو و محیط بیرون از بدن)
ـ درمان آبسه پستان:
از پارچه یا حوله آب گرم برای تخفیف درد و تسریع التیام استفاده کنید (اگر آب سرد را امتحان کردید و دیدید بهتر است، از آب سرد استفاده کنید).
تا زمان خوب شدن عفونت پستان، شیردهی به نوزاد را از آن پستان متوقف کنید. به طور منظم از یک پمپ مخصوص پستان برای خارج ساختن شیر از پستان عفونی شده استفاده کنید، تا زمانی که بتوانید شیردهی را مجدداً از آن پستان از سر بگیرید. جراحی برای تخلیه آبسه (معمولاً انجام نمی‌شود).
ـ داروها:
۱. آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت لزوم، برای مبارزه با عفونت.
۲. استفاده از داروهای ضد درد معمولاً تنها برای ۷-۲ روز پس از انجام عمل جراحی لازم است.
ـ فعالیت:
پس از درمان، فعالیت‌های عادی خود را به محض رو به بهبود گذاشتن علایم از سر گیرید.
ـ رژیم غذایی:
هیچ رژیم خاصی توصیه نمی‌شود.
ـ در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمائید:
۱. اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم آبسه پستان را دارید.
۲. اگر یکی از مشکلات زیر به هنگام درمان رخ می‌دهد: تب؛ شدید شدن درد؛ گسترش عفونت علی‌رغم درمان؛ علایم در عرض ۷۲ ساعت رو به بهبود نگذارند.
۳. اگر دچار علایم جدید و غیرقابل کنترل شده اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
آیا شیر دادن در زمان وقوع آبسه پستان ممنوع است؟
درمان آبسه نیز شبیه ماستیت است هر چند ممکن است برای تخلیه چرک نیاز به شکافتن آبسه هم باشد . به طور کلی تغذیه شیرخوار با شیر مادر در موارد بروز آبسه پستان ، از پستان مبتلا منعی ندارد مگر این که آبسه به مجاری شیر سر باز کرده باشد البته معمولا آبسه به بیرون از نسج پستان باز می شود.
به طور کلی اگر آبسه پستان شکافته شود و شکاف نزدیک به نوک پستان نباشد ادامه تغذیه از پستان مبتلا بدون اشکال است اما اگر محل شکاف به نوک پستان و هاله نزدیک باشد مادر می تواند مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت شیر آن پستان را بدوشد و دور بریزد ولی تغذیه کودک را از پستان دیگر ادامه دهد.
اگر نوک پستان مادر مبتلا به زخم یا شقاق شود چه باید کرد؟
زخم و شقاق نوک پستان علل مختلفی دارد ،از جمله وضعیت نادرست گرفتن پستان مادر توسط شیرخوار، شستشوی مکرر پستان با الکل و صابون یا استفاده از محلول ها یا کرم هایی که نوک پستان را تحریک می کنند. برای درمان باید کودک را به دفعات و در حالات مختلف شیرداد و از شستن پستان با آب و صابون قبل از هر بار شیردهی پرهیزکرد، از مصرف مواد تحریک کننده نوک پستان نیزخودداری نمود.
بهترین روش برای بهبود شقاق پستان باقی گذاردن یک تا چند قطره شیر مادر روی نوک پستان در پایان تغذیه شیرخوار و در معرض هوا و نور خورشید قرار دادن پستان است.
استفاده از گرمای خشک مثلا گرمای سشوار ( با درجه کم ) روزی ۳ تا ۵ بار هر بار ۳ تا ۵ دقیقه و با فاصله حداقل ۷ تا ۸ سانتی متر از محل شقاق ، بسیار موثر و کمک کننده است.
همچنین می توان یک لامپ ۶۰ وات معمولی را روشن و در فاصله ۴۰ سانتی متری نوک پستان برای مدت ۲۰ دقیقه قرار داد و این کار را ۴ بار در ۲۴ ساعت تکرار نمود.
برفک نوک پستان چرا به وجود می آید و چگونه درمان می شود؟
برفک معمولا به دنبال مصرف آنتی بیوتیک به وجود می آید .
پوست ناحیه مبتلا قرمز، براق ،پوسته پوسته و نوک پستان نیز کمی کمرنگ تر می شود. گاهی اوقات شیرخوار هم مبتلا به برفک دهان است که در این حالت هم مادر و هم شیرخوار باید درمان شوند. مدت درمان مادر ۱۴ روز و با محلول یا کرم نیستاتین است که روزی ۴ بار بعد از شیر دادن روی نوک و هاله پستان مالیده می شود.
درمان شیرخوارفقط با محلول نیستاتین می باشد که روزی ۴ بار و هر بار بعد ازشستن وخشک کردن ناحیه ،۱۵ قطره از محلول را باید به آرامی در سطح داخلی دهان شیرخوار یعنی داخل گونه ها، لثه ها و روی زبان مالید.
باید توجه داشت که مدت درمان به طورمعمول ۱۴ روز است و بهترین زمان بلافاصله بعد از تغذیه است که اثر آن تا نوبت بعدی تغذیه باقی می ماند. درمان مادر و کودک نیز باید تواما ادامه یابد.
