اختلالات یادگیری – اختلال یادگیری نوشتن و ریاضی ـ بخش دوم

دیسگرافیا (dysgraphia): اختلال یادگیری نوشتن

 در دیسگرافیا یا اختلال یادگیری نوشتن (نوشتار پریشی)، مهارت‌های نوشتن بسیار ضعیف‌تر از آن هستند که از سن تقویمی، ضریب هوشی و سوابق تحصیلی کودک انتظار می‌رود. کودک نمی‌تواند به‌راحتی بنویسد و در نوشتن مطالب مرتکب غلط‌های دستوری، نقطه‌گذاری، پاراگراف‌بندی و املایی می‌شود و دست خط بسیار بدی دارد.

توجه داشته باشید که دیسگرافیا شامل سه جنبه‌ی مختلف فرایند نوشتن است:

• اصل عمل نوشتن که عبارت است از کپی کردن از یک منبع به منبع دیگر (مثلاً نوشتن از روی کتاب) یا نوشتن افکار خود روی کاغذ
• جنبه‌های مکانیکی یا تکنیکی این فرایند (گرامر، اصول نقطه‌گذاری، صحیح نوشتن کلمات)
• سازمان‌دهی اطلاعاتی که باید نوشته شوند (وضوح نوشته، توالی صحیح افکار، روان بودن نوشتار)

افراد دارای اختلال یادگیری نوشتن ممکن است در هر یک از این سه جنبه و یا هر سه‌ی آن‌ها مشکل داشته باشند.

دیسکلکولیا (dyscalculia): اختلال یادگیری ریاضی

ویژگی اصلی دیسکلکولیا یا اختلال یادگیری ریاضی این است که توانایی انجام دادن محاسبات ریاضی بسیار ضعیف‌تر از آن است که از سن تقویمی، ضریب هوشی و سوابق تحصیلی کودک انتظار می‌رود.

مهارت‌هایی که در افراد مبتلابه مشکل ریاضی نقص پیدا می‌کنند عبارت است از:

• کودک اصطلاحات ریاضی را متوجه نمی‌شود و نمی‌تواند آن‌ها را نام ببرد.
• معنای مسائل ریاضی را متوجه نمی‌شود.
• اعداد کتبی (نماد اعداد) یا علائم ریاضی را تشخیص نمی‌دهد و آن‌ها را نمی‌تواند بخواند
• اعداد و نمادهای ریاضی را نمی‌تواند به طرز صحیح رونویسی کند
• به یاد نمی‌آورد که عملیات ریاضی چگونه انجام‌شده‌اند
• معادلات ریاضی را نمی‌تواند درست حل کند.

شناسایی کودکان مبتلا به اختلال یادگیری

•  مشکلات تحصیلی:
  – کودکی که اختلال یادگیری دارد در مقایسه با همسالان خود در یادگیری خواندن، نوشتن، املا، نظم دادن به افکار یا انجام محاسبات ریاضی مشکل دارد.
• ناهمخوانی بین استعداد و موفقیت:
  – کودکی که اختلال یادگیری دارد بین توانایی هوشی و موفقیت در مدرسه ناهمخوانی شدیدی نشان می‌دهد. این ناهمخوانی، ناهمخوانی بین استعداد و موفقیت (ناهمخوانی پتانسیل- پیشرفت تحصیلی) نامیده می‌شود.
• در نظر نگرفتن سایر عوامل:
  – اگر کودک به علت نارسایی‌های بینایی، شنوایی، معلولیت ذهنی، ناتوانی‌های حرکتی، ناراحتی‌های هیجانی یا عوامل محیطی مشکل یادگیری داشته باشد، نباید جزو کودکانی که اختلالات یادگیری دارند، طبقه‌بندی شوند.
• اختلال نوروپسیکولوژیک:
  – ناتوانی‌های یادگیری اساسی، نتیجه‌ی نوعی اختلال روانی-عصبی (نوروپسیکولوژیک) هستند.

در پایان بایستی اشاره کرد که اختلال یادگیری تا آخر عمر ادامه خواهد داشت. این اختلال قابل‌درمان نیست اما راهکارهای زیادی برای بهبود عملکرد فرد در زمینه‌ی تحصیلی و شغلی وجود دارد. متأسفانه برخی افراد دیرتر به وجود این اختلال پی می‌برند و باعث می‌شود که تا پایان عمر با این مشکل دست‌به‌گریبان باشند. مشکلات زیادی بر سر راه افراد مبتلا به این اختلالات وجود دارد و این افراد سال‌ها در تعامل با افراد دیگر، زمینه‌های شغلی و تحصیلی و به‌طورکلی حضور فعال در جامعه با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند.

اگر شما هم احساس می‌کنید که فرزند شما به هر یک از این اختلالات مبتلاست می‌توانید از علم روانشناسی در این زمینه کمک بگیرید.