پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
امروزه ورزش یکى از امورى است که به عناوین مختلف در جهان مطرح شده و گروه زیادى به اشکال گوناگون با آن سروکار دارند. برخى از مردم ، ورزش کار حرفه اى اند و گروهى ورزش کار آماتور. گروهى طرفدار و علاقه مند به ورزش و دیدن برنامه ها، مسابقات و نمایشهاى ورزشى بوده ، و عده اى نیز از راه ورزش امور زندگى خویش را مى گذرانند.
وزارتخانه ها و ادارات ورزشى فراوانى تاءسیس شده و مخارج زیادى صرف ورزش ، ساختن استادیوم ها، مجتمع ها، و باشگاههاى ورزشى و نیز تهیه وسایل و لباسهاى ورزشى و یا تماشاى مسابقات ورزشى مى شود. بخش هاى قابل توجهى از برنامه هاى تلویزیون ، رادیو، مجلات ، و سایر رسانه هاى گروهى ، به ورزش و اخبار ورزشى اختصاص دارد و خلاصه ورزش یکى از امورى است که در جهان به صورت جدى مطرح بوده و از جهات مختلف داراى اهمیت مى باشد، از جمله :
۱٫ امروزه یکى از مشکلات جامعه بشرى ، مساءله بى کارى و عوارض ناشى از آن است . بى کارى ، به ویژه براى نوجوانان و جوانان و به خصوص در ایام تعطیلات تابستانى مدارس و مراکز آموزشى ، بسیار خطرناک و مضر است و باید با آن مبارزه شده ، یا به نحوى اوقات بى کارى را پر نمود که مفید بوده و یا لااقل مضر نباشد. بسیارى از انحرافات ، از قبیل : اعتیاد به مواد مخدر، دزدى و ایجاد مزاحمت ، دعواها و درگیریهاى خیابانى ، انحرافات جنسى و… زاییده بى کارى و ولگردى است .
شاید به واسطه جلوگیرى از همین عوارض سوء بى کارى باشد که مى بینیم در اسلام از ((کار و انسان شاغل )) بسیار تجلیل شده است .(۲)
احادیث فراوانى در این زمینه وارد شده که توجه شما را به برخى از آن احادیث جلب مى نماییم :
امام على (ع ) فرمود:
ان الله یحب المحترف الامین (۳)
خداوند، انسان امینى را که داراى حرفه است ( و به آن اشتغال دارد ) دوست مى دارد.
رسول خدا (ص ) فرمود:
الکاد لعیاله کالمجاهد فى سبیل الله (۴)
کسى که خود را براى اداره زندگى اش به مشقت مى اندازد، مانند کسى است که در راه خدا جهاد مى کند.
رسول اکرم (ص ) فرمود:
ملعون من القى کله على الناس (۵)
هر کس که سنگینى ( اقتصادى ) خود را بر دوش مردم بیندازد، ملعون است .
بدون شک ، مردم و کشور باید در پى ایجاد کار و اشتغال سالم براى همه باشند، ولى آیا همیشه امکان اشتغال براى همه و به ویژه جوانان و نوجوانان فراهم است ؟ اگر این امکان فراهم نشد، تکلیف چیست ؟ آیا ایجاد سرگرمى هاى سالم و مفید نمى تواند از بسیارى انحرافات جلوگیرى کند؟
ورزش یکى از مفیدترین و سالم ترین سرگرمى هایى است که مى تواند اوقات فراغت جوانان و نوجوانان را پر کند.
۲٫ ورزش ، کسالت و تنبلى را از انسان زدوده و به وى نشاط و شادابى بخشیده ، او را براى انجام کارها و وظایف فردى و اجتماعى آماده نموده و اخلاقش را بهبود مى بخشد.
۳٫ ورزش ، روحیه شجاعت ، از خودگذشتگى ، مبارزه با ظلم و ظالم و دفاع از مظلوم را در انسان تقویت نموده ، اراده وى را قوى مى سازد.
۴٫ ورزش ، توان رزمى انسان را افزایش مى دهد. بالا بودن توان جسمانى نیروهاى نظامى و رزمى ، تنها در زمانهاى گذشته که جنگ ها با سلاح هاى سرد صورت مى گرفت ، مورد توجه نبوده ، بلکه امروزه نیز حائز اهمیت فراوان است و تمرینات بدنى قسمت عمده اى از آموزش هاى نظامیان و به ویژه کماندوها و نیروهاى ویژه را تشکیل مى دهد. همچنین افرادى که از نقطه نظر بدنى و جسمانى ، ضعیف و یا ناقص باشند، در ارتش پذیرفته نشده و گاه از خدمت سربازى نیز معاف مى گردند.
ورزش ، کمک شایانى به ایجاد و تقویت سلامتى جسمانى و روانى مى کند، و افرادى که با روش صحیح ورزش مى کنند و یا داراى کارهاى باتحرک مى باشند، سالم تر بوده و عمرشان از افرادى که کارهاى بدون تحرک دارند بیشتر است .
۵٫ امروزه ورزش در سطح بین المللى ، بعد سیاسى نیز به خود گرفته است . گاه اتفاق مى افتد کشورى که بیشتر مردم حتى نام آن را نشنیده اند، یکباره در جهان مطرح شده و به واسطه پیروزیهاى ورزشى ، نامش در صفحه اول روزنامه هاى جهان و صدر اخبار قرار مى گیرد. شرکت و یا عدم شرکت تیمهاى ورزشى یک کشور در یک کشور دیگر نیز، گاه جنبه سیاسى داشته و به معناى دوستى ، دشمنى ، اعتراض و… تلقى مى شود.
۶٫ در انسان غریزه قدرت طلبى ، برترى جویى و مبارزه وجود دارد. ورزش و مسابقات ورزشى اگر در محیط و جو سالم برگزار شوند، زمینه اشباع این غریزه از طریق صحیح را فراهم مى سازند. اگر این غریزه و سایر غرایز، کنترل نشده و به مسیر صحیح هدایت نشوند، براى جامعه بشرى مشکل ساز و مساءله آفرین خواهد بود.
ورزش ، توان انسان را براى انجام کارهاى روزمره شخصى و اجتماعى بالا مى برد، حتى عباداتى از قبیل نماز، روزه ، حج و جهاد نیز با بدنى سالم و نیرومند، بهتر. بیشتر و راحت تر جامه عمل به خود مى پوشند.
۷٫ انسان مایل است با دیگران باشد و با آنان بیامیزد. این غریزه و یا تمایل شدید را مى توان از طریق ورزش برآورده ساخت . در ورزش ، در زمینه نیل به ارزشهاى اجتماعى دیگرى نیز، چون کار گروهى ، وفادارى ، روحیه ورزشکارى مى توان توفیق یافت . محیط صمیمانه و مطلوب ورزشى ، اغلب فرصتى مناسب براى ایجاد روابط انسانى و شکل گیرى دوستى هاست .
۸٫ ورزش به انسان تحرک مى بخشد و حرکت و تحرک – به ویژه در کودکان – لازمه رشد است . اگر عضو نیرومندى از اعضاى بدن یک ورزشکار را چندین ماه در گچ قرار دهند و تحرک را از آن سلب نمایند، ضعیف و لاغر خواهد شد.
اگر جنبش بدن کم شود. دفاع بدن کم و ضعیف مى گردد، و همچنان که داشتن تحرک و ورزش موجب سلامتى بدن و طول عمر مى گردد، نداشتن تحرک نیز موجب مرگ زودرس مى شود.
فواید دیگرى نیز براى ورزش قابل تصور است که در این جا تنها به گوشه اى از فواید ورزش اشاره شد.
