مواد مغذی در دنیا

 ماده غذایی با ارزش در دنیا

قره قاط/سیاه گیله (مرسین وحشی) Blueberry

کاهش ۲۰٪ ناراحتی های معده، پروستات، مری، محافظت در برابر سرطان، کاهش خطر حمله قلبی

تحقیقات و مطالعات نشان داده ۱۲ ماده غذایی نفش بسزایی در سلامت بدن و جلوگری از بیماریها دارد. آجیل خشک، مرسین وحشی (؟) شیر تازه و گوشت تازه را همه میدانند برای سلامتی مفید میباشند. ریشه های گیاهی، انزیم ها، ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها؛ آنتی اینفلاماتوارها و روغن های گیاهی، بدن شما را همواره زنده و تندرست نگاه میدارد.

مجله علمی Forbes امروز در صفحه سلامتی خود ۱۲ ماده غذایی را بعنوان بهترین مواد غذایی در دنیا نام برد. در ادامه میتوانید بهترین مواد غذایی را از نظر مشهورترین متخصص تغذیه آمریکا «جانی بودن» Jonny Bowden که در آخرین کتاب خود نام برده را بدانید.

پیاز و سیر: معده، پروستات و مری را در برابر سرطان محافطت میکند. خطر حمله قلبی را نیز تا ۲۰% کاهش میدهد.

قره قاط/سیاه گیله (مرسین وحشی) Blueberry

قره قاط/سیاه گیله (مرسین وحشی) Blueberry: حاوی آنتی اکسیدان بوده، بدن را در برابر سرطان مقاوم میکند. تقویت کننده حافطه نیز میباشد. از نطر الیاف گیاهی بسیار غنی است.

لوبیا: تنظیم کننده وزن بدن و قند خون میباشد. عامل مهمی در جلوگیری از سرطان روده و بیماریهای قلبی میباشد. الیاف گیاهی بسیاری دارد و بر طول عمر اقزوده، داشتن بدنی متناسب و تندرست را تضمین میکند.

ماهی سومون Somon: یکی از منابع مهم anti aging میباشد. امگا ۳، مغز و قلب را تقویت میکند. عامل مهمی برای تسکین اعصاب بوده و قند خود را تنظیم میکند.

شیر: منبع غنی از ویتامین، مواد معدنی و باکتری های مفید مباشد. شیر حاوی اسید CLA که با سرطان مبارزه میکند میباشد.

فندق و پسته: مصرف ۵ نوبت از آجیل در هفته احتمال حمله قلبی و بیماری های قلبی را تا میزان ۳۰ – ۵۰% کاهش میدهد. مصرف روزانه ۲۵ گرم بادام، گردو، فندق و پسته کافی است.

گوشت قرمز: گوشت قرمز تازه و بدون ترکیبات، از نظر امگا ۳ بسیار غنی است. مصرف گوشت قرمز حیواناتی که در طبیعت زندگی میکنند (شکار) به مقدار مناسب میتواند بدن در برابر خطر سرطان محافطت نماید. گوشت قرمز سرشار از پروتئین و ویتامین B12 است.

تخم مرغ: بهترین و بی نقصترین مواد غذایی در دنیاست. سرشار از پروتئین بوده و در عین حال کالری کمی دارد. محافظت از مغز و سلامتی چشم ها از خواص بینظیر تخم مرغ است.

برونکلی: از بروز تمام سرطان ها جلوگیری میکند. منبع سرشار از مواد معدنی و ویتامین ها میباشد. همچنین بواسطه مواد آلی که دارد سمومات بدن را دفع میکند. برونکلی، کدو کباب، کلم بروکسل، کلم سیاه و سبزیجانی از این قبیل دارای ماده «ایندول» Indol میباشند که خطر بروز سرطان را به حداقل میرساند.

سیب: محافطت در برابر سرطان ریه (شش)، آسم و دیابت. حاوی ویتامین K بوده، استخوان ها را مقاوم میکند. مصرف سیب ۳۰ دقیقه قبل از غذا جلوی اشتها را گرفته از اضافه وزن و پرخوری جلوگیری میکند.

انار: سرشار از آنتی اکسیدان است. تنظیم کننده فشار خون بوده، رگهای بدن را محافظت و از بزرگ شدن تومرهای سرطانی جلوگیری میکند.

چای سبز: بعد از آب دومین نوشیدنی در دنیا چای میباشد. شکل های مختلف چای نظیر چای سیاه، سبز، سفید و چای چینی دارای آنتی اکسیدان و آنتی اینفلاماتوار میباشد. برخی از انواع چای نظیر «چای سبز» دارای ماده آلی «کاتسین» Katesin می باشند که در مقابل سرطان از عوامل پیشگیرنده است. از بروز سرطان مثانه، نای، رکتوم، معده جلوگیری میکند. تنظیم کننده وزن بدن بوده و مانع از افزایش وزن میشود.

منبع: BUGÜN

توضیح در مورد نام قره قاط/سیاه گیله BLUEBERRY

(قره‌قاط ازجمله نهاندانگان پیوسته گلبرگ پنج چرخه‌ای و متعلق به راسته اریکال می باشد. قهرمان (۱۳۷۳)تیره اریکاسه را در ایران فقط دارای یک گونه معرفی کرده و چنین اظهار می دارد:

این سرده (یعنی Vaccinium) در جهان گونه های متعددی دارد که میوه اکثر آنها خوراکی است. گونه ای از آن به نام V. myrtillus فقط در نواحی کوهستانی اروپا انتشار دارد. این گیاه شناس سرشناس ایرانی, سرده واکسینیوم را چنین معرفی می کند. بوته های نیمه درختچه‌ای, درختچه ای و گاهی درختان کوچک ایستاده یا ایستاده و افتان هستند که غالبا” بر اثر انشعاب ساقه ها از پایین, منظره انبوه و متراکم دارند. برگها دارای دمبرگ کوتاه, کامل یا دندانه‌دار, غشایی, بیضی یا تخم مرغی و بی دوام و زودافت هستند. گلها سفید یا صورتی, آویخته ودارای دمگل کوتاه, با کاسه ای کامل یا دارای ۴ تا ۵ لبه کوتاه, با ۸ تا ۱۰ پرچم و جام استکانی شکل هستند. میوه آن سته, سیاهرنگ, کروی و در انتها اندکی مورب است. گونه ایرانی آن موسوم بهVaccinium arctostaphylos  با نام محلی سیاگیله در جنگلهای طالش, فومن, کلاردشت و لاجیم می روید.

ثابتی(۱۳۷۳)V. arctostaphylos را با نام محلی سیاه گیله (نه قره قاط, چون ایشان معتقد است که قره قاط همان Ribes orientale است) معرفی کرده و خصوصیات آن را چنین بیان می دارد:

سیاه گیله درختی است کوچک و یا درختچه ایست به ارتفاع ۳ متربرگهای آن تقریبا”بدون دمبرگ و پهنک غشایی و ریزان و بیضی شکل یا تخم مرغی کشیده به طول ۳-۸ سانتیمتر می باشد.گلهای آن استکانی شکل سفید مایل به سبز یا صورتی و ارغوانی خیلی روشن به طول ۶-۸ میلیمتر است. میوه های آن سته گرد و به رنگ ارغوانی تیره یا سیاه به قطر ۶-۸ میلیمتر بوده و نام محلی آن در فومن و شفت سیاه گیله است.

زرگری(۱۳۷۶) نیز معتقد است منحصرا” یک گونه از واکسینیوم ها در ایران به حالت وحشی وجود دارد که آن هم در تیره جداگانه ای به نام واکسینیاسه جای داده می شود. البته برخی از انواع زینتی متعلق به تیره اریکاسه و سرده های رودودندرون و آزالئا نیز وارد ایران شده است.

آزادبخت(۱۳۷۸)گونه واکسینیوم موجود در ایران را قره‌قاط یا سیاه‌دار با نام علمی V.arctostaphylos معرفی کرده و اظهار می دارد که این گونه در جامعه راشستان جنگلهای شمال ایران می روید و دارای میوه تقریبا” کروی به رنگ قرمز تیره که اغلب دم میوه و باقیمانده کلاله روی آن دیده می شوند. امین(۱۳۷۰) نیز ضمن تائید اظهارات آزادبخت, قره قاط یا سیاه گیله را دارای میوه ای سته ای گرد به رنگ ارغوانی یا سیاه می داند که در جنگلهای ارسباران می روید.  

برخی از محققین نام علمی قره قاط یا واکسینیوم ایرانی را Vaccinium myrtillus L توصیف کرده و آن را یک گیاه دارویی مفید دانسته اند(۳۲). در حالی که در برخی دیگر از منابع علمی فارسی زبان, واکسینیوم موجود در ایران همان Caucasian Whortleberry (به زبان انگلیسی)  یا Airelle (به زبان فرانسوی) معرفی و اسم علمی آن V.arctostaphylos اعلام شده است.

خلاصه:

به منظور رفع ابهام موجود در مورد میوه موسوم به قره‌قاط, دو گیاه جنگلی مورد تردید از نظر گیاه شناختی مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت مشخص گردید که قره‌قاط در اصل همان Vaccinium arctostaphylos L. است که گهگاه به‌طور سهوی آن را متعلق به جنس Ribes می‌دانند. علاوه بر رفع تردید از اسم علمی قره قاط، نسبت به بررسی صفات ظاهری و مطالعه تشریحی بافتهای ساقه و برگ قره‌قاط اقدام گردید. برای بررسی آناتومی بافتهای ساقه و برگ، اسلایدهای میکروسکپی تهیه شد. همچنین با استفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره‌ میکروگرافهایی ‌از برجستگیها و فرورفتگیهای روی بذر قره‌قاط تهیه گردید. این گیاه به‌صورت درختچه یا بوته خشبی حداکثر تا ارتفاع ۵/۲ متر رشد می‌کند. در برش عرضی ساقه, کوتیکول, اپیدرم, کلانشیم, پارانشیم حفره‌ای, دسته‌های آوندی و پارانشیم مغزی قابل رویت بودند. میکروگرافهای بدست آمده از بذرها قره‌قاط نشان داد که این بذرها به شکل تخم‌مرغی یا بیضوی بوده و سطح پوسته این بذرها مشبک است.

مقدمه
در اولین نگاه به کلمه قره قاط، تصور آذری بودن آن در ذهن انسان نقش می‌بندد، ولی این ریزمیوه در مناطق آذری‌نشین ایران به قره‌گیله و در گیلان به سیاگیله معروف است. متأسفانه گیاه‌شناسان ایرانی، در معرفی این گیاه اتفاق نظر ندارند. ثابتی(۲) قره‌قاط را از جنس Ribes و تیرهGrossulariaceae معرفی کرده، درحالی‌که مظفریان (۸) این گیاه را در جنس Vaccinium و تیره Ericaceae قرار می‌دهد. فلور ایران(شماره۲۳) قره‌قاط را از تیره Grossulariaceae و جنس Ribes می‌داند(۱). برگهای قره قاط را نیروبخش، مدر و ضدعفونی کننده می‌دانند(۶). علاوه بر این قره‌قاط را در رفع ناراحتی‌های مخاطی مثانه و مجاری ادرار مفید معرفی کرد‌ه‌اند(۷).

مواد و روشها
برای دستیابی به نام صحیح قره قاط به بررسی گیاهان مورد تردید اقدام گردید. از آنجا که بیشترین اختلاف نظر در اطلاق نام قره‌قاط به دو جنس Ribes و Vaccinium مربوط می‌شد، بنابراین بعد از جمع‌آوری نمونه Vaccinium از ارتفاعات تالش و اسالم‌(استان گیلان) و Ribes از کوههای رودبار و تهیه نمونه هرباریومی، ابتدا از طریق صفات ظاهری و منابع علمی و بعد با مطابقت دادن نمونه تهیه شده با نمونه تیپیک موجود در موسسه جنگلها و مراتع تهران نام علمی صحیح گیاه قره‌قاط مشخص گردید. نمونه‌های هرباریومی تهیه شده در هرباریوم دانشگاه آزاد رشت نگهداری می‌شود. علاوه‌برآن ‌نسبت به بررسی صفات ظاهری و مطالعه تشریحی بافتهای ساقه و برگ قره‌قاط اقدام گردید. به منظور بررسی آناتومی بافتهای ساقه و برگ فقط‌از گیاه قره‌قاط اسلایدهای میکروسکپی تهیه شد. در این آزمایش میکروگرافهایی بااستفاده از میکروسکوپ الکترونی نگاره از سطح بذر قره‌قاط تهیه گردید(۳).

نتایج و بحث
چهار گونه از جنس Ribes در ایران رشد می‌کنند(۱) که نمونه جمع‌آوری شده از رودبار به گونه Ribes biebersteinii تعلق دارد. ولی نمونه برگرفته از منطقه تالش از جنسVaccinium بود که به‌طور عمده در ارتفاعات استان گیلان ازجمله کوههای تالش، اسالم و فومن، ارتفاعات کلاردشت و خانقاه اردبیل می‌روید. بعد از مطالعه مشخص گردید که قره‌‌قاط، سیاگیله، سیاه‌دار و قره‌گیله اسم محلی تنها گونه موجود از جنس واکسینیوم در ایران‌ یعنی Vaccinium arctostaphylos می‌باشد (شکل شماره ۱). رویشگاههای طبیعی قره‌قاط (ارتفاعات۱۹۰۰-۱۱۰۰متری) در اقلیم معتدل جنگلی سرد قرار می‌گیرند(۵). قره‌قاط در راشستانها به‌صورت درختچه حداکثر تا ارتفاع ۵/۲ متر رشد می‌کند. شاخه‌های آن نازک، بدون‌خار و به رنگ سبز تا قهوه‌ای ظاهر می‌شوند. برگهای متناوب آن، به شکل بیضی، به‌طول حداکثر۱۰ سانتیمتر، نوک تیز، با کناره‌های صاف و دمبرگهای کوتاه می‌باشند.

گلهای نرماده این گیاه در خوشه‌های صورتی تا سفیدرنگ، تا اواسط خرداد ماه باز می‌شو‌ند. گلبرگهای پیوسته روی گل‌آذین خوشه‌ای آویزان ظاهر می‌شود. ریشه‌های سطحی قره قاط در سطح‌ زمین به همراه ریشه‌های ریزوم مانند آن در عمق خاک از مشخصات این گیاه است. میوه‌های این گیاه که به قره‌قاط معروف است سته‌ای پربذر بوده و روی شاخه‌های جوان و به‌صورت جانبی یا انتهایی تولید می‌شوند. تعداد بذر موجود در هر سته قره‌قاط به‌طور متوسط ۴۵ عدد است که حداکثر ۹/۵ درصد وزن میوه را در بر می‌گیرد. قهرمان(۱۳۷۳) بر وجود فقط یک گونه از جنس واکسینیوم در ایران تاکید دارد(۴). نیک‌آور(۱۳۸۰) نیز قره‌قاط را همان Vaccinium arctostaphylos معرفی کرده است(۸).در برش عرضی ساقه, از خارج به داخل کوتیکول، اپیدرم, کورتکس (متشکل از بافتهای کلانشیم و پارانشیم حفره‌ای), دسته‌های آوندی و در نهایت پارانشیم مغزی به وضوح قابل رویت هستند.

در مقطع رگبرگ اصلی قره‌قاط (شکل شماره ۲)، بافتهای کلانشیم، پارانشیم، فیبر، فلوئم و گزیلم دیده می‌شوند. در پهنک برگ بخش مزوفیلی مشتمل بر پارانشیم نردبانی و حفره‌ای و دسته‌های آوندی قابل مشاهده است. در سطح اپیدرم تحتانی برگ روزنه‌ها به‌وضوح دیده می‌شوند. با بررسی میکروگرافهای الکترونی تهیه شده از بذرها مشخص شد که این بذرها به دوشکل عمده تخم مرغی و بیضی شکل قابل مشاهده است و در سطح پوسته مشبک این بذر، سلولهایی با دیواره مشخص قابل رویت می‌باشد.