پارسی طب مجله سلامت جسم و روان
شیرین بیان Liquorice – Licorice
نام علمی Glycyrrhiza globra
گیاه شناسی
- شیرین بیان گیاهی است چند ساله.
- دارای ساقه ای بطول یک متر که در نواحی معتدل تا ارتفاع دو متر می رسد.
- برگهای آن مرکب از تعدادی برگچه های فدر و سبزرنگ می باشد.
- گلهای آن برنگ بنفش، سفید و زرد است.
- میوه آن مانند نیام و محتوی ۵ تا ۶ دانه می باشد.
- ریشه شیرین بیان بطور خیلی عمیق در زمین فرو می رود.
- پوست ریشه قهوه ای سیر وسیاه است.
- مغز ریشه زرد رنگ بوده و طعم آن بسته بانواع مختلف تغییر می کند. مثلا شیرین بیان اسپانیا طعم ملایم دارد در حالیکه شیرین بیان یونان دارای طعم تلخ است.
- شیرین بیان گیاه بومی ناطق مدیترانه است و در ایران در اکثر نقاط کشور می روید.
محتوای مقاله (با استفاده از این لیست به موضوع مورد نظر دسترسی سریعتر دارید)
خواص داروئی شیرین بیان:
شیرین بیان از منظر طب قدیم ایران معتدل است .
شیرین بیان را بصورت قطعات کوچک به قطر ۰/۵ سانتیمتر و طول ۱/۵ سانتیمتر بفروش می رسانند.
- منبع خوبی از ویتامین B1 (تیامین)، B2 (نیاسین)، B3 (ریبوفلاوین)، B5 (پانتوتنیک اسید) و ویتامین E (توکوفرول) است.
- مواد معدنی نظیر فسفر، کلسیم، کلوئین، آهن، منیزیم، پتاسیم، سلنیوم، سیلیسیم و روی را تامین می کند.
- غنی از فیتوناتریشن های ضروری مانند شامل بتا – کاروتن، گلیسیریزین، گلابریدین، ایزولیکویریتیگنین، تیمول، فنول، اسید فورولیک و کورستین است.
- مهمترین خاصیت شیرین بیان که جدیدا کشف شده است و در آلمان و اروپا و آمریکا استفاده می شود، درمان کننده زخم معده و سرطان معده است برای این منظور شربت شیرین بیان را تهیه کرده و هر روز به مقدار یک قاشق غذا خوری قبل از غذا به مریض بدهید و اگر این عمل را تا ۴ ماه تکرار کنید شخص معالجه خواهد شد.
- برای تقویت عمومی بدن مفید است.
- خوردن آن از پیری جلوگیری می کند.
- برای نرم کردن سینه موثر است.
- زخم ها و تاول های پوست را با چای شیرین بیان شستشو دهید تا زود خوب شود.
- ملین است و معمولا آنرا با گیاهان دیگر مخلوط می کنند که انقباضات را کم می کند.
- مدر و عرق آور است.
- برای برطرف کردن زخم و التهاب دهان ریشه شیرین بیان را بمکید.
- سرفه را برطرف می کند.
- ورم معده را برطرف می کند.
- تنگی نفس را تسکین می دهد.
- برای درمان سوء هاضمه مفید است.
- شیرین بیان برای از بین بردن نفخ شکم مفید است.
- چشم را تقویت کرده و رفع سردرد می کند برای این منظو از فرمول زیر استفاده کنید:
۲ گرم ریشه شیرین بیان را پودر کرده و با یک گرم شکر و یک گرم رازیانه مخلوط کنید سپس آنرا در آب خیس کرده و هر روز بخورید. - برای درمان موخوره چای شیرین بیان را به سر بمالید.
- برای رفع بوی بد زیر بغل و پا از برگ های شیرین بیان پماد درست کرده و در این قسمت ها بگذارید.
- شیرین بیان را اگر قبل از غذا مصرف کنید برای لاغری موثر است.
خواص دیگر آن عبارتند از:
- عصاره شیرین بیان، باعث بهبود قابل توجهی در درمان و بهبود درد و التهاب می شود.
- دارای ویژگی های آنتی اکسیدانی و بازدارندگی است که در حفاظت از سلول های کبد از چربی بالا، آسیب های ناشی از رژیم و آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو، کمک می کند.
- اسید گلیسیریزین موجود در شیرین بیان می تواند در برابر رشد هلیکوباکتر پیلوری از فرد محافظت کند.
- می تواند اثرات درمانی در علائم سوهاضمه یا هضم اختلال ایجاد کند.
- ریشه شیرین بیان در درمان علائم یائسگی و سندرم پیش یائسگی (PMS) موثر است.
- دارای اثرات پیشگیری شیمیایی است و در درمان انواع مختلف سرطان ها مفید است.
- در جلوگیری از نقص عملکرد غده های آدرنالی که مسئول تولید هورمون ها از جمله کورتیزول برای مدیریت استرس در بدن و کمک به بهبود عملکرد کلی آن هستند، مفید است.
- شیرین بیان به بهبود مکانیزم دفاعی بدن کمک می کند.
- به مبارزه با ویروس ها و باکتری عفونی مانند آنفولانزا کمک می کند. در درمان گلو درد، سرفه، سرماخوردگی و برونشیت مفید است.
- در درمان سل ریوی موثر است و به کاهش طول فرآیند التیام کمک می کند.خواص ضدمیکروبی اجزای موجود در آن به خوبی در درمان بیماری های ریوی موثر هستند.
- حاوی گلیسیریزین اسید است که در درمان بیماری های ویروسی، قارچی و باکتریایی موثر است.
- دارای آنتی اکسیدان هایی هستند که در حفظ سطوح سالم کلسترول موثر می باشند.
- در درمان بیماری های مربوط به اچ آی وی موثر است. گلیسیریزین موجود در ریشه های آن به مهار تکثیر ویروس با افزایش تولید کموکاین های بتا – کموکاین کمک می کند. همچنین به جلوگیری از تخریب سلول های سفید خون توسط ویروس HIV کمک می کند و مکانیزم ایمنی بدن را تقویت می کند.
- دارای ویژگی های ملینی است و سم زدایی در دو روده و خون را تقویت می کند.
- چای شیرین بیان می تواند به درمان مشکلات باروری در زنانی که اختلالات هورمونی مثل پلی کیستیک تخمدانی دارند، کمک کند.
- عصاره شیرین بیان می تواند در پیش گیری از چاقی موثر باشد.
شیرین بیان دنیای عجیب و خواص باورنکردنی دیگری نیز دارد:
- شیرین بیان در درمان ویروس هپاتیت B مزمن موثر است.
- یک التیام دهنده پوست عالی است و در درمان بیماری های پوستی مانند اگزما، پای ورزش کاری و پسوریازیس مفید است.
- شیرین بیان در حفظ موی سالم با کاهش ترشح روغن و جلوگیری از شوره سر موثر است.به مهار رشد هورمون دی هیدروتستوسترون کمک می کند و رشد مو را تحریک می کند.
- شامل مواد معدنی ضروری نظیر منیزیم، کلسیم و بتا کاروتن و فلانوئیدهای مفیدی است که در مقابله با افسردگی کمک می کند.
- عصاره شیرین بیان در پیش گیری و درمان مشکلات دندانی و ورم لثه موثر است.
- در درمان اختلالات عصبی مثل فلج بل و بیماری لیم موثر است.
- ویژگی های آنتی اکسیدانی عصاره شیرین بیان در جلوگیری از استرس قلبی و عروقی در افراد دیابتی موثر هستند.
هشدارها و اثرات و عوارض جانبی مصرف شیرین بیان:
- شیرین بیان حاوی گلیسیریزا است که به اسید گلیسیریزین نیز مشهور است و می تواند منجر به عوارض جانبی در برخی موارد شود. این اثرات عبارتند از؛
- خستگی بدن
- قاعدگی نامنظم
- تورم و اختلالات کلیوی.
- می تواند منجر به فشار خون و عوارض قلبی مانند آریتمی قلبی و نارسایی احتقانی قلب در برخی از افراد شود.
- دارای تاثیر استروژنی در بدن است و ممکن است شرایط حساس هورمونی مثل سرطان پستان، فیبروئید رحمی و سرطان تخمدان را بدتر کند.
- مصرف بیش از حد آن در دوران بارداری توصیه نمی شود، زیرا ممکن است منجر به عواقب کشنده ای مانند زایمان زود هنگام یا سقط جنین شود.
- می تواند بر میزان تستوسترون بدن در مردان تاثیر بگذارد و علاقه آن ها به رابطه جنسی را کاهش دهد.
- ممکن است با دیورتیک ها تعامل داشته باشد.
- همچنین می تواند با داروهایی که میزان پتاسیم را در بدن کاهش می دهند، تداخل داشته باشد.
- می تواند با کورتیکواستروئیدها مثل پردنیزون تداخل داشته باشد و بر سطح هورمون کورتیزول تاثیر بگذارد که مسئول کنترل استرس در بدن است.
