خبرگزاری فارس : وقتی از طب سنتی حرف میزنیم، این طور برداشت میشود که نوعی کهنهگرایی و باز گشت به گذشته صورت گرفته در حالی که اگر هم بازگشتی باشد در واقع بازگشت به یک گنجینه فرهنگی عظیم است که در طول تاریخ، درخشیده و موجب سلامتی انسانها شده و پاسخگو بوده است…
اما متاسفانه ناگهان و قبل از اینکه رسالت خود را به طور کامل به انجام برساند روند آن متوقف شده است بنابراین رویکرد مجدد به آن را نباید با نوعی سنتگرایی انقراضی، اشتباه کرد.
حسین حاتمی، رئیس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفتوگوی تفصیلی با خبرنگار اجتماعی فارس، درباره دستاوردهای طب سنتی در ۳۰ سال گذشته افزود: از زمان پهلوی اول، با مکاتب طب سنتی در سطح کشور، مخالفت شد، اساتید این رشته را منزوی کردند و آموزش دانشگاهی مربوطه را به تعطیل کشیدند و هرچند از آن زمان تا کنون پیشرفتهای چشمگیری در زمینه طب رایج، داشتهایم ولی امروزه ثابت شده است که اگر این اقدام حساب نشده غرب گرایانه صورت نمیگرفت و به جای تعطیل کلاسهای طب سنتی به ساماندهی آن پرداخته میشد امروزه در خصوص شیوههای تشخیصی و درمانی و ارتقای سطح سلامت توده های مردم، تا این حد فعلی نیازمند برنامهها و فنآوریهای دنیای غرب نبودیم.
وی ادامه داد: همان گونه که کشور وسیع چین، فدراسیون روسیه و بسیاری از کشورهای دیگر عمل کردند و در کنار طب رایج از شیوههای طب سنتی نیز استفاده کردند اگر ما نیز از ابتدا چنین میکردیم مشکلات مرتبط با پزشکی و بهداشت در کشورمان به اندازه امروز نبود و قسمت عمده این معضلات را با بهرهگیری از شیوههای پزشکی نیاکان، مرتفع میکردیم.
وی اضافه کرد: اکنون در بین جامعه پزشکی کمتر کسی را پیدا میکنید که در جریان نارساییهای طب رایج نباشد چرا که از یک طرف لحظه به لحظه بر تعداد بیماریهای نوپدید و بازپدید، اضافه میشود و از طرف دیگر از اثرات داروهای جدید، کاسته میشود و یک چرخه معیوبی ایجاد شده است که کارشناسان سازمان جهانی بهداشت را مجبور به امدادخواهی از طب سنتی ملتها کرده است.
مسئول کمیته دستاوردها و نوآوری های طب سنتی ایران اضافه کرد:این حرکت اکنون مسئولان سازمان بهداشت جهانی و کشورهای جهان را به احیای پزشکی نیاکان خود تشویق و ترغیب کرده است که اگر به سایت اینترنتی آن سازمان مراجعه شود نمودهای آن را به فراوانی دیده میشود بنابراین اقدام جمهوری اسلامی طی سالهای اخیر در جهت راهاندازی گروههای آموزشی پزشکی نیاکان در دانشگاههای علوم پزشکی کشور، بدون شک یک اقدام نوین و قدم مثبتی در راه احیای مجدد پزشکی نیاکان به حساب میآید.
رئیس دانشکده بهداشت شهید بهشتی و مدیر گروه آموزشی طب سنتی این دانشگاه اضافه کرد: در کنگره دستاوردهای۳۰ ساله فعالیتهای شورای آموزشی طب سنتی و مکمل وزارت بهداشت در خصوص تدوین درسنامهها و مقررات آموزشی این رشته، اقدامات فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی در خصوص برگزاری کنگرههای مرتبط و ترجمه و تالیف منابع پزشکی نیاکان، سیاستگذاریهای کمیته فرهنگ و تمدن اسلامی، تالیفات و فعالیتهای ۴ دانشگاه برگزار کننده دورههای طب سنتی و دانشگاههای برگزارکننده کنگرهها و همایشهای مرتبط، بسترهای آموزشی و پژوهشی پزشکی نیاکان که به صورت کتابهای الکترونیک، آماده و منتشر شده است، انتشار کتابهای نایاب و تکنسخه پزشکی نیاکان اعلام میشود.
وی درباره بانکهای اطلاعاتی رایانهای کتب پزشکی «نیاکان» گفت: به همت جمعی از اساتید دانشگاههای علوم پزشکی کشور، کتاب قانون در طب ابن سینا برای اولین بار به ۳ زبان فارسی، انگلیسی و عربی با قابلیت جست و جو در متون مربوطه رایانهای شده و هم اکنون در سایت اینترنتی وزارت بهداشت که به سایت HBI معروف است در آدرس اینترنتی http://www.elib.hbi.ir/persian/library.htm بدون هیچگونه محدودیتی قابل دستیابی است و مطمئناً به زودی مورد اقبال و استناد پژوهشگران پزشکی نیاکان، قرار خواهد گرفت.
وی افزود: در این مجموعه برای اولین بار، کلیه عناوین و زیر عنوانها کد گذاری شده، عناوین کتب عربی با ترجمه فارسی مرحوم شرفکندی سنندجی، تطبیق داده شده، اسامی انگلیسی و لاتین مفردات پزشکی براساس مندرجات نسخ معروف، درج شده است. این نرم افزار به گونه ای طراحی شده است که امکان مقایسه سریع این نسخه ها را فراهم میکند و علاوه بر ۳ نسخه تایپ شده قابل جست و جو، نسخه عربی معروف به نسخه تهران و نسخه عربی دانشگاه بیروت نیز در کدبندی مورد اشاره به ۳ نسخه دیگر پیوند شده و به مجموعه جالب توجه و بی نظیری را بهوجود آورده است.
وی افزود: ویرایش شبکه این مجموعه هم اکنون در شبکه اینترنتی وزارت بهداشت موجود است و ویرایش لوح فشره آن نیز با چندین قابلیت دیگر و ازجمله قابلیت جستوجوی بسیار سریع در متون این کتابها در زمان برگزاری کنگره به شرکت کنندگان، تقدیم و برای مراکز تحقیقات و دانشگاههای سراسر کشور نیز ارسال میشود.
حاتمی اضافه کرد: کتب دیگری که تبدیل به بانک اطلاعاتی الکترونیک شده و هم اکنون در سایت HBI قابل دستیابی است و از طریق لوح فشره در کنگره نوآوریها و دستاوردها توزیع میشود شامل کتاب الحاوی تالیف دانشمند عالیقدر، محمدبن زکریای رازی در ۲۳ جلد با قابلیت جست و جوی سریع، کتاب ذخیره خوارزمشاهی به عنوان اولین دایره المعارف پزشکی به زبان فارسی، با کدگذاری برای اولین بار، کتاب اغراض طبی حکیم جرجانی با کدگذاری جدید، کتاب خُفی علائی با تحشیه و توضیحات محمود نجم آبادی و علی اکبر ولایتی و تصویرگذاریهای لازم است.
وی اضافه کرد: کتاب یادگار، که یکی دیگر از کتب حکیم جرجانی است و به کوشش استاد مهدی محقق، تحشیه و به زیور طبع آراسته شده است، کتاب مخزن الادویه که کاملترین کتاب داروشناسی و داروسازی پزشکی نیاکان است و به خاطر اعتبار علمی و اِعراب گذاریهای دقیق، همواره مورد استناد دایره المعارفها و واژهنامهها بوده است با کدگذاری جدید، کتاب سیری در پزشکی نیاکان، کتاب الابنیه عن حقایق الادویه، که اولین کتاب داروشناسی و داروسازی فارسی است و به قبل از زمان ابن سینا باز میگردد، کتاب هدایت المتعلمین که اولین کتاب پزشکی به زبان فارسی است و قدمت آن به زمان قبل از ابن سینا باز میگردد و مجموعه کتابهای محیط DOS شامل قرآن منظوم، قانون در طب، برخی از کتب رازی، تاریخ پزشکی ایران و جهان اسلام، کلیات سعدی، دیوان حافظ، دیوان پروین، مثنوی معنوی با دو روایت نیکلسون و رمضانی، شاهنامه فردوسی با ۳ روایت والروس، نسخه روسی و نسخه رایج، پنج گنج حکیم نظامی و چند اثر دیگر نیز از جمله کتبی هستند که در کنگره دستاوردهای ۳۰ ساله طب سنتی معرفی می شوند و در سایت وزارت بهداشت ارائه شده است.