کم اشتهایی (دلایل و پیامدها)

کم اشتهایی به حالتی گفته می‌شود که میل به خوردن کاهش می‌یابد. گاهی نیز به آن «بی‌اشتهایی» نیز گفته می‌شود. بسیاری از بیماری‌ها از بیماری‌های ذهنی تا بیماری‌های فیزیکی، ممکن است سبب کم‌اشتهایی شوند. اگر کم‌اشتهایی طولانی شود ممکن است پیامدهایی مانند کاهش وزن یا سوء تغذیه داشته باشد، بنابراین یافتن دلیل کم‌اشتهایی و درمان آن بسیار مهم است.

عواملی که سبب کم‌اشتهایی می‌شوند عبارتند از :

ویروس و باکتری یکی از عوامل کم اشتهایی

• عفونت ویروسی یا باکتریایی سبب کم اشتهایی می‌شوند.
• کم اشتهایی همراه با سایر نشانه‌های آنفولانزا مانند سرفه، عطسه و خستگی پدیدار می‌شود.
• البته این بیماری‌ها زودگذر هستند و پس از چند هفته کاملا بهبود می‌یابند و کم‌اشتهایی نیز برطرف می‌شود.

عوامل روانی

• دلایل روانی متعددی برای کاهش اشتها وجود دارد.
• در هنگام غم، افسردگی یا اضطراب اشتها کاهش می‌یابد.  خستگی و استرسی نیز سبب کاهش اشتها می‌شود.
• اختلالات خوردن مانند بی‌اشتهایی عصبی نیز یکی از دلایل از بین رفتن اشتها است.
• فرد مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی برای کاستن از وزنش عمدا خود را گرسنگی می‌دهد.
• وزن این افراد معمولا کمتر از حد لازم برای سلامتی است؛ و این افراد ترس زیادی از افزایش وزن دارند.
• بی‌اشتهایی عصبی ممکن است سوء تغذیه نیز ایجاد کند.

دلایل فیزیکی 

بیماری‌های زیر ممکن است سبب کاهش اشتها شوند:

• بیماری‌های مزمن کبد یا کلیه،
• نارسایی قلبی،
• هپاتیت،
• ایدز،
• زوال عقل،
• کم کاری تیروئید،
• گاهی سرطان نیزممکن است سبب کم ‌اشتهایی شود، به ویژه اگر در نواحی کولون، معده، پانکراس یا تخمدان باشد.
• همچنین بارداری در ماه‌های اول نیز سبب بی‌اشتهایی می‌شود.

داروها و کم اشتهایی

• بعضی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، کدئین، مورفین و داروهای شیمی‌درمانی سبب اشتها کم می‌شوند.
• مواد مخدر مانند کوکائین، هروئین و آمفتامین نیز ممکن است سبب کم‌ اشتهایی شوند.

درمان‌های خانگی

• اگر دلیل کم‌ اشتهایی بیماریهای مزمن یا سرطان باشد، به ندرت می‌توان در منزل کاری برای آن انجام داد.
• اما در هر صورت، غذا خوردن با خانواده و دوستان، پختن غذاهای مورد علاقه یا رفتن به رستوران می‌تواند به رفع کم‌اشتهایی کمک کند.
• همچنین ورزش‌های سبک به بهبود اشتها کمک می‌کند.
• خوردن وعده‌های غذایی کوچک مفید است و هضم آن برای معده نیز آسانتر است.
• باید سعی کنید انواع مواد مغذی، کالری و پروتئین کافی در رژیم غذایی بگنجانید.
• از نوشیدنی‌های پروتئینی نیز می‌توانید استفاده کنید.

پیامدهای بی‌توجهی و عدم درمان کم اشتهایی

اگر بی‌اشتهایی طولانی مدت باشد، بی‌توجهی به درمان آن سبب بروز نشانه‌هایی مانند:

• خستگی مفرط،
• کاهش وزن،
• افزایش ضربان قلب،
• تب،
• تحریک‌پذیری،
• بدخلقی و احساس ناخوشی کلی خواهد شد.

گروه ترجمه پارسی طب