سینوزیت چیست ؟

آیا تا به حال به سرماخوردگی یا حساسیت شدیدی دچار شده‌اید که به مدت زیادی طول کشیده و بهبود نمی‌یابد؟ اگر چنین بوده احتمالاً دچار سینوزیت شده‌اید.

 به حفره هایی که در اطراف بینی و در سایر قسمتهای صورت در استخوانها وجود دارند و در آنها هوا وجود دارد،سینوس گفته می شود.در سینوزیت حاد سینوسها ملتهب و متورم می شوند.التهاب و تورم سینوسها در تخلیه ی ترشحات اختلال ایجاد می کند و موجب افزایش ترشح مایع مخاطی می شود.این بیماری شایع است و تنفس عادی فرد، ا ز طریق بینی را با مشکل مواجه می کند.اگر دچا ر سینوزیت شوید ممکن است نواحی اطراف بینی و چشمها متورم شوند و احساس کنید صورت شما کمی متورم شده است. ممکن است در صورت خود درد ضربان داری حس کنید و یا دچار سردرد شوید.بیشتر اوقات سینوزیت حاد به دنبال سرماخوردگی رخ میدهد.

 

علائم بیماری  سینوزیت چیست ؟

عوامل ایجاد کننده سینوزیت دو دسته‌اند: عواملی که موجب انسداد منافذ خروجی سینوسها می‌شوند. بیشتر علل در این دسته قرار دارند و عواملی که در حرکت مواد ترشحی سینوسها اختلال ایجاد می‌کنند. اکثر ویروسهای ایحاد کننده سرماخوردگی فقط باعث گرفتگی بینی می‌شوند، در هر حال اگر غشاء مخاطی پوشاننده حفره بینی و سینوسها متورم شوند می‌توانند باعث انسداد در مسیر خروج ترشحات محاطی شوند. ترشحات جمع شده باعث احساس فشار و درد که جزء علائم سینوزیت می‌باشند، شود. در سینوسهایی که ترشحات آنها نتوانند تخلیه شوند امکان رشد باکتریها و قارچها بیشتر می‌باشد و عفونت باکتریایی اغلب باعث التهاب و درد بیشتر می‌شوند. هر عاملی که باعث التهاب و آزردگی مخاطی بینی به مدت طولانی و در نتیجه تورم مخاطی شود باعث سینوزیت مزمن می‌شود. به عنوان مثال از عوامل زیر می‌توان نام برد.

 

گرده گلها و درختان و علف، هوای سرد، مصرف الکل، عطرها، هوای مرطول و دم کرده، حساسیت به گرد وغبار موجودات ذره بینی به نام mite، قارچها و کپک و مصرف طولانی مدت داروها. افرادی که آسم با زمینه آلرژی دارند معمولاً سینوزیت دارند. در حقیقت هر عاملی که در بینی باعث انسداد و چلوگیری از تخلیه ترشحات سینوسها شوند باعث سینوزیت می‌شوند. عواملی مانند پولیپ یا انحراف تیغه میانی بینی به یک طرف می‌توانند باعث سینوزیت شوند. عفونت دندانها و لثه می‌توانند به سینوسها منتشر شود. عواملی که باعث ضعف سیستم ایمنی می‌شوند. مانند عفونت HIV و همچنین بیماری سیستیک فیبروزیس از عوامل نادرتر سینوزیت می‌باشند. آلودگی هوا و کشیدن سیگار می‌تواند باعث تشدید سینوزیت شود.

تشخیص سینوزیت 

از آنجا که به دلیل ابتلا به بیماری هایی مثل سرماخوردگی، بینی شما می تواند دچار گرفتگی و احتقان شود، ممکن است احتقان ساده بینی را با سینوزیت اشتباه بگیرید، اما سرماخوردگی معمولاً در حدود ۷ تا ۱۴ روز طول می کشد و سپس بدون درمان، خوب می شود. سینوزیت مزمن اغلب بیشتر طول می کشد و علائم آن به طور مشخص بیشتر از یک سرماخوردگی ساده است. پزشکان  با انجام معاینه بالینی، درخواست رادیوگرافی و در صورت لزوم MRI یا سی تی اسکن می تواند سینوزیت را تشخیص دهند 

 

انواع سینوزیت و راهای درمان آن 

 

سینوزیت حاد

داروی ضد احتقان برای رفع پرخونی مخاط و گرفتگی بینی ، آنتی بیوتیک برای کنترل عفونت میکروبی در صورت لزوم، مُسکـّن برای تخفیف درد در مبتلایان  به سینوزیت حاد موثر است 

 

اگر عامل سینوزیت میکروبی باشد، مصرف آنتی بیوتیک ها همراه با داروهای ضداحتقان خوراکی یا موضعی (برای بینی) می تواند کمک کننده باشد. پزشک می تواند آنتی بیوتیکی را تجویز کند که بر شایع ترین نوع باکتری عامل سینوزیت مؤثر باشد.

 

در بسیاری موارد، سینوزیت حاد بدون آنتی بیوتیک به خودی خود بهبود پیدا می کند اما در صورتی که همراه با سینوزیت، مبتلا به آلرژی نیز باشید، ممکن است برای تخفیف علائم آلرژی نیاز به دارو داشته باشید. اگر مبتلا به آسم هستید و سینوزیت گرفته اید، ممکن است آسم شما بدتر شود و باید با پزشکتان در تماس نزدیک باشید.

 

به علاوه ممکن است پزشک شما یک اسپری کورتونی بینی همراه با سایر درمان ها تجویز کند تا احتقان، تورم و التهاب بینی شما کاهش یابد.

 

سینوزیت مزمن

پزشکان اغلب درمان موفقیت آمیز سینوزیت مزمن را کار دشواری می یابند و می دانند که علائم، حتی پس از دریافت طولانی مدت آنتی بیوتیک ها ادامه می یابد. همانگونه که بحث شده است، ممکن است پزشکان برای درمان، از داروهای کورتونی مانند اسپری های کورتونی بینی استفاده کنند. بسیاری از پزشکان، سینوزیت مزمن را به عنوان یک بیماری عفونی با آنتی بیوتیک و داروهای ضداحتقان درمان می کنند. برخی دیگر از آنتی بیوتیک و اسپری استروئیدی بینی همراه با یکدیگر استفاده می کنند. برای تعیین اینکه بهترین شیوه درمان کدام است، نیاز به پژوهش های بیشتری است.

در برخی بیماران مبتلا به آسم، درمان سینوزیت مزمن با آنتی بیوتیک، بهبود چشمگیر علائم را به همراه دارد.

اگرچه داروهای خانگی نمی توانند عفونت سینوسی را درمان کنند، اما می توانند علائم شما را تسکین دهند:

استنشاق بخار از یک دستگاه بخارساز یا یک فنجان آب داغ می تواند سینوس های ملتهب را نرم کند. واسپری نمکی بینی که می توانید آن را از داروخانه تهیه کنید، می تواند تسکین بخش باشد.

استفاده از حرارت ملایم در اطراف بینی ملتهب می تواند شما را راحت تر کند. در صورت شکست درمان های دارویی، جراحی می تواند تنها جایگزین در درمان سینوزیت مزمن باشد. تحقیقات نشان می دهد که اغلب کسانی که جراحی کرده اند، علائم بهتر و کیفیت بهتر زندگی را تجربه کرده اند. در کودکان مشکلات اغلب با برداشتن آدنوئیدهای مسدود کننده گذرگاه میان بینی و سینوس، برطرف می شود. بزرگسالانی که سال ها مبتلا به آلرژی و بیماری های عفونی بوده اند، گاه پولیپ بینی پیدا می کنند که تخلیه مناسب را مختل می کند. برداشتن این پولیپ ها یا اصلاح تیغه انحراف یافته بینی، برای اطمینان از باز بودن راه های هوایی، اغلب بهبود قابل توجه علائم سینوس را در پی دارد. رایج ترین روش جراحی که امروزه انجام می شود، جراحی سینوس از طریق اندوسکوپی است که در آن، منافذ طبیعی سینوس گشاد می شوند تا امکان تخلیه را فراهم کنند. این نوع جراحی نسبت به جراحی معمول سینوس، با برش و خونریزی کمتری همراه است و عوارض جدی آن نادر هستند.

 

آیا  سینوزیت با آنتی بیوتیک درمان می شود ؟

درمان سینوزیت باکتریایی باید با آنتی بیوتیک مناسب صورت گیرد. علاوه بر آنتی بیوتیک گاهی اسپرهای دهان و یا بینی. یا قطره‌های ضد احتقان ممکن است برای رفع احتقان تجویز شود، گرچه باید از مصرف اسپری بینی و قطره بدون تجویز پزشک به مدت طولانی خودداری کرد. همچنین تنفس در هوای مرطوب و شستشوی بینی با محلولهای استریل نیز می‌تواند مفید باشد. گاهی بیمار به یک آنتی بیوتیک جواب نمی‌دهد. این بعلت مقاومت باکتری به این آنتی بیوتیک است که این پدیده درمان سینوزیت را مشکل می‌کند. بیماران می‌توانند با توجه به توصیه‌های پزشک از بروز این حالت جلوگیری کنند. اگر به هر دلیل برای شما توسط پزشک آنتی بیوتیکی تجویز شد، توجه داشته باشید که در تمام طول مدت تعیین شده باید آنتی بیوتیک را مصرف کنید و اگر پس از چند روز احساس بهبودی کردید، هرگز درمان خود را قطع نکنید چون این کار باعث ایجاد باکتریهای مقاوم می‌شود.

 

اما درمان سینوزیت مزمن کمی متفاوت است. گرچه گاهی آنتی بیوتیک درمانی شدید، برای آن انجام می‌شود ولی گاهی برای درمان نیاز به جراحی است تا انسداد ایجاد شده در مسیر سینوس رفع شود. علاوه بر جراحی باز، امروزه جراحی سینوس با کمک اندوسکوپ نیز میسر شده است. با این وسیله جراح می‌تواند مستقیماً داخل سینوس را مشاهده کند و همزمان هر عاملی که غیر طبیعی بنظر می‌رسد مثل بافت بیمار و یا پولیپ را برداشته و یا کانالهای باریک بین سینوسها را پاک کند.

 

در سینوزیت حاد درمانهای خانگی کمک کننده است ، این درمانها شامل استراحت، تنفس بخار آب (بخور) و داروهای خانگی که بطور معمول از داروخانه‌ها می‌توان تهیه کرد، می‌شود. بروفن ابیوبروفن و استامینوفن برای تیکین تب شده، و داروهای ضد احتقان مثل پسودوافدرین یا منتول باعث کاهش تورم و پرخونی در بینی شده و اجازه تخلیه سینوسها را می‌دهد. ترکیبات ضد احتقان را نباید بیشتر از یک هفته استفاده کرد چون مصرف طولانی مدت این داروها تورم مخاط و انسداد را تشدید می‌کند. 

 

عوامل خطر برای ابتلا به سینوزیت کدامند؟

 

اگر دچار یکی از شرایط زیر هستید خطر ابتلا به سینوزیت در شما افزایش می یابد:

تب یونجه یا اختلال حساسیتی دیگری که سینوسها را تحت تاثیر قرار دهد.

اختلالات ساختاری در بینی مانند انحراف تیغه ی بینی، پولیپ یا تومورها.

برخی بیماریها مانند سیستیک فیبروزیس ، ریفلاکس اسید معده به مری و اختلالات سیستم ایمنی مانند نقص در ایمنوگلبولینها و پادتنها.

مواجهه ی مکرر با هوای آلوده مانند سیگار کشیدن.

 

به نقل از باشگاه خبرنگاران