عید دیدنی ، سنت نیک ایرانی در نوروز

یکی دیگر از آیین های نوروزی ، دید و بازدید، یا “عید دیدنی” است. رسم است که روز نوروز، نخست به دیدن بزرگان فامیل، طایفه و شخصیت های علمی و اجتماعی می روند. در بسیاری از این عید دیدنی ها، همه اعضای خانواده شرکت دارند. کتاب های تاریخی و ادبی، تنها از عید دیدنی های رسمی دربارها و امیران و رئیسان خبر می دهند. « دیدن»های نوروزی از روزهای نخست فروردین – که تعطیل رسمی است- آغاز شده و گاه تا سیزده فروردین (و می گویند تا آخر فروردین) بین خویشاوندان و دوستان و آشنایان دور و نزدیک، تا پاسی از شب، به ویژه برای کسانی که نمی توانند کار روزانه را تعطیل کنند، ادامه دارد.

انسان دوست دارد که هم دوست داشته شود و هم دوست بدارد، به همین دلیل دید و بازدید نوروزی از نظر روانشناسی موجب دوست داشتن و دوست داشته شدن خواهد شد.

ما ایرانیان اشتیاق زیادی به همنشینی با دوستان و آشنایان داریم و همانطور که دید و بازدید عید نوروز باعث خوشحالی و شادمانی ما می‏شود باعث شارژ روحی ما نیز میگردد. روانشناسان اخیرا به این نتیجه رسیده‏اند که دید و بازدید در عید نوروز با افرادی که ژنتیک یکسانی با ما دارند و از لحاظ خونی با ما یکی هستند، باعث شارژ روحی و معنوی و در نتیجه طول عمر می‏شود.

در دید و بازدیدهای نوروزی رسم است که نخست به خانه ی کسانی بروند که نوروزاول درگذشت عضوی از آن خانواده است.  در این روز است که خانواده های خویشاوند لباس سیاه را از تن سوگواران در می آورند. جلسه های “نوروز اول” که جنبه ی نمادین دارد، در عین حال از فضای دید و بازدیدهای نوروزی برخوردار است.

هدیه در نوروز

هدیه نوروزی، یا هدیه و عیدی دادن به مناسبت نوروز رسمی کهن است، کتابهای تاریخی از پیشکش ها و بخشش های نوروزی – پیش از اسلام و بعد از اسلام – خبر می دهند، از رعیت به پادشاهان حکمرانان، از پادشاهان وحکمرانان به وزیران، دبیران، کارگزاران و شاعران، از بزرگتران خاندان به کوچکتران، به ویژه کودکان.

فوائد صله رحم چیست؟

• «تُحَسِّنُ الْخُلُقَ» دید و بازدید سبب می‌شود خلق انسان خوب می‌شود.
• «وَ تُسَمِّحُ الْکَف» (کافی/ج۲/ص۱۵۱)‏ دید و بازدید سخاوت را رشد می‌دهد.
• «وَ تُطَیِّبُ النَّفْس‏» (کافی/ج۲/ص۱۵۱) روح لطیف می‌شود، طیب می‌شود.
• «وَ تَزِیدُ فِی الرِّزْق‏» (کافی/ج۲/ص۱۵۱) صله‌ی رحم رزق را زیاد می‌کند.

عید نوروز یکی از بهترین فرصت ها برای صله ارحام و دلجویی از بستگان و خویشان است که می تواند روابط انسانی را بین خانواده ها بهبود ببخشد؛ بسیار خوب است که افراد این فرصت را غنیمت شمرده و در این روزها روابط خود را با خویشان، دوستان و همسایگانشان محکم تر و صمیمانه تر از گذشته کنند.

چند نکته عید دیدنی مناسب ایام نوروز

اگر می‌خواهید در یک جمع صمیمانه به شما خوش بگذرد و دیگران را هم از حضورتان خوشحال کنید باید از آداب حضور در چنین جمع‌هایی باخبر باشید. حتی در دید و بازدید‌های اول سال هم، تک‌تک رفتارهای شما توسط صاحبخانه و مهمان‌های دیگر تفسیر می‌شود و اگر مراقب رفتارها و واکنش‌های‌تان نباشید، تصویر ناخوشایندی از شما یک سال تمام در ذهن آنها باقی می‌ماند.

۱-در عید دیدنی از گوشه‌گیرها حرف بکشید!

اگر تنها مهمان جمع نیستید، تنها با صاحبخانه یا یکی از آشناهایی که در مهمانی حضور دارد وارد صحبت نشوید و طوری رفتار نکنید که انگار فرد دیگری در جمع حضور ندارد. اگر برخی افراد به اندازه شما با دیگران آشنا نیستند، بد نیست راهی برای وارد کردن‌شان به بحث‌ها پیدا کنید و فضای صمیمانه‌تری را ایجاد کنید. برای ایجاد چنین صمیمیتی در زندگی خصوصی آنها سرک نکشید و باب صحبت را در مورد موضوعاتی باز کنید که حساسیت کمتری در موردشان وجود دارد.

۲- معتدل باشید!

در روزهای عید، میــز میزبان‌ها پر است از خوراکی‌های رنگارنگ و خوشمزه اما باور کنید خانه دیگران، خانه خودتان نیست و قرار نیست به همان اندازه که در منزل‌تان غذا می‌خورید، پشت میز شام غذا بکشید یا خود را بی‌وقفه با خوراکی‌های روی میز سرگرم کنید. مهمان‌هایی که به جای گپ زدن با دیگران مدام در حال خوردن هستند، خاطره خوشی از خود برای میزبان برجا نمی‌گذارند.  باور کنید برای خوردن آجیل‌ها و شیرینی‌ها همیشه وقت هست اما شما بعد از تمام شدن این دورهمی، ممکن است تا ماه‌ها فرصت دیدن صاحبخانه و گپ زدن با او را پیدا نکنید.

۳-در عید دیدنی نقل مجلس نشوید!

درست است که شوخ‌طبعی شما می‌تواند حاضران را سرحال کند اما در لطیفه‌گویی و شوخی کردن با آنها زیاده‌روی نکنید. قطعا در دید و بازدیدهای عید، آدم‌هایی با سن و روحیات متفاوت حضور دارند و معنای شوخی‌های شما برای همه آنها یکسان نیست.

۴- به او نگاه کنید!

مهم نیست که چقدر به موضوع صحبت صاحبخانه علاقه‌مندید. به هر حال او یکی از عزیزان شماست که برای عیددیدنی به خانه‌اش رفته‌اید و قطعا این ملاقات قرار نیست زیاد هم طول بکشد. پس زمانی که با شما صحبت می‌کند، نگاه‌تان را از گوینده دریغ نکنید. اگر با حرف‌ها و عقاید صاحبخانه مخالفید، انتقاد کردن را به فرصتی دیگر موکول کنید و در بازدید نوروزی دست از تربیت کردن دیگران بردارید.

۵- در عید دیدنی صدای‌تان را بالا نبرید!

شاید فکر کنید خوش‌مشرب هستید و حرف‌های شنیدنی زیادی برای گفتن دارید اما باور کنید همه حاضران مهمانی، مشتاق بی‌وقفه شنیدن حرف‌ها و خاطرات شما نیستند پس صدای‌تان را در حدی تنظیم کنید که مانعی برای گفت‌وگوی افراد دیگر ایجاد نکند.

۶- در عید دیدنی معلم اخلاق نشوید!

شما تنها چند دقیقه یا چند ساعت مهمان آن خانه هستید، پس بهتر است مدیریت اوضاع را به صاحبخانه بسپارید و اگر تحمل رفتارهای فرزندانش برای‌تان آسان نیست، کمی زودتر اما با آرامش و لبخند از آنها خداحافظی کنید. در صورتی که فرزند شما در مهمانی باعث آزار دیگران شود، تنها برای پایان دادن به رفتارهای نادرست او تلاش کنید و از چشم غره رفتن‌های مداوم یا تنبیه کردنش در حضور دیگران خودداری کنید.

۷-در عید دیدنی افتخارات‌تان را فریاد نزنید!

شاید این روزها کار و کاسبی‌تان خوب بوده یا در شغل‌تان ترفیع گرفته باشید اما دلیلی ندارد این اتفاق‌های مبارک را در جمع جار بزنید و همه را از افتخارات‌تان باخبر کنید. یادتان نرود ممکن است صاحبخانه یا یکی از مهمان‌ها در شرایطی سخت به سر می‌برد و صحبت کردن از دارایی‌ها و تعریف کردن خاطرات سفرهای خارجی‌تان ممکن است چیزی جز فخرفروشی به نظر نرسد پس طوری از دستاوردها و داشته‌های‌تان حرف نزنید که دیگران چنین قضاوتی در موردتان کنند.

۸- در آشپزخانه پنهان نشوید!

باور کنید مهمان‌های شما ترجیح می‌دهند غذاهای ساده‌تری بخورند یا کمتر پذیرایی شوند اما در چند دقیقه یا چند ساعت حضورشان، شما را بیشتر ببینند، پس مثل میزبان‌های وسواسی یا کسانی که چشم دیدن مهمان‌های‌شان را ندارند، خود را در آشپزخانه حبس نکنید. به جای درست کردن چندین نوع غذا و دسر و بازی کردن نقش یک میزبان خسته که آرزوی رفتن مهمان‌هایش را دارد به فکر خوش گذراندن باشید.

۹- بازدیدتان را کش ندهید!

یادتان نرود که تنها برای دید و بازدید عید آمده‌اید پس اگر میزبان از قبل شما را به صرف شام یا ناهار دعوت نکرده، آنقدر در خانه‌اش نمانید که وقت درست کردن غذا شود. حتی اگر میزبان دلش به حال شکم گرسنه مهمان‌ها سوخت و برای درست کردن غذا به آشپزخانه رفت، برای نجات او پیشقدم شوید و بگویید برنامه‌تان را طوری تنظیم نکرده بودید که امکان صرف غذا را داشته باشید.

 منابع :

بیتوته دلگرم تابناک میگنا