پنج شنبه , ۹ فروردین ۱۴۰۳

تغییر حالت روز و شب

اسپاسم عضلانی یا قولنج

قولنج تان را نشکنید

قولنج را نشکنید. آنچه امروز به‌ عنوان قولنج می ‌شناسیم، بیشتر از آن که نام بیماری خاصی باشد، یک شکایت مبهم است.

قدیم‌ ترها به درد و کشیدگی در هر قسمت از بدن قولنج می ‌گفتند، اما چیزی که امروزه بیشتر به کار می‌ رود “قولنج عضلانی” است.

البته قولنج عضلانی هم نشانه یک بیماری خاص نیست، طوری که گاهی علت آن گرفتگی و اسپاسم ناگهانی و دردناک گروهی از عضلات بدن است.

عضلاتی که بیشتر دچار این حالت می ‌شوند، عضلات اطراف ستون مهره ‌ها و عضلات گردن هستند.

در این حالت عضله نسبت به لمس دردناک و حساس می‌ شود و به همین خاطر فرد نمی ‌تواند مثل قبل، بدن خود را حرکت دهد.

تقریبا همه آدم ‌ها در طول زندگی خود گرفتگی عضلانی را تجربه می ‌کنند.

باور کردنش خیلی ساده نیست، اما اگر به فهرست ها مراجعه کنیم، متوجه می ‌شویم که ابوعلی سینا و ‌زکریای رازی، هر کدام یک کتاب مستقل و مفصل در مورد قولنج نوشته‌ اند.

قولنج یکی از مهم ‌ترین بیماری ‌های روزگار قدیم به حساب می ‌آمد.

بسیاری از بیماری‌ هایی که امروز می‌ شناسیم، در آن زمان “قولنج” نامیده می ‌شدند. کلمه قولنج از ریشه “قولون” یا همان colon یونانی گرفته شده است.

در علم پزشکی قدیم، به دردهای پیچشی و ناراحت ‌کننده شکم و اعضای مجاورش، بدون آن که دلیل واقعی آن را بدانند، قولنج گفته می شد.

با این حساب هر عضوی در کنار بیماری، یک قولنج هم داشت، مثل قولنج کلیه، قولنج کبد، قولنج روده، قولنج نوزادی و … .

هر چند بسیاری از این قولنج‌ ها در دنیای جدید به عنوان یک بیماری خطرناک شناخته می ‌شوند، اما جالب این است که برخی هم مثل قولنج‌ های عضلانی روزگار ما، به دلیل انقباضات و گرفتگی های عضلانی رخ می ‌دهند.

قولنج چرا ایجاد میشود؟

اسپاسم ‌های عضلانی می‌ توانند به علت : کم‌ آبی پس از انجام ورزش ‌های سنگین، استفاده زیاد و طولانی مدت از عضلات، آسیب‌ های جسمی و همچنین کمبود بعضی مواد معدنی مثل منیزیم و کلسیم رخ دهند.

علاوه بر این، اسپاسم عضلانی می‌ تواند نشانه ‌ای از یک بیماری اعصاب و روان باشد، مخصوصا اگر به طور متناوب و در شرایط خاص تکرار شود.

هر چند اسپاسم عضلانی در اغلب اوقات ناشی از علل چندان خطرناکی نیست، اما در صورت تکرار باید وجود آسیب ‌های مغزی، فشار روی نخاع در ستون فقرات و حتی بیماری‌ هایی چون ام.‌اس را از نظر دور نداشت.

 

چرا از شنیدن صدای قولنج احساس لذت و راحتی می ‌کنیم؟

تمام آنچه ما از قولنج می شناسیم، به گرفتگی‌ های عضلانی ختم نمی ‌شود. در حقیقت بیشتر اوقات، قولنج را با صدای شکستن قولنج می‌ شناسیم، اما این صدا از کجا می‌ آید؟

اولین بار در سال ۱۹۷۱ دو دانشمند آلمانی، پس از وارد آوردن یک نیروی کششی به مفصل بین انگشت و کف دست، تشکیل‌ حباب ‌های گازی را در مفصل اثبات کردند.

مفاصل بدن ما به وسیله یک بافت پوششی احاطه شده اند که به آن کپسول مفصلی می ‌گوییم.

در داخل این کپسول، مایعی وجود دارد که با ایجاد حالت لغزندگی، باعث حرکت آسان ‌تر استخوان ‌ها در کنار هم می ‌شود.

مواد معدنی و گازهای گوناگونی در این مایع محلول‌ هستند. حرکات مفصلی در طی فعالیت ‌‌های معمول بدنی، موجب افزایش حجم مفصل و کاهش فشار مایع مفصلی می ‌شود.

کاهش فشار باعث یک حالت مکش در داخل فضای مفصل شده و گاز‌های محلول در مایع به صورت حباب درمی ‌آیند.

ایجاد این حباب‌ ها باعث تحریک گیرنده‌ های عصبی داخل مفصل می ‌شود و به این ترتیب، مغز از ایجاد یک حالت غیرطبیعی در مفصل اطلاع پیدا می ‌کند.

حال می‌ توان فهمید که چرا ما پس از مدتی فعالیت، دوست داریم قولنج مفاصل خود را بشکنیم.

در حقیقت ما به طور ناخودآگاه تلاش می‌ کنیم پیام ناراحت‌ کننده ‌ای را که از مفاصل‌ به مغزمان فرستاده شده است، رفع کنیم.

به این ترتیب با کشش مفاصل خود در حداکثر دامنه حرکت آن ها (شکستن قولنج) سعی می‌ کنیم که این حباب‌ گازی را بترکانیم و وقتی حباب گازی ترکید، همان صدای معروف و خوشایند شنیده می ‌شود.

به خاطر فرآیند تشکیل حباب است که پس از شکستن قولنج و یا همان ترکاندن حباب، تا مدتی با هر حرکتی هم، هیچ صدایی از مفصل ما بیرون نمی ‌آید، چون تشکیل دوباره حباب نیازمند گذشت زمان است.

و اما ماجرا برای برخی افراد به همین جا ختم نمی ‌شود. آرام آرام با تکرار این کار، برخی از ما نه به خاطر روان ‌تر شدن حرکت مفصل‌ های خود، بلکه تنها برای لذت بردن از صدای شکستن، به جان مفاصل خود می ‌افتیم، طوری که تا صدای جدیدی از مفاصل خود نشنویم، دست ‌بردار نیستیم.

شکستن قولنج عوارض دارد؟

اطلاعات اثبات شده چندانی وجود ندارند که نشان‌ دهند، شکستن مفاصل طبق عادت، نهایتا موجب آرتریت آن ها می ‌شود، اما در عوض اثبات شده است که با تحت کشش قرار دادن مفاصل، بافت‌ های اطراف مفصل مانند عضلات، رباط‌ ها و تاندون ‌ها آسیب می‌ بینند و در نتیجه در طولانی ‌مدت امکان انجام حرکات ظریف از فرد سلب می ‌شود.

از طرف دیگر، آسیب بافت ‌های اطراف مفصل، دامنه حرکت آن را به ‌طور غیرطبیعی افزایش می ‌دهد و احتمال در رفتگی آن را زیاد می کند.

با تمام این تفاصیل، حرکت دادن ناگهانی گردن یا ستون فقرات برای شنیدن صدا از آن ها، به هیچ عنوان منطقی به نظر نمی ‌رسد.

حرکت سریع گردن می‌ تواند به آسیب شریان‌ های تغذیه‌ کننده مغز و سایش تدریجی مهره‌ ها منجر شود.

آسیب مهره‌ های گردنی می‌ تواند آن ‌قدر خطرناک و فاجعه ‌بار باشد که هر انسان عاقلی را از خیر شنیدن این صدای خوشایند منصرف کند.

شاید نتوان با قطعیت از عوارض طولانی ‌مدت شکستن قولنج مفاصل سخن گفت، اما یک توصیه را باید بدون ‌تردید پذیرفت: “لطفا برای شکستن قولنج خود از فرد دیگری کمک نگیرید!” اگر تا امروز برای شکستن قولنج عضلات پشت تان، از کسی تقاضا می‌ کردید که روی ستون فقرات ‌شما راه برود و حالا سالم هستید، فقط باید گفت که آدم خوش ‌شانسی بوده‌اید!

 

با قولنج خود چه کنیم؟

همان‌ طور که علل متعددی باعث ایجاد قولنج می‌ شوند، درمان و پیشگیری از آن هم، راه‌ های گوناگونی دارد.

اگر درد و محدویت حرکت شما ناشی از اسپاسم و گرفتگی عضلانی باشد، باید به شناخت علت و درمان آن پرداخت؛ مثلا برخی داروهای پایین ‌آورنده کلسترول خون، داروهای فشار خون بالا ، داروهای ضد آلزایمر و ضد پارکینسون می ‌توانند موجب گرفتگی ‌های عضلانی شوند.

اگر داروی خاصی را به‌ طور مرتب مصرف می ‌کنید و دچار گرفتگی‌ عضلانی شده‌اید، شاید عاقلانه ‌ترین کار ممکن، مراجعه به پزشک ‌تان باشد.

در هر حال فارغ از دلایل زمینه‌ ای مهم، اغلب گرفتگی ‌های عضلانی با انجام مانورها و حرکات کششی برطرف می ‌شوند و نیازی به مصرف دارو نیست.

اگر به‌ طور مکرر دچار گرفتگی عضلانی می ‌شوید و پس از بررسی ‌های لازم، علت خطرناکی برای آن پیدا نشده است، می ‌توانید با مشاوره با یک کارشناس فیزیوتراپی، نرمش ‌ها و حرکت ‌های کششی مفید را یاد بگیرید.

بهتر آن است که این حرکات را هنگامی که دچار مشکل نیستید، تمرین کنید و قط موقع گرفتگی عضلانی، به فکر یاد گرفتن و امتحان کردن آن ها نیفتید‍!

اگر پس از انجام حرکات ورزشی سنگین و طولانی‌ مدت، دچار گرفتگی عضلانی شده‌ اید، مهم ترین علت، به هم ریختن تنظیم آب و املاح بدن شما است. بهتر است فورا مایعات و املاح از دست رفته ی بدن خود را با نوشیدن مایعات مفید جایگزین نمایید و در نوبت‌ های بعدی پیش از شروع فعالیت ورزشی نیز به میزان کافی مایعات مصرف کنید.

همچنین ماساژ ناحیه ‌ای که دچار اسپاسم شده است یا گذاشتن کیسه یخ نیز می‌ تواند موثر باشد.

استفاده از داروهای ضد التهاب و شل‌ کننده‌ های موضعی عضلانی معمولا آخرین اقدامی است که می ‌توان در خانه انجام داد، هر چند که بهتر است برای اولین بار توسط پزشک توصیه شده باشند. در هر صورت استفاده از پمادهای موضعی سالسیلات و پیروکسیکام می ‌توانند در این شرایط موثر واقع شوند.

در کل باید گفت که اگر قولنج شما به علت تشکیل همان حباب‌ های عجیب هم باشد، راه درمان و پیشگیری، شکستن قولنج نیست. بهترین کار این است که با تنظیم یک برنامه منظم ورزشی، به تدریج قدرت و انعطاف‌ پذیری عضلات و مفاصل بدن خود را بالا ببرید و حداکثر دامنه حرکت آن ها را افزایش دهید.

وقتی قولنج، آدم را می‌ کُشد

البته این بار انقباض عضلات صاف مثل قولنج نوزادان، به دلیل پاسخ نارس مغز نوزاد به فرآیند های گوارشی پدید می ‌آید و فرمان مغز موجب انقباض بیش از اندازه عضلات شکم و احساس درد شدید نوزاد و گریه ‌های پایان‌ ناپذیر او می ‌شود؛ و یا این که قولنج روده، کم و بیش همان “سندرم روده تحریک ‌پذیر” است که به دلیل گرفتگی های گاه و بی‌ گاه عضلات روده ایجاد می‌ شود.

در روزگار ما، دیگر کسی از شنیدن نام قولنج وحشت نمی ‌کند، اما اگر واقعا می‌ خواهید به ابهت و جایگاه قولنج در قرن ‌های پیش پی ببرید، کافی است بدانید که ابوعلی سینا، یعقوب لیث و دکتر سعید نفیسی همگی به علت قولنج از دنیا رفته ‌اند.

درباره ی شرکت تحقیقاتی پارسی طب

شرکت تحقیقات پزشکی پارسی طب
شرکت تحقیقاتی پارسی طب از سال ۱۳۹۱ با هدف تولید و فرآوری داروهای گیاهی و طبیعی فعالیت خود را آغاز نموده است. از مهمترین اهداف این شرکت، تشخیص صحیح بیماری ها و حفاظت از مردم در برابر انواع مختلف بیماری های رایج با استفاده از سیستم مشاوره پزشکی و داروهای گیاهی تولیدی این شرکت می باشد و ضمن پذیرش مسئولیت های اجتماعی خود در چارچوب مدیریتی متکی بر اخلاق، در پی ایجاد الگویی با هدف تولید و عرضه محصولاتی گیاهی در راستای ارتقای سلامت جامعه می باشد.

همچنین ببینید

تقویم حجامت 1402

تقویم حجامت ۱۴۰۲

تقویم حجامت ۱۴۰۲ محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی …

۳۰ دیدگاه

  1. اميرحسين

    سلام من ۴ ساله مدام قولنج دارم یعنی در هر لحظه که کمرمو تکون میدم صدا میشنوم و اگه این مارو نکنم احساس یه نوع درد دارم انگار که معتاد شدم باید چکار کنم ؟

  2. سلام ببخشید قولنج سرما خوردگی چیه منظورم اینکه تا قولنج نشکنه سرما خوردگی خوب نمیشه لطفا در این مورد توضیح بدهید.

  3. آریایی پارس

    بسیار سپاسگذار از مطالب گرانقدرتون برای کله پوکهای احمق پرادعایی مثل ما که فکر میکنیم همه چیزو میدونیم و با شکستن قولنج فکر میکنیم درمان دردمون رو پیدا کردیم و راحت شدیم البته در همه موارد ما آریایی ها اینطور هستیم

  4. خوب نشکنیم چیکار کنیم اون لحظه؟

  5. انجام زیاد هر کار بده مخصوصا شکوندن قلنج مفاصل نازک دست و مفاصل قفلیه پا بده و در طولانی مدت مخصوصا در پیری رعشه میده چون اعصابی که از مفاصل رد شدند تحریک میشند اما کمش مخصوصا بعد از ساعتها نشستن رو صندلی یا کارهای سخت خییییلییی حال میده و خستگی رو در میاره 🙂

  6. همه میگن عالی بود عالی بود ! دقیقا چیش عالی بود ؟!

    نه شکستن قلنج با قطعیت مضره و نه درمان دیگه ای پیشنهاد داد

    یک مطلب بی مصرف

  7. عالی بود .خیلی وقت بود دنبال این مطالب بودم .

  8. دست شما درد نکنه. خیلی خیلی مفید بود. پروردگار همیشه حافظ تان باد.

  9. سلام قولنج خیلی دردناکه

  10. از راهنمایی های شما بسیار سپاسگزارم بنده حدودا مدت ۵۰سال است که عادت کرده ام مرتب قولنجه خودرا بشکنم واز عواقب آن اطلاع نداشتم

  11. کاملا با sam موافقم

  12. تشکر و سپاس خیلی مفید بود

  13. عکسش خیلی باحال بود!!!!

  14. من جدیداً هی تکون می خورم کمرم و لگنم حالت همون کیسه پاره شدن یا شکستن قولنجه. و خیلی زیاد شده.آیا این بیماریه؟ مرسی اگه پاسخمو بدین

  15. مرسی که اطلاعات خوبی را در اختیار همه قرار دادی من هم پرینت گرفتم که ببرم نشون دوستام بدم / در ضمن من همیشه عضلات گردن و شونه و ستون فقراتم دچار درد و قلنج هستند و نمی دونم چی کار کنم

  16. ممنون اگه لطف کنید در مورد حرکات کششی برای از بین بردن قولنج هم بنویسید

  17. مرسی خیلی خوبه. موفق باشید.

  18. aali bood saete besyar mofedi mebashad barkate khoda ba shoma va daste goleton dard nakone.<3 🙂

  19. سلام واقعا ممنونم از زحمات شما که این همه مطالب مفید برای ما نادون ها گذاشتین . اگه این مطالب شما نبود شاید با قلنج شکوندن من جان خودمو از دست میدادم. مر۳۰

  20. عالی بود دستت طلا

  21. نوکرم.خیلی معرکه بود

  22. عبد العزیز انت من وین ؟

  23. mersi az etelaati ke dar ekhtiyare ma gozashtid!!!!

  24. خیلی ممنون متشکرم از همه ی زحمت کشای این قسمت. این توضیات بسیار خوب بود ممنون.

  25. سلام من قولنج استم گردن من درد شدید میکونه و سرم گیج است

  26. سلام من الان قولنج گرفتم از نوع عضلانی و تو گوگل سرچ کردم و این صفحه اومد برای تشکر از شما با زحمت دارم تایپ میکنم ممنون اطلاعات خوبی بود ولی آبجی من میگفت که آممپول روبوکسین هم خوبه موفق باشید

  27. بسیار عالی بود دستتون درد نکنه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *