کریسمس مبارک! (تاریخچه کریسمس)

کریسمس از اعیاد مقدس مذهبی مسیحیان و پدیده ای فرهنگی و تجاری در سراسر جهان است. حدود دو هزار سال است که مردم سراسر جهان با سنت ها و شیوه هایی که از مذهب و فرهنگ آنها منشا میگیرد آن را برگزار می کنند. مسیحیان روز کریسمس را به عنوان سالگرد تولد عیسی مسیح، که به عنوان رهبر روحانی مذهب آنهاست، جشن می گیرند.  امروز ۲۴ دسامبر نیز در فرهنگ کشورهایی مثل آلمان، اتریش، سوئیس و لیختن‌اشتاین روز خاصی است. امروز Der Heilige Abbend یا Heiligabend یا Weihnachtsabend نام دارد که به معنی بعداظهر مقدس است و اشاره به روز قبل از تولد مسیح دارد.

تاریخ کریسمس

• فردا ۲۵ دسامبر در تقویم مسیحی روز تولد مسیح است.
• این روز که به کریسمس شهرت دارد و تعطیلات کریسمس یا ایام کریسمس نیز با آن آغاز شده و تا ششم ژانویه، (روز عید Epiphany) یعنی روز “سه پادشاه” یا روزی که بر طبق کتب عهد جدید سه مغ شرقی به دیدار مسیح تازه متولد شتافتند، ادامه دارد. مسیحیان ششم ژانویه را روز عنصر دوم یا روز حلول خدا در جسم انسانی عیسی میدانند و به همین دلیل آن را جشن می‌گیرند.
• بسیاری از مسیحیان شرقی نیز این روز را روز تعمید عیسی در رود اردن میدانند‌.
• در اکثر فرقه های دین مسیحیت تاریخ کریسمس ۲۵ دسامبر است.
• البته برخی از فرقه های مسیحیت از جمله ارامنه ایران این تاریخ را ۶ ژانویه می دانند.  

سنت های کریسمسی

آداب و رسوم محبوب این عید مذهبی عبارتند از:

• تبادل هدایا،
• تزئین درختان کریسمس،
• حضور در کلیسا،
• صرف غذا با خانواده و دوستان و البته انتظار دیدن بابا نوئل.

کریسمس یک جشن باستانی

از دیرباز در اکثر فرهنگ ها و اقوام دنیا قبل از ورود به روزهای سرد و تاریک زمستان و برای برپایی شور و هیجان و تحمل راحت تر روزهای سرد جشن هایی مذهبی یا سنتی برگزار می شده است. چنانکه در ایران نیز ما آخرین شب پاییز را به عنوان شب یلدا جشن می گیریم. در مسیحیت نیز سالها قبل از تولد عیسی مسیح جشن هایی در شروع زمستان برگزار می شد. این جشن ها سبب می شد که بسیاری از مردم در زمان انقلاب زمستانی (شروع روزهای کوتاه و شب های بلند) شاد باشند و زمستان های سرد را با انتظار برای روزهای طولانی و نور و خورشید جشن بگیرند.   

تاریخچه کریسمس در اروپا

در اسکاندیناوی:

• از ۲۱ دسامبر تا ژانویه (انقلاب زمستانی) را برای به رسمیت شناختن بازگشت خورشید، با آتش جشن می گرفتند. آنها معتقد بودند که هر جرقه از آتش نشان دهنده یک گوساله جدید است که در سال آینده به دنیا خواهد آمد و برای آنها برکت خواهد آورد. پایان ماه دسامبر زمان مناسب برای جشن در بیشتر مناطق اروپا بود. در آن زمان، اکثر گاوها کشته می شدند تا برای زمستان گوشت ذخیره کنند.

در آلمان باستان:

• در جشن های زمستانی، خداوند عدن را احترام کردند.
• آلمانی ها از عدن می ترسیدند،
  – زیرا معتقد بودند که او پرواز های شبانه اش را از طریق آسمان انجام می دهند تا مردم را ببینند،
  – و سپس تصمیم بگیرد که چه کسی باید بمیرد.

رومیان باستان:

• در زمستان به افتخار خدای زحل (خدای کشاورزی) جشن Saturnalia می گرفتند.
• تا بنوانند زمستان را به امید روزهای روشن و پر نعمت تحمل کنند. همچنین رومیان اغلب ۲۵ دسامبر را به عنوان تولد میترا (خدای خورشید غیبگرا) جشن می گرفتند. برای برخی از رومیان، تولد میترا مقدس ترین روز سال بود. در سال های اولیه مسیحیت، عید پاک از تعطیلات اصلی بود. در قرن چهارم، مقامات کلیسا تصمیم گرفتند تولد حضرت عیسی را به عنوان یک عید مذهبی برگزار کنند. متاسفانه، در کتاب مقدس مسیحیان، تاریخ تولد دقیق حضرت عیسی ذکر نشده است. اگر چه بعضی شواهد نشان می دهد که تولدش ممکن است در بهار رخ دهد اما پاپ جولیوس من ۲۵ دسامبر را انتخاب کرد.  

کریسمس در ایران

در این روزها در ایران نیز همانند سراسر جهان، هموطنان مسیحی مشغول جشن گرفتن سنت های مختلف مربوط به کریسمس هستند. اگرچه این جشن و سنت هایش مرتیط با مسیحیان می باشد، ولی بازارهای کریسمسی و رنگ و لعاب این جشن برای بسیاری از ایرانیان غیر مسیحی نیز جذاب به نظر می رسد.

با وجودی که طبق تقویم مذهبی ارامنه ایران سالروز تولد عیسی مسیح در روز ۶ ژانویه جشن گرفته می شود، اما همزمان با برگزاری روز کریسمس در ۲۵ دسامبر، برخی فروشگاه ها از چند روز پیش از این تاریخ به فروش کاج و برخی نمادها و مجسمه های مذهبی و هدایای مخصوص کریسمس به مسیحیان ارمنی و حتی مسلمان ها می پردازند. ما نیز عید کریسمس و آغاز سال نو میلادی را به تمام هموطنان مسیحی تبریک عرض می کنیم و امیدواریم سال خوبی پیش رو داشته باشید  …